Đảo Thị Tứ hồi tháng 12/2018. Ảnh: AMTI.
Tổ chức Sáng kiến Minh bạch Hàng hải châu Á (AMTI) thuộc Trung tâm Nghiên cứu chiến lược quốc tế (CSIS) có trụ sở tại Washington, Mỹ hôm 7/2 cho biết gần 100 tàu Trung Quốc đã áp sát đảo Thị Tứ thuộc chủ quyền Việt Nam đang bị Philippines kiểm soát trái phép vào giữa tháng 12 năm ngoái, SCMP đưa tin.
Lực lượng Trung Quốc gồm các tàu hải quân, hải cảnh cùng hàng chục tàu cá. Ít nhất 24 tàu có mặt gần đảo Thị Tứ vào ngày 3/12/2018. Con số này tăng lên 95 vào ngày 20/12 rồi giảm xuống còn 42 chiếc hôm 26/1. Báo cáo của AMTI cho rằng sự hiện diện của đội tàu Trung Quốc là một phần nỗ lực gây sức ép, buộc Philippines ngừng hoạt động cải tạo trái phép trên đảo Thị Tứ.
Hình ảnh vệ tinh cho thấy một tàu hộ vệ lớp Type-053H1G và tàu hải cảnh lớp Type-818 rời khu vực quanh đảo Thị Tứ hôm 20/12. Tàu Trung Quốc di chuyển chỉ cách tàu hộ vệ BRP Ramon Alcaraz của hải quân Philippines khoảng 13 km tại thời điểm đó.
Đội tàu Trung Quốc di chuyển gần đảo Thị Tứ hồi giữa tháng 12/2018. Ảnh: AMTI.
Chính quyền Philippines hồi tháng 4/2017 tuyên bố bắt đầu xây dựng cầu tàu trên đảo Thị Tứ, nhằm giúp các tàu nước này đưa vật liệu xây dựng tới tu sửa đường băng trên đảo. Công trình dự kiến hoàn thành vào cuối năm ngoái, nhưng Manila cho biết tiến độ bị trì hoãn bởi thời tiết khắc nghiệt. Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Delfin Lorenzana hôm 4/2 tiết lộ cầu tàu dự kiến hoàn thành trong ba tháng đầu năm nay.
Việt Nam từng nhiều lần khẳng định mọi hoạt động tại quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa mà không có sự cho phép của Việt Nam là vi phạm chủ quyền và bất hợp pháp. Việt Nam có đầy đủ bằng chứng lịch sử và cơ sở pháp lý để khẳng định chủ quyền của mình ở hai quần đảo này, phù hợp với luật pháp quốc tế. Trong khi tìm kiếm giải pháp cho tranh chấp, Việt Nam đề nghị các bên cần kiềm chế, không có các hành động làm phức tạp thêm tình hình hay mở rộng tranh chấp.