Jama'at Nusrat al-Islam wal-Muslimeen (JNIM), nhóm phiến quân Mali có liên hệ với tổ chức khủng bố al-Qaeda, hôm 28/7 tuyên bố đã tập kích đoàn xe chở binh sĩ chính phủ và các tay súng thuộc tập đoàn quân sự tư nhân Wagner ở ngoại ô thị trấn Tinzawatene, gần biên giới giữa Mali và Algeria.
"Chúng tôi đã kích hoạt nhiều khối thuốc nổ tự chế cỡ lớn để chặn đoàn xe. Các tay súng đã hạ sát 50 thành viên Wagner và 10 binh sĩ Mali, sau đó kết liễu một số người bị thương. Có thể thấy rõ nhiều thi thể mang đặc điểm của người châu Âu", tài khoản mạng xã hội của JNIM đăng bài viết cho hay.
Phiến quân Mali bên cạnh một xe thiết giáp bị phá hủy sau cuộc phục kích hôm 28/7. Ảnh: Telegraph
Hình ảnh được công bố cho thấy các tay súng phiến quân ăn mừng xung quanh một số xe thiết giáp bị phá hủy bởi các vụ nổ, cùng một trực thăng vũ trang rơi xuống khu nhà gần đó. Nhiều thi thể mặc quân phục dã chiến nằm rải rác trong khu vực, một số đeo thánh giá của Chính thống giáo.
Trong số những người thiệt mạng có Nikita Fedyanin, biên tập viên thuộc kênh Grey Zone trên Telegram có liên kết với tập đoàn Wagner. Fedyanin hồi đầu tháng từng than phiền rằng quá trình tổ chức các đoàn xe di chuyển qua sa mạc Sahara rất khó khăn, vì những đồng minh của Wagner tại Mali "không đáng tin cậy".
Trang tin Baza có liên hệ với lực lượng an ninh Nga nói rằng ít nhất 20 tay súng Wagner đã thiệt mạng trong cuộc phục kích.
Quân đội Mali ra thông cáo cho hay hai binh sĩ đã thiệt mạng và 10 người bị thương trong các cuộc giao tranh suốt hai ngày cuối tuần, thêm rằng một trực thăng vũ trang bị rơi khi làm nhiệm vụ hôm 26/7 nhưng không ai bị thương.
Theo Anastasia Kashevarova, blogger quân sự Nga có quan điểm ủng hộ Wagner, đoàn xe của quân đội Mali và các tay súng đánh thuê lọt ổ phục kích sau khi rời thị trấn Tinzawatene.
"Một nhóm nhỏ phiến quân đóng vai mồi nhử và dẫn dụ họ vào vùng chết, nơi lực lượng đông đảo hơn đang phục kích. Quân số đối phương áp đảo hoàn toàn lực lượng Wagner, gần như toàn bộ những người có mặt đều thiệt mạng", Kashevarova cho hay.
Nhiều thành viên dày dạn kinh nghiệm của Wagner đã rời bỏ tổ chức sau vụ nổi loạn bất thành hồi tháng 6/2023 và tất cả đơn vị tình nguyện được yêu cầu ký hợp đồng với Bộ Quốc phòng Nga. "Kể từ đó, tiêu chuẩn nhân sự của tập đoàn đã suy giảm đáng kể", Kashevarova nói thêm.
Mali là quốc gia Tây Phi giáp với Algeria, Niger, Bờ Biển Ngà, Guinea và Senegal, có diện tích hơn 1,2 triệu km2 và dân số hơn 21 triệu người. Quốc gia này là nhà sản xuất vàng lớn thứ ba tại châu Phi.
Vị trí Mali và vùng Sahel. Đồ họa: AFP
Mali từng là thuộc địa của Pháp cho đến năm 1960. Năm 2013, Pháp điều hàng nghìn quân đến Mali và các nước lân cận để giúp họ chống phiến quân Hồi giáo. Quan hệ giữa Mali và lực lượng Pháp xấu đi sau cuộc đảo chính năm 2020 dẫn tới thành lập chính quyền quân sự tại quốc gia Tây Phi. Pháp rút quân khỏi Mali năm 2022, sau khi chính quyền quân sự không tiến hành bầu cử theo kế hoạch đã định trước.
Tập đoàn Wagner những năm qua ngày càng tăng hiện diện tại châu Phi, triển khai lực lượng tham chiến tại Cộng hòa Trung Phi, Mali và Burkina Faso. Sự xuất hiện của các tay súng Wagner là một trong những nguyên nhân khiến quân đội Pháp phải rút lực lượng khỏi cả ba nước.
Vũ Anh (Theo Telegraph)