Aman Nath (69 tuổi) là nhà sử học, nhà văn đồng thời đứng sau chuỗi "khách sạn không phải khách sạn" Neemrana ở Ấn Độ. Nath đã tôn tạo nhiều công trình kiến trúc cổ như cung điện, pháo đài đã hư hại thành các khách sạn sinh lời. Nath chia sẻ: "Được ngủ say sưa, mơ màng và tỉnh giấc trong căn phòng lịch sử rồi ăn kem dâu tây nhà làm cũng hay lắm chứ".
Tuổi thơ của Nath là những ngày làm bài tập trong khu di tích của mộ hoàng đế Humayun - đế quốc Mughal từ thế kỷ 16. Đam mê với những không gian cổ kính giúp ông có động lực dựng nên 28 "khách sạn di sản" ở 10 bang của Ấn Độ, tạo cơ hội trải nghiệm lịch sử cho dân địa phương và du khách quốc tế. Nổi bật nhất trong số đó là Neemrana Fort Palace ở Rajasthan - pháo đài và cung điện có từ thế kỷ 15.
Khách sạn Neemrana từ pháo đài - cung điện thế kỷ 15 thuộc dãy núi Himalayas. Ảnh: makemytrip.
Cùng người bạn Francis Wacziarg, nhân viên ngân hàng người Pháp sau đó trở thành công dân Ấn Độ, Nath khởi động "phong trào Neemrana" trong ngành khách sạn Ấn Độ vào đầu thập niên 90. Họ bắt đầu bằng cách mua pháo đài Neemrana.
Xây từ năm 1464, bị bỏ hoang tới năm 1947, pháo đài cổ Neemrana được rao bán suốt 40 năm. Tuy nhiên, không ai đủ "điên rồ" để bỏ ra 11.000 USD mua một đống gạch đá đổ nát. Nath và Wacziarge mua Neemrana vào năm 1986, sau đó cải tại thành khách sạn và mở cửa từ năm 1991. Ngày nay, khách sạn gồm 77 phòng suite trải rộng hết một vùng đồi núi, ngoài ra có cả bể bơi, spa, vườn treo, nhà hát ngoài trời, khu làm tóc, nhà hàng, vườn gác mái và các hội trường lớn.
Năm 1991, khi bắt đầu đón khách Neemrana Fort Palace mới có 15 phòng ở được. Năm 2000, khách sạn đạt giải thưởng Intach-Satte của Quỹ Di sản văn hóa và nghệ thuật quốc gia Ấn Độ (INTACH) về du lịch và tôn tạo. Neemrana là ví dụ điển hình cho sự trân trọng các kiến trúc cổ giàu giá trị lịch sử. Năm 2004, khách sạn cũng được đề cử giải Aga Khan - giải thưởng kiến trúc uy tín giành riêng cho các quốc gia Hồi giáo.
Ngoài những nỗ lực về việc phục hồi các công trình cổ từng bị bỏ hoang, chuỗi khách sạn Neemrana còn tạo công ăn việc làm cho rất nhiều lao động địa phương.
Toàn cảnh khu nghỉ dưỡng trong kiến trúc pháo đài cổ. Video: Neemranahotels.
Thành công của Neemrana gắn liền với tầm nhìn của người sáng lập. Nath và Wacziarg đều đề cao những trải nghiệm thực tế, đồng thời muốn nâng chuẩn của du lịch cao cấp. 500 nhân viên khách sạn đều là người địa phương được đào tạo để gây dựng niềm tự hào về ẩm thực và văn hóa địa phương. Nath cho rằng, ở khách sạn, ăn đặc sản, được tìm hiểu trò chuyện với chính người phục vụ là dân địa phương sẽ đem tới cho du khách trải nghiệm thực tế và đáng nhớ hơn nhiều so với việc ngồi ở quầy riêng và hút xì gà.
Một khách quen của Neemrana chia sẻ, "khách sạn này làm bạn bất ngờ bởi sự chân thật, không khoe khoang". Nath cho hay, ông không bao giờ cố lên chiến lược kinh doanh mà luôn tin trực giác và tập trung vào những gì mình muốn. "Các khách sạn như hiện nay là do cách dùng tiền của người khác, tưởng tượng mà xem những người giàu có muốn và cứ tiếp tục nâng chuẩn lên 5, 6 sao. Chúng tôi không muốn kéo khách bằng sự xa hoa, cách đó thật thô thiển".
Các chuyên gia trong ngành khách sạn nhận xét, chuỗi khách sạn Neemrana không xa hoa, lộng lẫy mà mang vẻ khác biệt. Giá phòng cũng rất đa dạng. Du khách có thể thuê phòng với giá 39 USD/ đêm ở khu vực Shekhavati, miền đông bang Rajasthan, hoặc 490 USD/ đêm ở thành phố cảng Kochi. Trong khi đó, giá phòng trung bình ở Neemrana Fort-Palace thường hơn giá hầu hết khách sạn 5 sao ở Delhi.
Theo Sonavi Kaicker, Tổng giám đốc điều hành chuỗi khách sạn: "Chúng tôi cam kết vừa tôn tạo, giữ gìn di sản Ấn Độ, thuê nhân viên địa phương, vừa đảm bảo duy trì được kinh doanh".
Uttam Dave, chuyên gia làm trong ngành khách sạn 30 năm, nhận xét:"Rất khó để 'dán nhãn' cho mô hình khách sạn Neemrana. Họ xây dựng thương hiệu nhưng lại không quá tìm kiếm lợi nhuận, nhờ thế lợi nhuận lại là kết quả của những việc họ đã làm rất tốt".
Dù được khuyến khích mở rộng kinh doanh ở nước ngoài, Nath vẫn đi các khu di sản cổ kính của quê hương mình để trùng tu rồi biến chúng thành điểm đến hấp dẫn du khách bằng giá trị văn hóa Ấn Độ đích thực.
Sống miễn phí trong lâu đài cổ
Khánh Trần (Theo CNBC)