Các nhà khoa học Việt Nam và Đức vừa công bố phát hiện hai loài sa giông cá sấu Tylototriton pasmansi và Tylototriton sparreboomi, cùng một phân loài Tylototriton pasmansi obsti, được tìm thấy dựa trên so sánh di truyền và hình thái học từ các mẫu động vật được thu thập.
Chúng được phát hiện ở bờ đông sông Đà (gồm Hòa Bình, Phú Thọ) và bờ tây (gồm Sơn La, Thanh Hóa). Sa giông cá sấu mới này dài 12-15 cm, nổi bật với lớp da thô, sần sùi tối màu, đôi mắt to tròn, đầu ngón tay và chân có màu da cam. Các nốt sần ở xương sườn đều rõ và nổi. Các cá thể được phát hiện ở bờ tây có đầu rộng hơn, mõm dài nhưng hẹp hơn, chiều dài xương đùi ngắn hơn và da ít sần sùi hơn. Cá thể đực có chiều dài cơ thể ngắn hơn cá thể cái.
Theo các nhà khoa học, việc phát hiện ba loài sa giông cá sấu mới này ở môi trường sống hẹp tại Việt Nam có ý nghĩa quan trọng trong việc nghiên cứu và bảo tồn đa dạng sinh học của loài. Tuy nhiên việc sa giông cá sấu chỉ xuất hiện trong môi trường sống hẹp cho thấy ô nhiễm xung quanh khu vực ao, hồ và vấn nạn săn lùng sa giông để nuôi làm cảnh, buôn bán quốc tế là những mối đe dọa tới loài này.
Do đó, nhóm nghiên cứu đề nghị đánh giá lại số lượng cá thể, môi trường sinh sống để phản ánh thay đổi phân loài học và mối đe dọa nghiêm trọng tới sinh cảnh của loài này tại Việt Nam. Những nghiên cứu tiếp theo về hình thái học và di truyền gene của sa giông cá sấu đang được các nhà khoa học thực hiện.
Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Zoo Keys ngày 21/5. Kết quả là sự hợp tác giữa Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam, Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Tây Bắc và Vườn bách thú Cologne, Đức.
Nguyễn Xuân