Nhiều lần tôi cảm thấy xấu hổ với mọi người khi con hành động như vậy. Tôi đã thủ thỉ trò chuyện với con, có lúc bực quá thì mắng, thậm chí đánh, nhưng con không bỏ tật này. Có khi đang chơi đùa mà ai đó nói điều gì không vừa ý là bé cũng nổi đóa và đánh người đó. Tôi không biết vì sao con lại như vậy và phải làm cách nào để điều chỉnh tính hung dữ này của con? (Mai Hương, Hà Nội)
Trả lời:
Hiện tượng trẻ hay đánh người khác xuất phát từ khá nhiều nguyên nhân: có thể do trẻ bị tập nhiễm từ những hình ảnh bạo lực (qua phim ảnh, trong các câu chuyện được nghe kể, trong môi trường sống...) hoặc là vô tình trẻ được củng cố những hành vi đó (khi trẻ đánh người khác, mọi người xung quanh thường cười mà không phản ứng lại). Cũng có thể do trẻ được nuông chiều quá mức và tự cho mình cái quyền được đánh người khác khi không thấy vừa lòng.
Bố mẹ và những người xung quanh không nên coi nhẹ hiện tượng này và càng không nên hy vọng nó sẽ tự mất khi bé lớn lên, nếu không ngăn chặn kịp thời sẽ có rất nhiều ảnh hưởng tiêu cực đến cuộc sống về sau của trẻ. Khi bị trẻ đánh hoặc nhìn thấy hành vi hung hãn của trẻ cần phải có phản ứng ngay. Có thể nói một từ "không" dứt khoát và kịp thời để ngăn chặn hành vi của trẻ, sau đó nhẹ nhàng giải thích cho trẻ biết đó là hành vi xấu, không nên đánh lại hay quát mắng trẻ. Dùng bạo lực để dập tắt bạo lực chỉ là một giải pháp tạm thời, nó không trị dứt điểm được hành vi đánh người của trẻ mà ngược lại còn làm cho nó trầm trọng hơn.
Bố mẹ hãy quan tâm, nói chuyện với con nhiều hơn, kể cho con nghe những câu chuyện giàu lòng nhân ái. Tránh cho trẻ tiếp xúc với các hành vi bạo lực, xem phim, hình ảnh có tính bạo lực. Trước mặt trẻ, các thành viên trong gia đình dù đang có căng thẳng nhưng đừng để trẻ biết, hãy cư xử hoà nhã, thân thiện với nhau.
Sống trong một môi trường thân thiện, giàu tình yêu thương sẽ là một liều thuốc tốt để loại bỏ hành vi hung hãn của bé. Bố mẹ có thể sử dụng các hình thức thưởng phạt để củng cố hành vi tích cực và dập tắt hành vi tiêu cực, không nên sử dụng phần thưởng mang tính vật chất, mà thay vào đó là các phần thưởng tinh thần. Ví dụ khi bé làm được việc tốt thưởng cho bé một chuyến đi chơi công viên vào cuối tuần, còn khi bé đánh người hay có hành vi không tốt có thể phạt bé bằng cách không cho bé đi chơi, không cho bé xem bộ phim hoạt hình mà bé thích...
Thêm vào đó bố mẹ nên tích cực huấn luyện kỹ năng xã hội cho con.
Nếu sự việc nghiêm trọng và kéo dài bố mẹ có thể đưa con đến gặp các chuyên gia tâm lý để được giúp đỡ.
Thạc sĩ Trần Thành Nam
Trung tâm hỗ trợ tâm lý cộng đồng SPC