Theo số liệu của Bộ Công Thương, ôtô nhập khẩu tăng kỷ lục trong 8 tháng đầu năm nay, với 95.929 xe các loại, tăng gần 229% so với cùng kỳ 2018.
ASEAN vẫn là thị trường nhập khẩu xe chính của Việt Nam để tận dụng lợi thế thuế nhập khẩu 0%. Hiện thị trường này chiếm gần 90% tổng lượng ôtô nhập khẩu cả nước. Trong khi đó, một số thị trường trước đây được coi là "truyền thống" của ôtô nhập khẩu như Hàn Quốc, Ấn Độ, Nhật Bản... lại giảm mạnh.
Riêng với thị trường Trung Quốc, lượng xe nhập về không ngừng giảm từ đầu năm 2018. Theo thống kê của Cục Công nghiệp (Bộ Công Thương), năm 2017, ôtô nhập từ Trung Quốc khoảng 11.800 xe, nhưng sang năm 2018 giảm tới 87%, còn 1.565 xe.
Xu hướng giảm nhập xe Trung Quốc vẫn tiếp diễn trong những tháng đầu năm nay. Tháng 7, khoảng 600 ôtô các loại được nhập về nhưng đến tháng 8, số xe về Việt Nam giảm một nửa.
"Việt Nam nhập khẩu chủ yếu từ Trung Quốc các loại xe tải, trong khi nhu cầu nhập loại xe này giảm xuống, thay vào đó là xe dưới 9 chỗ ngồi từ các nước ASEAN để hưởng lợi thuế nhập khẩu 0%", đại diện Bộ Công Thương nêu nguyên nhân giảm nhập xe Trung Quốc thời gian qua.
Bên cạnh đó, trong nước đã sản xuất được dòng xe tải nhẹ và một phần dòng xe tải nặng. Cùng đó, thuế trước bạ với xe bán tải đã tăng lên 6-7,25% tại một số địa phương, nên doanh nghiệp không mặn mà nhập hàng.
Mặt khác, do phải chịu thuế nhập khẩu cao, 47-70% theo Hiệp định thương mại tự do ASEAN và Trung Quốc - ACFTA, xe nhập nguyên chiếc từ Trung Quốc gặp bất lợi về giá so với xe từ ASEAN với ưu đãi thuế 0%.
Tuy nhiên, xu hướng tăng nhập xe Trung Quốc, đặc biệt là dòng xe dưới 9 chỗ có thể trở lại vào cuối năm nay. Ông Tuân Nguyễn - chủ một salon chuyên kinh doanh xe nhập Trung Quốc cho biết, sau tháng 9, các mẫu xe dưới 9 chỗ ngồi sẽ được nhập nhiều trở lại, sau quá trình các nhà sản xuất nước này nâng cấp xong nhà máy đáp ứng tiêu chuẩn Euro 6 của Chính phủ.
Theo dự báo của Cục Công nghiệp (Bộ Công Thương), nhập siêu ngành ôtô năm nay sẽ đạt hơn 3,4 tỷ USD và xu hướng này có thể tiếp diễn trong các năm tới.
Trước lo ngại lượng xe nhập khẩu lấn át, Cục Công nghiệp kiến nghị việc sớm ban hành các chính sách mới tập trung hỗ trợ để thúc đẩy nhanh các dự án về sản xuất, lắp ráp ôtô của các doanh nghiệp lớn, thu hút đầu tư từ các tập đoàn đa quốc gia kèm theo chuyển giao và làm chủ công nghệ tại Việt Nam. Cơ quan này cũng đề nghị không đánh thuế tiêu thụ đặc biệt với phần giá trị tạo ra trong nước của xe dưới 9 chỗ ngồi trong 5-10 năm.
Anh Minh