Tại đại hội cổ đông thường niên 2021 của Công ty cổ phần Tư vấn thương mại dịch vụ Địa ốc Hoàng Quân ngày 24/4, Chủ tịch Trương Anh Tuấn trải lòng về chặng đường gian nan làm nhà ở xã hội, nhất là trong năm 2020 khi Covid-19 gây nhiều khó khăn.
Diễn biến khó lường của dịch bệnh tác động tới khả năng thanh toán và nhu cầu mua nhà của nhóm khách hàng thu nhập khiêm tốn, thấp. Là một trong những doanh nghiệp đi đầu phát triển nhà ở xã hội và chịu tác động của dịch bệnh, năm 2020 công ty ghi nhận doanh thu hơn 566 tỷ, giảm 28% so với 2019, lợi nhuận sau thuế chỉ đạt 9,6 tỷ đồng, giảm 77%. So với kế hoạch đề ra, công ty chỉ hoàn thành khoảng hơn 46% kế hoạch doanh thu và khoảng 15% kế hoạch lợi nhuận.
Trong năm Covid đầu tiên 2020, HQC hoàn tất các thủ tục chuyển nhượng các dự án nhà ở xã hội HQC Mỹ Tho, HQC Tây Ninh, song song đó đẩy mạnh hợp tác phát triển các dự án bất động sản thương mại để vượt khó. "Năm 2021, doanh nghiệp tiếp tục chuyển nhượng 100% các dự án nhà ở xã hội cho các công ty thành viên trong tập đoàn, HQC chuyển sang làm bất động sản thương mại", ông Tuấn nói.
Phối cảnh dự án nhà ở xã hội Golden City (Tây Ninh) được Công ty Hoàng Quân chuyển nhượng cho Công ty Thành Phố Vàng.
Gần một thập niên trước, Hoàng Quân được xem là lá cờ đầu phát triển nhà ở xã hội không chỉ tại TP HCM mà còn bành trướng ra nhiều tỉnh thành Đông Nam Bộ và Tây Nam Bộ, thậm chí xuất hiện tận miền Trung. Ở phân khúc nhà xã hội, HQC là "ông trùm" đúng nghĩa khi có tổng dự án nhà ở xã hội triển khai nhiều nhất cả nước. Năm nào doanh nghiệp cũng khởi công vài dự án nhà ở xã hội cho người có thu nhập thấp, người lao động thuộc diện công chức nhà nước trong khi đa phần các doanh nghiệp bất động sản khác chẳng mặn mà phân khúc "xương xẩu" khó nhằn này. Giữa năm 2014, người đứng đầu HQC còn cho rằng "nhà ở xã hội không rủi ro như người ta nghĩ".
Thế nhưng 4 -5 năm gần đây, rất nhiều dự án nhà ở xã hội gặp khó khăn khi gói vay ưu đãi 30.000 tỷ đồng hỗ trợ người mua nhà kết thúc, thiếu chính sách tài khóa hỗ trợ cho cả người mua lẫn chủ đầu tư. Ở giai đoạn nếm mật nằm gai này, ông Tuấn nhiều lần thừa nhận với cổ đông việc phải gồng gánh và chịu lỗ để thúc tiến độ dự án nhà xã hội về đích (bàn giao căn hộ).
Chủ tịch Hoàng Quân giải thích, việc công ty được xếp hạng là doanh nghiệp tư nhân làm nhà ở xã hội lớn nhất Việt Nam vừa thuận vừa bất lợi. Mặt có lợi là mang lại hiệu quả cho xã hội rất lớn, giúp nhiều người có thu nhập thấp mua được nhà để an cư. Thế nhưng mặt bất lợi là tỷ lệ lợi nhuận bị khống chế không quá 10%, sức hấp dẫn của cổ phiếu và biên lợi nhuận ngành thấp.
Ông Tuấn lấy ví dụ điển hình về mặt bất lợi đó là khi xảy ra sốt đất, các công ty dù nhỏ nhưng có thể lãi 100%, công ty làm thương mại cũng lời 50% còn làm nhà ở xã hội biên lợi nhuận được Nhà nước quy định bất di bất dịch chỉ được phép lời 10%. Xét đến những bất lợi cổ đông HQC phải gánh nhiều năm qua, định hướng lớn nhất của Hoàng Quân năm 2021 là chuyển nhượng, hợp tác 100% các dự án nhà ở xã hội cho các công ty thành viên trong tập đoàn, dốc toàn lực làm bất động sản thương mại để cải thiện doanh thu, mở ra hướng chia cổ tức, cải thiện thị giá cổ phiếu trên sàn chứng khoán.
Theo đánh giá của ban lãnh đạo HQC, năm 2021 thị trường bất động sản vẫn còn tiếp tục đối diện với nhiều thách thức. Trong đó, 2 vấn đề cơ bản gồm dịch bệnh Covid-19 và tính pháp lý của thị trường (vướng mắc pháp lý khiến nhiều dự án chậm triển khai).
Ông Tuấn phân tích, trên cơ sở những dự báo tình hình kinh tế vĩ mô, cùng với nguồn lực của doanh nghiệp kết hợp tình hình thực hiện các dự án, kế hoạch doanh thu 448 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế 50 tỷ đồng được xem là mức thận trọng. Theo đó HQC sẽ mạnh dạn chuyển đổi hết dự án nhà ở xã hội và chuyển nhượng cho các công ty thành viên tập đoàn. HQC và các công ty liên kết, hợp tác còn đẩy mạnh hoạt động đầu tư, kinh doanh bất động sản thương mại, hướng tới đa dạng các sản phẩm: nhà ở thương mại, văn phòng cho thuê, officetel, trung tâm thương mại và loại hình cho thuê đất khu công nghiệp, kho bãi, nhà xưởng...
Tập đoàn vẫn làm nhà ở xã hội nhưng riêng HQC chuyển hoạt động kinh doanh, làm sản phẩm bất động sản thương mại, từ trung bình khá đến cao cấp, thậm chí có thể làm sản phẩm thương mại giá rẻ để đảm bảo biên độ lợi nhuận cho công ty, cho cổ đông. "Với việc chuyển đổi này, lãnh đạo doanh nghiệp kỳ vọng từ năm 2024 trở đi doanh thu công ty sẽ đạt mức 5.000 tỷ đồng mỗi năm", chủ tịch Hoàng Quân cho hay.
Hiện doanh nghiệp đã bàn giao đưa vào sử dụng các dự án nhà ở xã hội: HQC Nha Trang (Khánh Hòa), HOF-HQC Hồ Học Lãm, HQC Bình Trưng Đông, Grandora (TP HCM), Giai đoạn 1 Khu đô thị mới Trà Vinh (Trà Vinh), cất nóc, hoàn thành phần thô hàng loạt dự án như HQC Tân Hương (Tiền Giang) - giai đoạn 1, Golden City (Tây Ninh) - giai đoạn 1. Năm 2020, công đã khởi công dự án HQC Đồng Nai và giai đoạn 2 các dự án Khu đô thị mới Trà Vinh, Golden City (Tây Ninh).
Trong năm 2021 doanh nghiệp triển khai thực hiện các dự án Khu đô thị tại TP Cần Thơ, Vĩnh Long, Phan Thiết và Khu công nghiệp Hàm Kiệm I tại Bình Thuận. Thông qua hợp tác, HQC tiếp tục đẩy mạnh thực hiện thủ tục pháp lý phát triển các dự án mới (đã có 100% quỹ đất sạch), trong đó có 7 dự án cao cấp tại TP HCM và các dự án tại Bình Dương, Bến Tre, Phú Quốc - Kiên Giang.
Trung Tín