Các lãnh đạo nên "phối hợp để thúc đẩy trật tự thế giới phát triển theo hướng công bằng và hợp lý hơn", Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình phát biểu hôm nay tại hội nghị thượng đỉnh Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO) tại thành phố Samarkand, Uzbekistan.
Ông Tập kêu gọi các thành viên SCO "từ bỏ tâm lý kẻ thắng - người thua và các khối chính trị", nhằm duy trì hệ thống quốc tế với trụ cột là Liên Hợp Quốc. Lãnh đạo Trung Quốc cũng cho rằng các nước cần hành động để ngăn thế lực bên ngoài kích động "cách mạng màu".
Theo ông Tập, Trung Quốc sẽ hỗ trợ huấn luyện lực lượng hành pháp 2.000 người trong 5 năm tới cho SCO. Ông còn mời các nước tham gia Sáng kiến An ninh Toàn cầu của Trung Quốc.
Sáng kiến An ninh Toàn cầu được ông Tập đề xuất tại Diễn đàn châu Á Bác Ngao hồi tháng 4, trong đó "đề cao nguyên tắc an ninh không thể tách rời, xây dựng cấu trúc an ninh cân bằng, hiệu quả và bền vững, đồng thời phản đối một nước xây dựng an ninh quốc gia trên cơ sở gây mất an ninh cho các nước khác".
Nguyên tắc "an ninh không thể tách rời" thường được hiểu là an ninh của một quốc gia không thể tách biệt với các nước khác trong khu vực. Khái niệm này từng được Tổng thống Nga Vladimir Putin viện dẫn khi phản đối NATO mở rộng về phía đông.
Phát biểu tại hội nghị của SCO, Tổng thống Putin ca ngợi tầm ảnh hưởng của "các trung tâm quyền lực mới".
"Chúng tôi sẵn sàng hợp tác với toàn bộ thế giới", ông Putin nói. "Chính sách của chúng tôi hoàn toàn không có sự ích kỷ. Chúng tôi hy vọng các bên khác cũng có những chính sách theo nguyên tắc tương tự, dừng sử dụng các công cụ của chủ nghĩa bảo hộ, trừng phạt phi pháp và ích kỷ về kinh tế".
SCO là tổ chức an ninh liên chính phủ gồm Trung Quốc, Ấn Độ, Kazakhstan, Kyrgyzstan, Nga, Pakistan, Tajikistan và Uzbekistan cùng hai quốc gia quan sát viên gồm Iran và Afghanistan. SCO ra đời năm 2001 với định hướng là tổ chức chính trị, an ninh và kinh tế đối trọng với các tổ chức phương Tây.
Hội nghị thượng đỉnh SCO năm nay thu hút nhiều chú ý, bởi đây là chuyến công du ra nước ngoài đầu tiên của Chủ tịch Tập từ sau đại dịch và là dịp để hai lãnh đạo Nga - Trung có cuộc gặp trực tiếp thứ hai trong 7 tháng qua.
Tại cuộc gặp song phương với ông Putin ngày 15/9, ông Tập bày tỏ Bắc Kinh "sẵn sàng hợp tác với Nga để ủng hộ mạnh mẽ những vấn đề liên quan đến lợi ích cốt lõi của mỗi nước". Tổng thống Putin khẳng định ủng hộ Trung Quốc trong vấn đề Đài Loan và cho rằng cuộc gặp của hai lãnh đạo sẽ "làm quan hệ đối tác Nga - Trung ngày càng mạnh mẽ".
Ông chủ Điện Kremlin còn nói ông hiểu Bắc Kinh có "những câu hỏi và quan ngại" về lập trường của Moskva trong xung đột ở Ukraine, động thái phía Mỹ cho là "điều có phần bất ngờ".
Như Tâm (Theo AFP, Reuters)