Ngày 8/3, ông Huỳnh Văn Nén gửi đơn lên VKSND Tối cao đề nghị xem xét theo thủ tục Giám đốc thẩm bản án năm 2000 của TAND tỉnh Bình Thuận đối với phần tuyên phạt ông mức án 2 năm tù về tội Hủy hoại tài sản. Trong đó, tòa xác định, trước khi giết bà Lê Thị Bông vào năm 1998 ông Nén có hành vi đốt 2 chòi lá của người dân địa phương.
Bản án của TAND tỉnh Bình Thuận sau đó kết tội ông về 3 tội danh Giết người, Cướp tài sản và Hủy hoại tài sản. Một phần bản án liên quan đến cái chết của bà Bông sau đó được hủy để điều tra lại. Cuối năm ngoái ông Nén được minh oan và công khai xin lỗi sau khi cơ quan điều tra tỉnh Bình Thuận bắt được hung thủ.
Riêng tội Hủy hoại tài sản đã có hiệu lực và ông Nén vẫn phải thi hành. Điều này có nghĩa, việc đền bù oan sai cho ông Nén sẽ phải trừ thời gian 2 năm thụ án tội này.
Trong đơn ông Nén cho rằng, VKS và TAND tỉnh Bình Thuận áp dụng khoản 1, Điều 160 BLHS 1985 xử phạt ông là vi phạm pháp luật. Bởi hành vi đốt chòi lá của ông Nén bị điều tra, truy tố, xét xử sau thời điểm BLHS 1999 có hiệu lực (tháng 7/2000), nghĩa là phải áp dụng theo khoản 1 Điều 143 BLHS 1999, theo hướng có lợi cho bị can. Cụ thể: "Người nào hủy hoại tài sản hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản của người khác gây thiệt hại từ năm trăm nghìn đồng đến dưới năm mươi triệu đồng... thì bị phạt từ sáu tháng đến ba năm tù giam"
Cáo trạng của VKS và Bản án của TAND tỉnh Bình Thuận đều xác định, theo lời khai của chủ nhân hai căn chòi lá bị đốt, giá trị thiệt hại là 1,5 triệu đồng. Tuy nhiên, các bị hại đều không yêu cầu bồi thường.
"Việc thẩm định giá trị tài sản là cơ sở để truy tố, xét xử về hành vi hủy hoại tài sản. Song, cấp sơ thẩm đã không thẩm định để xác minh sự thật khách quan. Số tiền 1,5 triệu đồng tại thời điểm 1998 là rất lớn, trong khi cả hai chủ nhân của căn chòi đều là những người thuộc hộ nghèo thì khó có chuyện họ không yêu cầu bồi thường. Như vậy giá trị thiệt hại có đúng là 1,5 triệu đồng như trong bản án sơ thẩm xác định", đơn của ông Nén nêu vấn đề.
Kèm theo đơn kiến nghị của ông Nén gửi TAND Tối cao lần này còn có giấy xác nhận, được cho là của chủ hai căn chòi, nói rằng chòi của họ làm bằng vách và dùng làm nơi nghỉ ngơi khi làm rẫy. Họ không có đơn tố giác với chính quyền cũng như yêu cầu bồi thường thiệt hại.
Ông Nén là người duy nhất tại Việt Nam 2 lần bị kết án oan trong hai vụ giết người. Ngoài bản án oan trong vụ bà Bông bị sát hại, ông Nén còn được xác định liên quan một vụ giết người khác xảy ra trước đó 5 năm (1993). Trải qua 12 năm nhưng không tìm được hung thủ, cơ quan tố tụng buộc phải tuyên 9 bị cáo trong "kỳ án vườn điều" này (đều là người trong gia đình vợ Nén) vô tội và phải bồi thường oan sai hơn một tỷ đồng. Riêng ông Nén bị cho là thủ phạm giết bà Bông nên chưa được bồi thường.
Hiện, Cục điều tra Hình sự của VKSND Tối cao đang xác minh, làm rõ hành vi của 14 người có liên quan đến việc gây ra oan sai cho ông Nén và gia đình trong cả hai vụ án.
Hải Duyên - Phước Tuấn