Nữ diễn viên Hedy Lamarr. Ảnh: vidiocy.com
Nữ diễn viên Hedy Lamarr, từng hẹn hò với nhiều tài tử nổi tiếng như Jimmy Stewart, Spencer Tracy, và Clark Gable, đã được ca ngợi là "người phụ nữ đẹp nhất thế giới".
Lamarr sinh năm 1914, tại Vienna. Bà lần đầu tiên gây được sự chú ý quốc tế khi đóng vai chính trong "Ecstasy", một bộ phim năm 1933 có cảnh nóng, khi vẫn còn là một thiếu nữ.
Năm 19 tuổi, bà kết hôn với một nhà buôn vũ khí người Áo, Friedrich Mandl, được cho là người giàu thứ ba nước này. Trong cuốn tự truyện của mình, Lamarr mô tả Mandl là vô cùng kiểm soát, ngăn chặn bà theo đuổi nghiệp diễn xuất và quản lý bà như thể một tù nhân trong lâu đài của họ.
Mandl có có quan hệ xã hội và kinh doanh chặt chẽ với phát xít Italy và Đức. Lamarr viết rằng Hitler từng tham dự buổi tiệc xa hoa tổ chức tại nhà Mandl. Bà thường đi cùng chồng mình đến các cuộc gặp gỡ, nơi họ trò chuyện với các nhà khoa học và các chuyên gia công nghệ quân sự. Chính những cuộc gặp này đã đưa bà đến với lĩnh vực khoa học ứng dụng và nuôi dưỡng tài năng tiềm ẩn của bà.
Năm 1937, bà trốn đến Paris và sau đó đến Hollywood, tiếp tục tham gia nhiều bộ phim và nhận được nhiều lời khen ngợi cho đến những năm 1950.
Lamarr trở nên chán nản với sự nghiệp diễn xuất và bắt đầu tham gia vào lĩnh vực khoa học và công nghệ. Bà muốn tạo ra hệ thống giúp ngư lôi Mỹ không bị phát xít gây nhiễu.
Với sự giúp đỡ của nhà soạn nhạc kiêm nhà sáng chế George Antheil, họ thảo ra một thiết kế về công nghệ trải phổ nhảy tần mới. Lamarr và Antheil nhận ra rằng ngư lôi điều khiển bằng sóng vô tuyến, tuy rất quan trọng trong hải chiến, có thể dễ dàng bị gây nhiễu, khiến ngư lôi đi chệch hướng.
Với những kiến thức bà học được về ngư lôi từ người chồng đầu tiên, và sử dụng một phương pháp tương tự như cách hoạt động của cuộn giấy điều khiển chuyển động của các phím đàn piano, họ đã thiết kế một hệ thống liên tục nhảy tần để thay đổi tín hiệu sóng vô tuyến truyền đến ngư lôi, nhờ đó né tránh được thiết bị gây nhiễu.
Theo tạp chí Smithsonian, Lamarr và Antheil được trao bằng sáng chế cho thiết kế của họ vào năm 1942, nhưng họ đã tặng nó cho hải quân Mỹ như một cử chỉ yêu nước.
Tuy nhiên, hải quân không mấy quan tâm đến thiết kế này, vì đây là công nghệ rất khó để thực hiện, đồng thời hải quân vào thời điểm đó không đón nhận các sáng chế từ bên ngoài quân đội. Vì vậy, Lamarr đồng ý giúp họ bán trái phiếu chiến tranh. Theo thỏa thuận, bà sẽ hôn bất cứ ai mua số trái phiếu trị giá 25.000 USD, bà đã bán 7 triệu USD trái phiếu chỉ trong một đêm.
Mỹ không sử dụng thiết kế của bà cho đến cuộc khủng hoảng tên lửa Cuba năm 1962. Thiết kế này sau đó đặt nền móng cho công nghệ truyền thông trải phổ hiện nay, chẳng hạn như GPS, Bluetooth, điện thoại không dây và di động, và wifi.
"Đây là câu chuyện về một nữ diễn viên Hollywood, ghi dấu ấn với ngoại hình của mình, nhưng đồng thời là một nhà phát minh tài giỏi đã thay đổi lịch sử", diễn viên Sarandon, người sắp hóa thân thành bà Lamarr trong một bộ phim tài liệu, nói.
Năm 2000, Hedy Lamarr qua đời ở tuổi 86 do suy tim. Để tưởng nhớ bà, Google hôm 9/11 (ngày sinh nhật của nữ diễn viên) đã sáng tạo ra một hình hoạt hình dành riêng cho bà, tạo ra bởi Jennifer Hom, người đã làm việc hai tháng cho dự án này.
"Bà ấy vừa rất phức tạp vừa rất tài năng", Hom nói với CNN. "Bà thực sự tò mò và luôn tìm tòi học hỏi. Tôi tưởng tượng bà ấy giống như một siêu anh hùng, người có một tính cách vào ban ngày và một tính cách khác vào ban đêm", Hom nói thêm.
Phương Vũ