Trong khi nhiều người trên khắp thế giới cảm thấy "cuồng chân" hoặc "phát điên" khi phải ở nhà giữa vòng phong tỏa hay cách ly xã hội, thì Cajsa Wiking, 21 tuổi, lại cảm thấy bình thường với cuộc sống ở Thụy Điển. Cô không thấy bất ổn trước viễn cảnh phải một mình giữa căn hộ một phòng ngủ tại thành phố Uppsala trong thời gian dài.
"Chúng tôi không hòa đồng lắm so với các nền văn hóa khác nhưng rất giỏi trong việc ở nguyên trong nhà. Vì vậy điều này khá dễ dàng đối với chúng tôi. Ở nhà, tôi làm nhiều thứ như sắp xếp lại tủ quần áo, việc nhà và đọc sách", Wiking nói. Cô cũng tập thể dục, đọc nhiều sách và dọn dẹp nhà cửa nhiều hơn để giữ cho mình luôn bận rộn.
Cuộc sống thường nhật ở Stockholm hôm 27/3. Ảnh: Twitter.
Trên thực tế, có hơn 50% các ngôi nhà ở Thụy Điển chỉ có một người sinh sống, như Wiking. Tỷ lệ này cao nhất châu Âu, theo số liệu từ Eurostat. Điều đó cũng không quá bất thường, khi độ tuổi trung bình mà con cái rời khỏi nhà, sống tự lập ở Thụy Điển là 18-19, trong khi độ tuổi trung bình này ở châu Âu là 26.
Chính việc thích ở một mình và không thích giao tiếp xã hội, tụ tập đông người của người dân đã khiến nhiều chuyên gia tin có thể giúp Thụy Điển ngăn chặn sự lây lan của nCoV. Tại một số ổ dịch Covid-19 ở châu Âu hiện nay như Italy và Tây Ban Nha, phần lớn người dân thích tụ tập và cả gia đình chung sống dưới một mái nhà.
Giới trẻ Thụy Điển rất thích sống một mình. Ảnh: BBC.
Bjorn Olsen, giáo sư về các bệnh truyền nhiễm tại Đại học Uppsala cho biết, nếu bạn sống trong một gia đình có nhiều thế hệ, việc lây nhiễm sẽ diễn ra nhanh chóng. "Chúng tôi có rất nhiều người độc thân sống ở Stockholm hay các thành phố lớn khác. Điều đó có thể khiến tốc độ lây lan chậm đi một chút", Olsen nói.
Nhiều du khách khác cũng chỉ ra cách mà người dân địa phương cư xử khi ra chỗ công cộng. Họ tránh ngồi gần người khác trên phương tiện công cộng, và trò chuyện với người lạ tại quán cà phê, cửa hàng... là điều bất thường. Hơn nữa, người dân cũng quen ở nhà nếu thấy trong người không khỏe. Điều này được hình thành một phần do các nhà tuyển dụng có xu hướng khuyến khích nhân viên nghỉ làm, nếu họ ho hay cảm lạnh để tránh lây bệnh cho đồng nghiệp. Ngoài ra, đây cũng là một trong những quốc gia người dân được hưởng lương cao khi nghỉ ốm.
Do đó, trên thực tế, khi cả thế giới mới đang giãn cách xã hội thì người Thụy Điển đã thực hiện điều đó từ rất lâu.
Công ty vận tải công cộng SL ở Stockholm cho biết, số lượng hành khách giảm 50% trên các chuyến tàu điện ngầm vào tuần đầu tiên của tháng 4. Các cuộc thăm dò cho thấy 3/4 người dân đang đứng cách xa người khác ít nhất 1 m. Ít nhất 33% người dân đang làm việc từ xa và con số này lên đến 90% tại các công ty lớn có trụ sở tại thủ đô.
Trong đại dịch, người dân cũng không có thói quen mua đồ tích trữ như ở nhiều quốc gia khác. Nhà nghiên cứu văn hóa Thụy Điển, Lola Akinmade Åkerström, đã rất bất ngờ khi chứng kiến cảnh tranh giành, tích trữ giấy vệ sinh của người dân trên khắp thế giới.
Hiện tại, những biện pháp để ngăn chặn Covid-19 của Thụy Điển lại đang gây tranh cãi khi có cách làm khác với các nước láng giềng ở châu Âu. Chính phủ đang cố gắng tránh đưa ra các biện pháp nghiên ngặt hơn, và thực hiện chiến lược làm chậm sự lây nhiễm một cách bình tĩnh, có kiểm soát. Họ tập trung vào việc bảo vệ các nhóm người dễ bị mắc bệnh nhất. Chính quyền khuyến khích người dân ra ngoài để tận hưởng không khí trong lành song cấm các sự kiện tụ tập từ hơn 50 người, đóng cửa trường học. Dù vậy, Thụy Điển vẫn yêu cầu các nhà hàng, quán bar ngừng phục vụ tại bàn và chỉ bán đồ mang đi.
Người Thụy Điển cuối tuần qua vẫn tận hưởng tiết trời mùa xuân tại những quán cà phê và nhấm nháp cá trích trong nhà hàng. Biên giới Thụy Điển vẫn mở cửa (đối với công dân EEA - Khu vực kinh tế châu Âu), cũng như rạp chiếu phim, phòng tập thể dục, quán rượu... Ảnh: EPA
Chính phủ yêu cầu mọi người nghe theo lời khuyên của chính quyền và có trách nhiệm trong việc ngăn ngừa sự lây lan. Các nhân viên vẫn làm việc tại nhà, tự cách ly nếu ốm. Những người trên 70 tuổi nên ở trong nhà và mọi người cần tránh các chuyến du lịch không cần thiết.
Thủ tướng Stefan Löfven, trong một lần phát biểu trên truyền hình gần đây khuyến cáo người dân không lan truyền những tin đồn, các thông tin gây hoảng loạn. Không một người dân nào cô độc hay bị bỏ lại trong cuộc khủng hoảng này, nhưng mỗi người đều phải gánh trách nhiệm nặng nề trong việc đẩy lùi đại dịch.
Một số người khác không đồng tình với cách làm của chính phủ. Một nhà toán học mong muốn Thụy Điển nên đưa ra các quy tắc về lệnh giới nghiêm, cách ly, giãn cách xã hội chặt chẽ hơn. Giáo sư Olsen cũng kêu gọi chính quyền nên nhìn vào hành động của các quốc gia khác và nên sớm đóng cửa các khu vực công cộng để ngăn dịch. Olsen không đồng ý với dự đoán người dân sẽ nhanh chóng tăng cường khả năng miễn dịch và nghi ngờ tỷ lệ lây nhiễm sẽ chững lại vào những tháng mùa hè.
Tuy vậy, phản ứng của cộng đồng đến nay phần lớn vẫn thể hiện niềm tin tuyệt đối vào chính phủ. Đa số người dân theo dõi và đồng tình với bài phát biểu của thủ tướng và tin rằng chính quyền có thể giải quyết tốt cuộc khủng hoàng này, theo báo cáo từ một cuộc khảo sát toàn quốc.
Bên cạnh đó, cũng không phải tất cả người dân ý thức được mức độ nghiêm trọng của bệnh dịch. Wiking cho biết cô vẫn thấy nhiều người tổ chức các bữa tiệc sinh nhật với khoảng 50 người, hay đi tới các quán bar để vui chơi. "Tôi nghĩ đây cũng là một vấn đề", cô nói.
Christoffer Carringer, nhà sản xuất truyền hình, 29 tuổi, nói rằng bạn bè anh vẫn đến các quán bar. Nhưng họ chỉ giới hạn từ 2-3 người và tránh những nơi đông người.
Nền kinh tế của quốc gia này cũng chịu ảnh hưởng vì đại dịch khi nhiều lao động bị sa thải. Tuy nhiên, chính phủ đã có những cải cách mới giúp đất nước đối mặt trước khủng hoảng. Sau khi hàng ngàn nhân viên của hãng Scandinavia Airlines bị sa thải, họ đã được đào tạo về khóa học điều dưỡng.
Các công nhân của những nhà sản xuất xe tải đang không có việc được hỗ trợ việc làm, chuyển sang giúp một công ty y tế tư nhân sản xuất mặt nạ chống độc. Các siêu thị tích cực tuyển người với đối tượng là các nhân viên khách sạn hay tổ chức hội nghị - những người bị mất việc do Covid-19. Những động thái này thực sự đang làm ấm lòng rất nhiều người dân. Nhiều người trong số họ cảm thấy tự hào về cách mà các cộng đồng doanh nghiệp giúp đỡ nhau trong khủng hoảng.
Anh Minh (Theo BBC)