Nỗi lo xe máy Future 20 tuổi phải đi kiểm định khí thải

Sáng nay trước giờ vào làm, vừa uống cà phê, vừa đọc báo, tôi thấy bài viết Xe máy trên 5 năm sẽ phải kiểm định khí thải.

Đầu tiên, tôi cho rằng việc yêu cầu xe máy phải kiểm định khí thải là điều đúng đắn, cần làm trong bối cảnh ô nhiễm không khí tại các đô thị lớn đang trở nên nghiêm trọng. Tuy nhiên, có một vài vấn đề cần phải bàn tới.

Trước mắt, bạn tôi chỉ ra một vấn đề, nếu bắt xe mua 5 năm đi kiểm định thì "hơi ngắn". Bạn tôi dẫn chứng, nhà có một con xe Future I màu xám ghi, chiếc xe hơn 20 năm, nhưng mỗi tuần mẹ bạn chỉ chạy một, hai lần, mỗi lần 3-4 km xung quanh nhà.

Xe vẫn còn mới, hầu như "trùm mền" suốt từ lúc mua đến giờ. Thỉnh thoảng đi thay nhớt máy, tăng sên... Bằng mắt thường ống pô không có khói. Như vậy có mỗi năm đi kiểm định khí thải một lần có cần thiết hay không?

Mặt khác, xe máy cũ, đặc biệt là những phương tiện đã hoạt động trên 10 năm, thường có hệ thống động cơ lạc hậu, hiệu suất đốt nhiên liệu kém, và thải ra nhiều khí độc hại, điển hình là những xe độ chế dùng để chở hàng, chở nước đá, khói mù mịt, tại sao chưa tịch thu các xe này?

Phải khẳng định một lần nữa, việc kiểm định khí thải định kỳ sẽ giúp loại bỏ các phương tiện gây ô nhiễm, góp phần làm sạch môi trường sống. Đây cũng là bước đi cần thiết để Việt Nam thực hiện các cam kết quốc tế về giảm phát thải, góp phần bảo vệ môi trường toàn cầu.

Tuy nhiên, vấn đề tiếp theo là các hệ thống trung tâm kiểm định hiện nay "gánh" thêm nhu cầu kiểm định cho xe máy hay chưa? Nếu lượng xe cần kiểm định tăng đột biến, khả năng xảy ra tình trạng quá tải là rất lớn.

Tôi nghĩ, để chính sách này khả thi hơn, cần một lộ trình triển khai phù hợp. Trước mắt, nên áp dụng với xe máy sản xuất từ 10 năm trở lên, sau đó mở rộng dần đến các phương tiện 5-10 năm tuổi.

Điều này không chỉ giảm áp lực cho hệ thống kiểm định mà còn tạo thời gian cho người dân chuẩn bị. Bên cạnh đó, cần có các chính sách hỗ trợ người lao động thu nhập thấp, như miễn phí kiểm định lần đầu...

Thành công của chính sách phụ thuộc vào cách triển khai sao cho hợp lý và công bằng. Chỉ khi cân bằng được giữa lợi ích môi trường và quyền lợi của người dân, quy định này mới thực sự đạt được hiệu quả như mong đợi.

Sao Mai