Silvia Berlusconi, người ba lần được bầu làm thủ tướng Italy với tổng thời gian 9 năm cầm quyền kể từ 1994, đã qua đời tại một bệnh viện ở Milan ở tuổi 86 sau thời gian được chẩn đoán mắc bệnh bạch cầu.
Ông Berlusconi đã giành được sự kính trọng từ cả những người chỉ trích và nhiều lời khen ngợi từ những người ngưỡng mộ cuộc đời có tầm ảnh hưởng lớn của ông. Tuy nhiên, Berlusconi cũng để lại nhiều phát ngôn gây tranh cãi trong suốt sự nghiệp chính trị của mình.
Tháng 9/2001, hai tuần sau vụ khủng bố 11/9 ở Mỹ, ông Berlusconi gây bất bình trong thế giới Hồi giáo khi nói rằng phương Tây "nên tự tin về nền văn minh vượt trội của chúng ta".
Ông nói phương Tây có một hệ giá trị "mang lại cho người dân ở những nước chấp nhận nó sự thịnh vượng, cũng như đảm bảo tôn trọng nhân quyền và tôn giáo, điều chắc chắn không tồn tại ở các nước Hồi giáo".
Tháng 6/2003, ông gây tranh cãi trong một phát ngôn về chính mình tại một phiên tòa xét xử cáo buộc tham nhũng ở Milan, nói rằng "mọi công dân đều bình đẳng với nhau dưới con mắt của pháp luật, song có lẽ người này bình đẳng hơn một chút so với những người khác vì 50% người Italy đã trao cho tôi trách nhiệm điều hành đất nước".

Cựu thủ tướng Italy Silvia Berlusconi tại Rome, Italy hồi tháng 10/2022. Ảnh: Reuters
Câu trả lời của ông Berlusconi với tạp chí Spectator của Anh vào tháng 9/2004 cũng gây nhiều tranh cãi. Khi được hỏi về nhà độc tài Italy Benito Mussolini trong Thế chiến II, ông trả lời đây là người "nhân từ" và nói rằng "Mussolini chưa từng giết ai. Ông ấy cho mọi người đi nghỉ ngơi bằng một chuyến lưu vong trong nước".
Mussolini là lãnh đạo phong trào phát xít đầu tiên ở châu Âu, cầm quyền tại Italy từ năm 1922 đến 1943 và gây ra nhiều tội ác với người dân nước này.
Năm 2006, ông Berlusconi tự so sánh bản thân với cựu hoàng đế Pháp Napoleon Bonaparte, nói rằng "những gì tôi làm chỉ thua kém Napoleon. Song tôi chắc chắn cao hơn".
Tháng 11/2008, thủ tướng Italy ca ngợi Barack Obama là "đẹp trai, trẻ trung và có làn da rám nắng", ngay sau khi ông Obama được bầu làm tổng thống da màu đầu tiên của Mỹ.
Tháng 4/2009, trong chuyến thăm nạn nhân trận động đất ở vùng Abruzzo, miền trung Italy, ông nói "họ nên xem đó như một ngày cắm trại cuối tuần", ám chỉ tới những người đang phải trú ẩn trong lều tạm.
Tháng 11/2010, ông Berlusconi tiếp tục gây ồn ào tại một triển lãm công nghiệp xe máy ở Milan khi nói rằng "tôi không muốn bị gián đoạn khi làm việc. Nhưng nếu thỉnh thoảng phải nhìn một cô gái, tôi thích đó là những cô gái xinh đẹp hơn là đồng tính".
Khi được BBC phỏng vấn vào năm 2014 rằng tại sao ông thường có những phát ngôn "xúc phạm" người khác, Silvio Berlusconi trả lời: "Trong 20 năm hoạt động chính trị, tôi chưa từng xúc phạm ai".
Những ồn ào liên quan đến ông Berlusconi lắng xuống kể từ khi ông từ chức thủ tướng năm 2011 và chủ yếu tập trung cho hoạt động bóng đá, nhưng không phải là đã chấm dứt hoàn toàn. Tháng 12/2022, ông một lần nữa gây tranh cãi khi nói với các cầu thủ đội bóng đá Monza rằng sẽ mang "một chiếc xe chở đầy gái vào phòng thay đồ" nếu họ đánh bại đối thủ hàng đầu tại giải vô địch Italy Serie A.
Sau khi ông qua đời, đương kim Thủ tướng Italy Giorgia Meloni, người cũng thuộc phe cánh hữu, ca ngợi Berlusconi là "một chiến binh, người không bao giờ ngại bảo vệ niềm tin của mình".
"Chính sự dũng cảm, quyết tâm đó đã biến ông trở thành một trong những người có ảnh hưởng nhất trong lịch sử đất nước", bà Meloni cho hay. Italy dự kiến tổ chức lễ quốc tang dành cho ông ngày 14/6.
Thanh Tâm (Theo AFP, Al Jazeera, Politico, Reuters)