Tiến sĩ, bác sĩ Phạm Trần Linh, Hội Tim Mạch học Việt Nam cho biết, tim quá tải là tình trạng trái tim phải chịu đựng nhiều áp lực, gánh nặng từ các thói quen nguy hại như chế độ dinh dưỡng không hợp lý, đời sống tinh thần và lối sống kém lành mạnh... Nếu không thay đổi, về lâu dài sẽ ảnh hưởng tới hiệu suất làm việc cũng như chức năng của tim và tăng nguy cơ mắc các bệnh lý tim mạch.
Tiến sĩ, bác sĩ Phạm Trần Linh chia sẻ thêm, nhiều người vẫn ngộ nhận bệnh tim mạch xuất hiện là do di truyền, tuổi tác, giới tính - những nguyên nhân không thể can thiệp. Thực tế ngày nay, bệnh lý tim mạch còn đến từ những nguyên nhân khác mà chúng ta có thể tự ý thức và thay đổi được như không hút thuốc lá, tránh lạm dụng rượu bia, chất kích thích; lười hoạt động thể lực; ăn nhiều thức ăn nhanh... Bên cạnh đó, các yếu tố nhiều người ít nghĩ đến như stress, cảm xúc tiêu cực, lối sống cô lập, khép kín... cũng có thể khiến tim chịu nhiều gánh nặng.
Chế độ dinh dưỡng thừa đường, thừa muối hay ăn quá nhiều chất béo không tốt từ mỡ động vật; bị thừa cân, béo phì cũng vô tình khiến tim quá tải, từ đó dẫn đến nguy cơ suy giảm chức năng của tim, tăng huyết áp, nhồi máu cơ tim, suy tim hay thậm chí là đột quỵ.
Dù được cảnh báo từ sớm về các nguyên nhân trên nhưng nhiều người Việt vẫn chưa thực sự quan tâm đến sức khỏe trái tim. Theo Bộ Y tế, cứ 4 người Việt trưởng thành thì có một người gặp vấn đề về sức khỏe tim mạch và huyết áp. "Con số này sẽ tăng lên, chưa có dấu hiệu chững lại. Vì thế, chúng ta cần giảm tải cho tim ngay hôm nay để phòng tránh mắc các bệnh tim mạch", Tiến sĩ, bác sĩ Phạm Trần Linh nói thêm.
Chế độ dinh dưỡng không cân đối, lối sống không lành mạnh... là những nguyên nhân gây ra bệnh lý tim mạch, theo Tiến sĩ, bác sĩ Phạm Trần Linh, Hội Tim Mạch học Việt Nam.
Cách giảm tải gánh nặng cho tim
Bắt đầu từ việc chọn lọc thực phẩm có lợi cho tim, thực hành thói quen sinh hoạt lành mạnh và duy trì tinh thần tích cực, bạn đã chủ động phòng tránh tình trạng tim quá tải.
Theo Phó giáo sư, bác sĩ Lê Bạch Mai, nguyên Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia, điều tiên quyết cần điều chỉnh để giảm gánh nặng cho tim là chế độ dinh dưỡng. Chế độ ăn không nên quá mặn (nên dưới 5 gram muối một ngày); hạn chế ăn nhiều đường tinh chế từ bánh kẹo, nước ngọt, trà sữa, kem (năng lượng do các loại đường này cung cấp nên ít hơn 10% tổng năng lượng cả ngày); hạn chế các thức ăn nhanh vì các thức ăn này chứa nhiều chất béo không tốt cho tim.
Mọi người, nhất là những người có bệnh lý tim mạch cần chọn loại thực phẩm giàu vitamin, chất khoáng, kiềm và chất xơ như rau quả, trái cây tươi (khoảng 400 gram một ngày); chất béo tốt, giàu dưỡng chất chống ôxy hóa để giúp hạn chế hấp thu cholesterol xấu.
Phó giáo sư Bạch Mai chia sẻ thêm, những chất béo có lợi cho tim chứa các axit béo cần thiết mà cơ thể không tổng hợp được như omega-3, omega-6 thường có trong các loại cá béo (cá hồi, cá thu, cá mòi...) hay các loại dầu thực vật như dầu đậu nành, dầu hướng dương, dầu hạt cải và nhất là dầu gạo lứt còn được biết đến với dưỡng chất Gamma-Oryzanol có lợi cho sức khỏe tim mạch.
Giảm tải cho tim từ khâu chọn nguyên liệu nấu nướng. Ảnh: Thế Anh.
Bên cạnh chế độ dinh dưỡng, lối sống lành mạnh cùng tinh thần tích cực góp phần đáng kể giảm gánh nặng cho tim. Luyện tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày và bỏ thuốc lá làm tăng vận chuyển oxy và chất dinh dưỡng đến các mô; từ đó hệ thống tim mạch hoạt động hiệu quả hơn.
Tập luyện thể lực thường xuyên có thể làm giảm nguy cơ xuất hiện nhồi máu cơ tim. Ảnh: Shutterstock.
Theo thông tin từ Bộ Y tế, năm 2017, có hơn 60% người tăng huyết áp chưa được phát hiện. Việc theo dõi sức khỏe tim mạch cũng đóng vai trò quan trọng để phòng ngừa các bệnh lý tim mạch. Mọi người nên khám sức khỏe định kỳ, kiểm tra các chỉ số đường huyết, lắng nghe các tín hiệu "tim lên tiếng" như khó thở, đau ngực, chán ăn, phù chân...
Kim Uyên