Mùa đông tới khiến khó khăn càng chồng chất với người dân Ukraine vốn đã hứng chịu nhiều đau thương, mất mát sau hơn 9 tháng xung đột. Trận tuyết rơi đầu tiên của mùa đông đã khiến nhiệt độ ở Kiev giảm xuống dưới 0 độ C, trong bối cảnh hạ tầng điện, nước sạch, hệ thống sưởi ấm đã bị tàn phá nặng nề sau những đòn tập kích tên lửa liên tục của lực lượng Nga.
Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố nếu muốn "chấm dứt mọi đau khổ có thể xảy ra với người dân", Ukraine phải chấp nhận đàm phán và đáp ứng các yêu cầu của Nga. Nhưng tình cảnh khó khăn dường như chỉ khiến người dân Ukraine thêm kiên cường và quyết tâm chiến đấu.
"Thật khổ khi phải sống trong cảnh không có điện và liên tục nghe thấy tiếng còi báo động không kích. Nhưng chừng nào Nga còn nã tên lửa vào các thành phố của chúng tôi, đàm phán là chuyện không thể. Chúng tôi phải nén nỗi sợ và tiếp tục chiến đấu", Anastacia Osmolovska, sinh viên 20 tuổi, nói.
Hầu hết người dân Kiev đều trở nên kiên cường hơn trước các cuộc tấn công bằng tên lửa. Những tiếng còi báo động không kích không còn khiến họ vội vàng tìm nơi trú ẩn. Mọi người chỉ tránh xa cửa sổ và vào trong phòng, chờ xem có tiếng nổ nào xảy ra hay không trước khi quyết định chạy xuống hầm trú ẩn, theo Maria Birtec, 35 tuổi.
Lúc xung đột mới bắt đầu, Max, con trai 4 tuổi của Birtec, thường run rẩy và khóc mỗi khi nghe thấy tiếng nổ. Nhưng bây giờ cậu bé cũng không còn thấy sợ hãi.
Tuy nhiên, đối với một số người khác, các cuộc không kích vẫn rất đáng sợ. Hai cô con gái sinh đôi của Liliia Bolbat từng bị chấn thương tâm lý sau cuộc không kích vào chung cư của họ ở thành phố Mariupol trong cuộc xung đột năm 2014-2015. Gia đình hiện sống ở Kiev và các cuộc tấn công gần đây làm sống lại những ký ức đau khổ đó.
Ngày 10/10, thời điểm mà tất cả người dân Kiev đều ghim vào ký ức vì hàng chục tên lửa Nga một lần nữa trút xuống thủ đô, Bolbat cho biết "hai con tôi đã căng thẳng tới mức nôn mửa và bị sốt. Chúng ở 12 tiếng trong tầng hầm. Tôi đã phải cho hai đứa uống thuốc an thần".
Kể từ đó, họ thường xuyên ngủ ở hành lang chung cư đề phòng tên lửa tấn công. Họ mang theo đèn pin, chăn và sô cô la để sẵn sàng đi trú ẩn. Nhưng các cô gái nói rằng họ thà chịu đựng nỗi sợ hơn là nhượng bộ Nga.
"Làm sao chúng tôi có thể đàm phán khi họ phá hủy quê hương của chúng tôi?", Anhelina nói, đề cập tới thành phố Mariupol hiện bị Nga kiểm soát.
Nguồn điện bị cắt đã làm tăng thêm thách thức cho cuộc sống của người dân Ukraine trong thời kỳ chiến tranh. Chạy xuống hầm trong bóng tối không phải lúc nào cũng an toàn hoặc dễ dàng, đặc biệt với những người sống trên tầng cao nhất của các tòa chung cư. Một số người đã ngừng sử dụng thang máy vì sợ bị mắc kẹt bên trong nếu bất ngờ mất điện.
Mất điện là điều thực sự tồi tệ khi thời tiết trở nên lạnh giá. Hội đồng thành phố Kiev đã chuẩn bị các trung tâm sưởi ấm công cộng, nơi những người không có điện sinh hoạt có thể tới lánh nạn. "Thời tiết lạnh giá có thể gây chết người", Tổ chức Y tế Thế giới gần đây cảnh báo về các cuộc tấn công vào hạ tầng năng lượng, đe dọa tính mạng của hàng triệu người Ukraine.
Nhưng Kiev đang dần thích nghi với khó khăn. Các cửa hàng ghi nhận doanh thu tăng vọt về pin dự phòng, bình ga nấu ăn, đèn pin và đồ lót giữ nhiệt. Các quán cà phê chuẩn bị bình pha sẵn giữ nhiệt phòng khi mất điện.
Người Kiev không kêu ca hay phàn nàn, bởi nhiều người Ukraine khác đang phải chịu đựng điều kiện tồi tệ hơn tại những thành phố giáp tiền tuyến, cũng như những người lính đang phải ở bám trụ nơi chiến hào lầy lội, lạnh giá.
"Chúng tôi đang dần quen với nó", Kostiantyn Bibliuk, 25 tuổi, nói khi nhấm nháp đồ uống cùng một người bạn tại quán bar Negroni ở trung tâm Kiev, nơi sử dụng máy phát điện để thắp sáng mỗi khi mất điện. "Cắt điện không phải là cái giá quá lớn để đánh đổi với tự do của chúng tôi".
Bất chấp tất cả, cuộc sống vẫn tiếp diễn ở Kiev, thủ đô nổi tiếng với cuộc sống về đêm trước chiến tranh. Những dịp cuối tuần tràn ngập các sự kiện văn hóa như ngâm thơ, hòa nhạc cổ điển, biểu diễn hài kịch, nhưng vẫn tuân theo lệnh giới nghiêm 23h của thành phố. Các nhà hàng và quán bar có máy phát điện là điểm đến hấp dẫn để thoát khỏi những căn nhà tối tăm, lạnh lẽo.
"Chúng tôi phải tìm kiếm những mảng tươi sáng của cuộc sống bởi mỗi ngày đều phải chứng kiến những hình ảnh chiến tranh trên TV. Đây là cách để chúng tôi nhớ rằng mình vẫn sống và mỗi ngày đều có thể trở thành ngày cuối cùng", Olia Antypiuk, 23 tuổi, nói.
Antypiuk thêm rằng khó khăn "sẽ chỉ củng cố thêm tinh thần và khao khát chiến thắng của chúng tôi".
Nhà ga tàu điện ngầm Kiev, nơi trú ẩn cho hàng nghìn người trước cuộc tập kích tên lửa mới đây, trở thành nơi tổ chức buổi ra mắt của DJ Tapolsky, một trong những DJ hàng đầu Ukraine và từng phục vụ ở tiền tuyến miền đông.
"Đôi khi thế giới bên ngoài thật đáng sợ, nhưng chúng tôi vẫn muốn vui vẻ và gặp gỡ bạn bè", Anastcia Ilena, 23 tuổi, nói khi đi cùng hai người bạn. "Thật tuyệt vời khi chúng tôi được sống cuộc đời của mình".
Sau đó, họ trình diễn vài bước nhảy và Ilena tuyên bố Nga "sẽ không bao giờ có thể khiến chúng tôi nhụt chí".
Thanh Tâm (Theo Washington Post)