"Toàn bộ tài sản mà chúng tôi dành dụm suốt nhiều năm qua, chỉ trong tích tắc đã mất sạch", Eilene Oken, cư dân thành phố Talisay thuộc tỉnh Cebu, miền trung Philippines, nơi hứng chịu thiệt hại nặng nề từ bão Kalmaegi, hôm 5/11 nghẹn ngào nói.
Dù ngôi nhà giờ đây chỉ còn là đống gạch vụn, Oken cảm thấy mình còn may mắn khi các thành viên trong gia đình, bao gồm hai con gái, đều an toàn sau cơn bão Kalmaegi, tên địa phương là Tino.
Philippines cho biết số người thiệt mạng vì lũ quét và ngập lụt do bão Kalmaegi đã tăng lên 140, biến Kalmaegi chết chóc nhất thế giới trong năm nay. Cebu là tỉnh chịu tổn thất nặng nhất, với 71 người thiệt mạng, 65 người mất tích và 69 người bị thương.
Người dân thành phố Talisay, tỉnh Cebu, trở về nhà ngày 5/11 để tìm kiếm những tài sản còn sót lại sau bão. Ảnh: AP
Bão Kalmaegi đã ảnh hưởng đến hơn 544.000 hộ gia đình, tương đương gần 2 triệu người tại 8 vùng trên toàn quốc. Trong số này, hơn 445.000 người đang tạm trú tại gần 5.000 trung tâm sơ tán. Nhiều nạn nhân thiệt mạng do đuối nước, cây đổ, điện giật và sạt lở đất, theo cơ quan quản lý thiên tai quốc gia.
Người dân miền trung Philippines từ hôm qua bắt đầu dọn dẹp lớp bùn dày và đống đổ nát còn sót lại sau khi bão quét qua. Ở tỉnh Cebu, nước lũ vừa rút để lộ cảnh hoang tàn với nhà cửa bị san phẳng, ôtô bị lật nằm la liệt khắp nơi, đường phố ngập trong rác và đất đá.
Tại thành phố Cebu, thủ phủ của tỉnh, ông Marlon Enriquez, 58 tuổi, cố gắng vét bùn để tìm kiếm chút tài sản còn sót lại. "Tôi đã sống ở đây 16 năm và chưa bao giờ chứng kiến cảnh tượng lũ lụt như thế này", ông nói.
Thiên tai ập xuống miền trung chỉ hơn một tháng sau trận động đất 6,9 độ ở phía bắc tỉnh Cebu khiến hàng chục người thiệt mạng và hàng nghìn người phải rời bỏ nhà cửa. Cơn bão gây ngập lụt nghiêm trọng, cúp điện trên diện rộng và buộc hơn 200.000 người ở vùng Visayas, cùng một phần phía nam đảo Luzon và phía bắc đảo Mindanao, phải sơ tán.
Tỉnh trưởng Cebu Pamela Baricuatro ngày 5/11 ký sắc lệnh tuyên bố tình trạng thảm họa cấp tỉnh, cho phép sử dụng quỹ cứu trợ khẩn cấp, áp giá trần hàng hóa thiết yếu và ngăn chặn tình trạng đầu cơ trục lợi. "Cơn bão đã gây thiệt hại nghiêm trọng cho cơ sở hạ tầng, nhà dân và công trình công cộng", sắc lệnh có đoạn.
Cơ quan khí tượng cho biết khu vực thành phố Cebu hứng lượng mưa lên tới 183 mm trong 24 giờ trước khi bão đổ bộ, vượt xa mức trung bình 131 mm của cả tháng. Bà Baricuatro cho biết địa phương đang ở trong tình cảnh "tàn khốc chưa từng có".
Người dân tại Talisay, tỉnh Cebu, dọn dẹp bùn đất trong nhà sau khi bão tan. Ảnh: AP
Tổng thống Ferdinand Marcos Jr. hôm nay cũng phê chuẩn tuyên bố tình trạng khẩn cấp toàn quốc nhằm tăng tốc các nỗ lực cứu trợ và phục hồi sau bão, đồng thời chuẩn bị ứng phó siêu bão Uwan, tên quốc tế là Fung-wong, sắp tiến vào nước này. "Khoảng 10 đến 12 khu vực chắc chắn bị ảnh hưởng hoặc có thể bị ảnh hưởng bởi liên tiếp hai cơn bão", ông nói tại trụ sở Bộ Quốc phòng ở Quezon.
Tổng thống Marcos cũng yêu cầu lực lượng quân đội, cảnh sát và nhân viên chính phủ trung ương đẩy nhanh khôi phục điện, thông tin liên lạc và dọn dẹp các tuyến đường bị sạt lở. Quyền Giám đốc Cảnh sát thành phố Cebu Enrico Figueroa cho biết các cuộc họp liên ngành đang được tổ chức để đánh giá thiệt hại và phân phối nguồn lực cứu trợ hiệu quả.
Ở khu vực ven sông Butuanon chảy qua thành phố, Monique Haeyn Rosario, 28 tuổi, kể rằng cô cùng con nhỏ và bố mẹ phải trèo lên tầng hai để tránh nước lũ dâng cao tới hơn 3 m.
"Chúng tôi bị cô lập suốt nhiều giờ. Lực lượng cứu hộ đã đến, nhưng tôi tha thiết kêu gọi được hỗ trợ thêm thực phẩm, nước sạch, quần áo khô và thuốc men", Rosario nói.
Thanh Danh (Theo Reuters, PNA, PhilStar, Inquirer)