Sau nhiều năm tập luyện dưới màu áo cảnh sát cơ động Công an tỉnh Sơn La, năm 2013 thượng úy Tạ Văn Cường (34 tuổi) về nhận nhiệm vụ ở huyện Vân Hồ - điểm nóng ma túy. Bốn năm sau, anh thành "trinh sát đánh án ma túy " của Công an huyện Mộc Châu với những lần đấu súng với tội phạm "nhiều không kể hết".
"Tội phạm vận chuyển ma túy ở vùng biên tỉnh Sơn La thường trang bị mỗi người một khẩu AK, một quả lựu đạn. Chúng đi bộ vượt rừng thành từng tốp từ 5 đến 50 người và sẵn sàng xả súng khi bị phát hiện", thượng úy Cường chia sẻ.
Thượng úy Cường trong một lần trinh sát trong rừng. Ảnh: Nhân vật cung cấp.
Địa hình giáp biên đa số là đồi núi nên toàn bộ các cuộc "đánh án" Cường và đồng đội đều phải đi bộ. Mỗi đợt trinh sát kéo dài cả tháng song vật dụng cá nhân mang chỉ với hai bộ quần áo, lương khô để ăn trộn với rau rừng... Trở về nhà sau mỗi chuyên án, con trai Cường "không nhận ra bố" bởi râu dài, da sạm đen.
Trong chuyên án 279LL triệt phá đường dây có hơn 20 tên buôn ma túy từ Lào về Việt Nam qua biên giới huyện Vân Hồ và Mộc Châu, Cường tham gia tổ công tác đặc biệt với nhiệm vụ tiếp cận gần nhất hang ổ tội phạm.
Sau nhiều ngày cải trang thành dân bản địa đi làm nương, anh ghi nhận nhóm buôn "hàng trắng" luôn trang bị súng và sử dụng chó để bảo vệ. Để phục kích, tổ của anh đã đào hầm trú ẩn giữa rừng sẵn sàng mở màn cuộc vây bắt.
Rạng sáng 19/7/2014, phát hiện hơn 10 tên đang gánh ma túy về Việt Nam, anh và các trinh sát ló đầu khỏi cửa hầm cầm loa kêu gọi liền bị chúng nã đạn chống trả. Khi chó nghiệp vụ của cảnh sát thả ra bị bắn chết, cuộc đấu súng bắt đầu.
Thượng úy Cường nhận danh hiệu Gương mặt trẻ Việt Nam triển vọng năm 2018. Ảnh: Phạm Dự.
Đã lường trước tình huống này, nhóm tội phạm chống cự rất bài bản. Chúng không tán loạn bỏ chạy mà ngồi co cụm, quay lưng vào nhau thành vòng tròn để xả súng ra tứ phía. Bọn chúng sau đó cử một tên "kinh nghiệm nhất" đi đầu dẫn cả nhóm lùi về phía biên giới. Để tránh bẫy chông thủ công của cảnh sát, những tên đi sau giẫm đúng vào hai vết chân của tên đầu tiên.
Trong lúc đấu súng, đôi lần Cường cảm nhận viên đạn bay sượt qua đầu, chỉ cách chừng vài centimet... Kết thúc chuyên án, hai tên bị tiêu diệt; 25 người (có 14 mang quốc tịch Lào) bị bắt. Cảnh sát thu gần 500 bánh heroin, 36.000 viên ma túy tổng hợp, 9 súng AK, 9 súng các-bin và săm lếch, 4 súng K59, 282 viên đạn và nhiều vật chứng.
Video: Lóng Luông - đại bản doanh của hai trùm ma túy.
Thượng úy Cường cho hay hai bản Lũng Xá, Tà Dê ở xã Lóng Luông, huyện Vân Hồ, cách biên giới Việt - Lào chừng 15 km, được ví là "siêu thị ma túy" khi xuất hiện hai trùm ma túy Nguyễn Thanh Tuân (34 tuổi) và Nguyễn Văn Thuận (35 tuổi). Hai tên này trốn lệnh truy nã của hàng loạt địa phương, dạt về Vân Hồ xây nhà, quy tụ nhiều kẻ giang hồ cộm cán.
Theo công bố của cảnh sát, Tuân và Thuận đã "vô hiệu cấp ủy, chính quyền cơ sở", lập các đường dây buôn ma tuý xuyên quốc gia; cho xây dựng boong ke, camera giám sát 360 độ quanh nhà, trang bị nhiều vũ khí để đối phó với cảnh sát. Trong nhà mỗi tên lúc nào cũng có khoảng 10 đàn em được trang bị súng đạn.
"Đây là hai nhóm tội phạm liều lĩnh chưa từng có", Cường nói và cho hay số súng đạn ở sào huyệt của chúng nhiều hơn vũ khí của công an một huyện. Nhiều người đi qua bản đều bị người của nhóm này cầm súng đe dọa kiểm tra và dọa nạt.
Cán bộ xã vào bản họp đều phải nhờ trưởng bản thông báo với bọn chúng rằng chỉ vào dân vận chứ không có chuyện bắt bớ. Có lần nhà chức trách đang họp ở bản Tà Dê, Tuân cùng đàn em đứng trong nhà xả súng liên tục, mỗi lần cách nhau chừng 15 phút, cho đến khi cán bộ rời đi.
Trong kế hoạch triệt phá nhóm này, thượng úy Cường được giao nhiệm vụ nắm mọi di biến của Tuân và Thuận ở Thung lũng Tà Dê. Hai căn cứ địa của bọn chúng nằm ngay sát đường liên xã, chỉ cách quốc lộ 6 chừng 12 km song tổ công tác của Cường phải băng qua bốn quả đồi để tiếp cận từ xa.
Ban ngày, Cường phải nằm rạp ở bìa rừng bởi nếu di chuyển sẽ bị đàn em của hai tên trùm phát hiện. Suốt hơn một tháng, ăn ngủ ở rừng với hai bộ quần áo, tổ công tác của Cường đã nắm lịch hoạt động của hai tên trùm và vẽ phác họa được sơ đồ sào huyệt.
Chuyến sang giai đoạn tấn công, Cường được giao chỉ đạo một tổ trinh sát trực tiếp đột nhập để khống chế Thuận. Sau khi vận động được 12 đàn em của Tuân và Thuận ra khỏi sào huyệt, cuộc đấu súng bắt đầu. Tổ công tác của Cường sau khi áp nơi trú ẩn của Thuận sát chừng 20 mét đã tiêu diệt hắn và khống chế đám đàn em. Cùng lúc này, hơn 300 cán bộ, chiến sĩ cùng 7 xe bọc thép và nhiều phương tiện đặc chủng tấn công hai khu nhà. Sau ba ngày vây ráp, ba người bị bắt và bốn tên bị tiêu diệt, trong đó có Tuân và Thuận.
Trong chuyên án này, nhà chức trách thu 49 khẩu súng các loại (AK, AR15, K54, K59, Colt...; có một số khẩu bị cháy); 17 quả lựu đạn; hơn 7.000 viên đạn các loại (chủ yếu đạn AK), 31 hộp tiếp đạn (có đạn), 29 ống giảm thanh, ống ngắm súng; 3 ống nhòm...
Với những cống hiến trong công tác, thượng úy Cường trong tháng 3 vừa nhận danh hiệu Gương mặt trẻ Việt Nam triển vọng năm 2018.