Vùng đất cằn cỗi Cung Hiền của tỉnh Tứ Xuyên, Trung Quốc, có một nghĩa trang được hình thành trên mặt những vách đá dựng đứng với hơn 100 huyền quan lơ lửng trong không trung. Huyền quan (quan tài treo) là tập tục mai táng cổ xưa của người thiểu số, xuất phát từ bộ tộc Bo đã biến mất từ khoảng 500 năm trước.
Rất nhiều huyền quan rải rác khắp các vách đá. Ảnh: dailymail.
Người Bo là bộ tộc thiểu số sinh sống ở miền đất giáp ranh giữa tỉnh Tứ Xuyên và Vân Nam. Họ tin rằng người chết ở trên cao sẽ được ở gần sự che chở của thần linh hơn, mặt khác lại không bị thú dữ hay kẻ thù phá phách. Vì thế các quan tài được treo cao trên những vách đá dựng đứng.
Tại vùng đất này, những "ngôi mộ" lâu đời nhất có niên đại tới 3.000 năm, còn những huyền quan mới nhất là cách đây đã 5 thế kỷ, vậy mà không hề có cỗ quan tài nào bị mục nát hay gãy, vỡ. Những áo quan xưa được làm từ thân cây lâu đời rất cứng, dài 2-3 m, gọt rỗng bên trong. Sau nghi lễ an táng, người chết và cỗ quan tài sẽ được đưa lên vách đá trên cao. Cho đến bây giờ, người ta tìm thấy cỗ quan tài cao nhất được treo trên độ cao 103 m và thấp nhất là 10 m.
Quan tài ở độ cao vài chục mét và chỉ cần giữ bằng 2-3 thanh gỗ. Ảnh: dailymail.
Theo những nhà nghiên cứu của Bảo tàng Nghi Tân, nghi thức xưa có 3 loại huyền quan phổ biến. Một loại được đặt cheo leo giữa vách đá với hai hay ba thanh gỗ giữ ở dưới, một loại được đặt trong những hang động nhỏ ở trên cao và loại nữa đặt trên những mỏm đá nhô ra từ núi. Riêng vách đá tại Tứ Xuyên này đặc biệt nổi tiếng với hơn 100 huyền quan giữ bằng thanh gỗ khắp vách núi.
Cho tới nay, vẫn chưa có lời giải thích xác đáng cho việc làm thế nào người thời xưa có thể đưa những cỗ quan tài nặng như thế lên độ cao vài chục mét tại vách đá dựng đứng. Nhiều nghiên cứu đã đưa ra 3 phỏng đoán hợp lý nhất về cách di chuyển áo quan lên cao.
Ảnh: redicecreations.
Thứ nhất là dùng dây thừng đưa quan tài từ hang hay mỏm đá xuống điểm đã đặt thanh gỗ. Cách thứ hai là đào các đường hầm trong lòng núi rồi đưa áo quan ra vách núi đã để sẵn thanh gỗ và sau đó phá hủy con đường này. Cách thứ ba là sử dụng những khối đá hay xa lâu (loại tháp cao di chuyển bằng bánh xe) đưa quan tài lên cao.
Tuy nhiên, phương pháp chính thống của người Bo sẽ mãi chìm trong bí ẩn cùng với sự biến mất đột ngột của cả bộ tộc này. Những câu chuyện kỳ bí và hình ảnh rùng rợn của những cỗ quan tài bất chợt hiện ra khi ngước mắt lên cao là thứ khiến bất cứ ai đã một lần đến Tứ Xuyên đều phải cố gắng tới nơi này khám phá.
Diệp Thảo