Đường đua Quốc tế Suzuka tại Mie, Nhật. Ảnh: suzukacircuit.jp
Đua xe Công thức 1 (F1) là môn thể thao do Liên đoàn ôtô Quốc tế (FIA) quản lý có nguồn gốc từ châu Âu nhưng phạm vi đã được mở rộng ra khắp thế giới. Cái tên Công thức 1 đề cập đến bộ quy tắc mà tất cả đội tham gia phải tuân thủ. Kết quả của các chặng đua trong một mùa giải được tổng hợp lại để xác định hai nhà vô địch thế giới hàng năm, một dành cho tay đua và một dành cho đội đua. Từ năm 2010, có 19 - 21 chặng trong một mùa giải F1.
Nhật
Nhật là quốc gia châu Á đầu tiên đăng cai tổ chức chặng đua của F1. Hai mùa giải 1976 và 1977 được tổ chức tại Trường đua Fuji tại Oyama. Nhật sau đó ngừng đăng cai cho đến năm 1987, khi giải đua diễn ra ở Đường đua Quốc tế Suzuka tại Mie. Từ năm 2009, Suzuka liên tục được chọn làm nơi tổ chức và được coi là một trong những đường đua khó nhất.
Đường đua Suzuka có chiều dài 5,807 km. Các tay đua phải thực hiện cuộc đua với tổng chiều dài 307,573 km, tức 53 vòng chạy. Chặng đua ở Suzuka trong mùa giải năm nay dự kiến diễn ra ngày 7/10.
Bahrain
Đường đua Quốc tế Bahrain ở Sakhir, có chi phí xây dựng 150 triệu USD, bắt đầu tổ chức đua F1 vào tháng 4/2004, đánh dấu lần đầu tiên một chặng đua F1 được tổ chức ở Trung Đông. Bahrain tổ chức F1 vào các mùa giải từ năm 2004 đến năm 2009 và từ năm 2012 đến nay.
Với chiều dài đường đua là 5,412 km, các vận động viên cần đi 57 vòng để hoàn thành tổng chiều dài cuộc đua là 308,405 km. Mặc dù đồ uống có cồn hợp pháp ở Bahrain, tay đua về nhất thường không khui champagne như truyền thống mà dùng một thức uống không cồn làm từ hoa hồng gọi là Waard. Chặng đua tại Bahrain năm nay diễn ra vào ngày 8/4.
UAE
Đường đua Yas Marina ở đảo Yas, UAE. Ảnh: baws.ae.
Kể từ năm 2009, Các Tiểu vương Quốc Arab Thống nhất (UAE) trở thành nước chủ nhà của chặng đua F1 có tên Abu Dhabi, được tổ chức tại Đường đua Yas Marina ở đảo Yas. Đây là cuộc đua từ hoàng hôn đến tối đầu tiên được tổ chức, các tay đua xuất phát vào 17h.
Hệ thống đèn chiếu sáng vòng đua được bật từ khi bắt đầu sự kiện để đảm bảo sự chuyển đổi liền mạch từ ban ngày sang bóng tối. Chiều dài Đường đua Yas Marina là 5,554 km. Tổng chiều dài cuộc đua là 305,355 km với 55 vòng chạy. UAE đã chi 1,3 tỷ USD để xây dựng đường đua và chặng Abu Dhabi năm nay dự kiến diễn ra vào ngày 25/11.
Trung Quốc
Từ đầu những năm 1990, chính phủ Trung Quốc đã lên kế hoạch cho một đường đua F1 tại thành phố Chu Hải, tỉnh Quảng Đông. Tuy nhiên, đường đua này không đáp ứng được các tiêu chuẩn của FIA. Không bỏ cuộc, Trung Quốc cuối cùng giành được quyền đăng cai tổ chức tại Đường đua Quốc tế Thượng Hải vào năm 2004.
Đường đua trị giá 240 triệu USD có chiều dài 5,451 km với tổng chiều dài cuộc đua là 305,066 km, tức 56 vòng chạy. Chặng đua tại Thượng Hải năm nay đã được tổ chức vào ngày 15/4.
Ấn Độ
Ấn Độ đã chi 400 triệu USD để xây Đường đua Quốc tế Buddh tại bang Uttar Pradesh, hoạt động từ năm 2011 đến năm 2013. Đường đua có chiều dài 5,125 km với tổng chiều dài cuộc đua 307,249 km, tức 60 vòng chạy.
Chặng đua này ngừng hoạt động do tranh cãi về thuế giữa FIA với bang Uttar Pradesh. Chính quyền bang cho rằng F1 không phải là thể thao mà là hoạt động giải trí nên muốn đánh thuế cao với sự kiện.
Hàn Quốc
Đường đua Quốc tế Hàn Quốc ở Yeongnam có chiều dài 5,615 km. Các tay đua cần thực hiện 55 vòng chạy để hoàn thành cuộc đua dài 308,825 km. Mất 78,7 triệu USD để xây dựng nhưng đường đua chỉ hoạt động từ năm 2010 đến năm 2014, do bất đồng giữa nhà tổ chức Hàn Quốc và FIA. Quãng thời gian hoạt động ít ỏi đã khiến cơ sở bị chỉ trích là lãng phí và thất bại.
Singapore
Đường đua đêm ở Singapore. Ảnh: Reuters.
Quốc đảo là nơi duy nhất tổ chức giải đua trên đường phố ở châu Á. Khoảng gần một tháng trước sự kiện, ban tổ chức sẽ cấm đường ở những con phố quanh vịnh Marina, dựng khán đài bên lề để biến đường phố thành đường đua. Với việc tổ chức trên đường phố, Singapore có cơ hội khoe những địa danh nổi tiếng của nước mình như Vòng đu quay Singapore Flyer hay khu nghỉ dưỡng Marina Bay Sands.
Đây cũng là chặng đua đêm duy nhất trên thế giới, các tay đua xuất phát vào 20h để tránh nhiệt độ cao vào ban ngày và nhằm khiến giải được truyền hình trực tiếp vào buổi trưa tại châu Âu. 1.500 bóng đèn cao áp hiện đại được lắp dọc theo đường đua để cung cấp ánh sáng.
Đường đua Đường phố vịnh Marina hoạt động từ năm 2015, có chiều dài 5,065 km. Tổng chiều dài cuộc đua là 308,828 km với 61 vòng chạy. Chặng đua ở Singapore năm nay sẽ được tổ chức vào ngày 16/9. Để phục vụ các đội đua và chứa thiết bị, Singapore cho xây dựng một tòa nhà dài 350 m tại Đại lộ Raffles với chi phí gần 24 triệu USD.
Malaysia
Chặng đua ở Malaysia được tổ chức bắt đầu từ năm 1999, tại Đường đua Quốc tế Sepang trị giá 75 triệu USD, có chiều dài 5,543 km. Tổng chiều dài cuộc đua là 310,408, tức 56 vòng chạy.
Năm 2008, ban tổ chức lên kế hoạch biến chặng ở đây thành đường đua đêm giống như Singapore, tuy nhiên, kế hoạch này sau đó chết yểu. Giải đấu năm 2017 đánh dấu lời chia tay của Malaysia với F1 do các vấn đề như chi phí gia tăng và doanh thu bán vé giảm.
"Khi chúng ta lần đầu tổ chức F1, đó là một sự kiện trọng đại. Chúng ta là nước thứ hai ở châu Á, chỉ sau Nhật Bản. Giờ thì có quá nhiều địa điểm rồi", Bộ trưởng Thanh niên và Thể thao Malaysia Khairy Jamaluddin năm ngoái viết trên Twitter. "Tôi nghĩ chúng ta nên dừng đăng cai F1, ít nhất là trong một khoảng thời gian. Chi phí quá cao, doanh thu thì hạn chế".
"Malaysia gặp khó khăn trong việc thu hút khán giả trong những năm gần đây", BBC đánh giá. "Họ đã bị lấn át bởi đường đua đêm hấp dẫn hơn ở Singapore".