Vì sao phụ nữ mang thai cần tiêm vaccine Covid-19?
Phụ nữ mang thai có nguy cơ cao nhiễm nCoV, nếu nhiễm thì nguy cơ chuyển nặng như phải điều trị hồi sức tích cực (ICU), can thiệp ECMO (hệ thống tuần hoàn ngoài cơ thể). Nguy cơ tử vong cũng cao hơn so với phụ nữ không mang thai.
Ngoài ra, phụ nữ mang thai nếu mắc Covid-19 sẽ tăng nguy cơ gặp biến cố bất lợi cho thai kỳ như tiền sản giật, thai chậm phát triển trong tử cung, sinh non, mổ lấy thai khi sinh.
Tiêm vaccine Covid-19 có an toàn cho phụ nữ mang thai?
Tính đến tháng 8, có rất ít dữ liệu đánh giá tính an toàn của vaccine Covid-19 đối với thai kỳ, đang tiếp tục được thu thập thêm để đánh giá toàn diện hơn.
Nghiên cứu từ tháng 12/2020 đến tháng 2 trên 3.958 phụ nữ mang thai 16-54 tuổi tại Mỹ có tiêm vaccine Covid-19 (Pfizer hoặc Moderna), kết quả không ghi nhận ảnh hưởng sức khỏe nghiêm trọng nào lên mẹ sau khi tiêm.
Trong số 827 phụ nữ có thai kỳ đã hoàn tất, nghiên cứu cũng ghi nhận những tỷ lệ về biến cố bất lợi như: sảy thai tự nhiên (12,6% trong số phụ nữ mang thai tiêm vaccine), sinh non (9,4%), thai nhỏ so với tuổi thai (3,2%), dị tật bẩm sinh (2,2%), thai chết lưu (0,1%). Không có trường hợp nào tử vong sơ sinh. Tỷ lệ những biến cố này tương đương với những biến cố cùng loại của phụ nữ mang thai trong dân số chung được nghiên cứu trước đại dịch.
Nghiên cứu ở Anh với số lượng mẫu ít hơn cũng cho nhận định tương tự: tỷ lệ sảy thai không cao hơn so với phụ nữ mang thai không tiêm vaccine. Tỷ lệ sảy thai không khác biệt khi tiêm vaccine Pfizer, Moderna, AstraZeneca.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC), Hiệp hội Sản Phụ khoa Mỹ (ACOG), Hiệp hội Sản phụ khoa Canada (SOGC) đều khuyến cáo: Vaccine Covid-19 có thể tiêm cho phụ nữ mang thai nếu lợi ích mang lại cao hơn rủi ro, đặc biệt với người có nguy cơ cao phơi nhiễm với nCoV. Ngoài ra, không cần trì hoãn việc có thai ở phụ nữ đã tiêm vaccine Covid-19; và cũng không khuyến cáo hủy thai nếu phát hiện có thai trong thời gian tiêm vaccine Covid-19
Việt Nam có khuyến cáo tiêm vaccine phòng Covid-19 cho phụ nữ mang thai?
Ngày 10/8, Bộ Y tế ban hành Quyết định số 3802 cập nhật mới Hướng dẫn khám sàng lọc trước tiêm chủng vaccine phòng Covid-19, trong đó bổ sung về chỉ định vaccine ở phụ nữ mang thai. Theo đó, phụ nữ mang thai từ 13 tuần trở lên được tiêm vaccine phòng Covid-19 và thuộc nhóm cần thận trọng khi tiêm chủng.
Bác sĩ sẽ giải thích nguy cơ và lợi ích với người được tiêm chủng, cân nhắc tiêm vaccine phòng Covid-19 cho phụ nữ mang thai ≥13 tuần khi lợi ích lớn hơn bất kỳ nguy cơ tiềm tàng nào đối với mẹ và thai nhi. Thai phụ đồng ý sẽ ký cam kết và được tiêm vaccine, theo dõi sau tiêm tại cơ sở y tế có khả năng cấp cứu sản khoa.
Phụ nữ mang thai tiêm vaccine phòng Covid-19 cần lưu ý điều gì?
Thăm khám bác sĩ sản khoa trước khi tiêm chủng: Bác sĩ sản khoa sẽ đánh giá sức khỏe thai kỳ như kiểm tra tuổi thai, tình trạng thai, đánh giá nguy cơ và lợi ích tiêm vaccine phòng Covid-19 ở phụ nữ mang thai.
Loại vaccine được chỉ định: AstraZeneca, Pfizer, Moderna. Chống chỉ định với vaccine Sputnik.
Lịch tiêm: Tiêm vaccine phòng Covid-19 từ 13 tuần thai, nên hoàn tất mũi hai của vaccine trước 36 tuần 6 ngày. Nếu không kịp hoàn tất lịch tiêm, mũi hai sẽ được tiêm trong thời kỳ hậu sản.
- AstraZeneca: Hai mũi cách nhau tối thiểu 4 tuần, tốt nhất là 8-12 tuần.
- Moderna: Hai mũi cách nhau tối thiểu 4 tuần.
- Pfizer: Hai mũi cách nhau tối thiểu 3 tuần.
Lưu ý, lịch tiêm vaccine khác của phụ nữ mang thai như vaccine uốn ván, bạch hầu - ho gà - uốn ván, cúm, viêm gan B cần tiêm cách ít nhất là 14 ngày trước khi tiêm vaccine Covid-19 và cách 28 ngày sau khi tiêm vaccine Covid-19.
Theo dõi sau tiêm: Phụ nữ mang thai sau khi tiêm vaccine phòng Covid-19 cần tiếp tục theo dõi chăm sóc thai kỳ theo hướng dẫn của bác sĩ sản khoa.
Tiêm vaccine phòng Covid-19 có thể gây ra một số hiện tượng bất thường về sức khỏe như các biểu hiện tại chỗ tiêm hoặc toàn thân, bao gồm phản ứng thông thường sau tiêm chủng và tai biến nặng sau tiêm chủng. Phụ nữ mang thai cần theo dõi những biến cố bất lợi sau tiêm chủng tương tự như những người được tiêm chủng khác.
Thạc sĩ, bác sĩ Nguyễn Hiền Minh tư vấn cho một thai phụ đăng ký tiêm vaccine Covid-19. Ảnh: Bệnh viện cung cấp
Thạc sĩ, bác sĩ Nguyễn Hiền Minh
Đơn vị tiêm chủng Bệnh viện Đại học Y Dược TP HCM