Cũng như người Hà Nội, người Paris hay bị dân tỉnh lẻ chê bai, đến mức thành đề tài trong sách giáo khoa dạy tiếng Pháp.
Đầu óc mỉa mai của người Paris thì lừng danh thế giới rồi, nên có nhiều giai thoại về chuyện người Mỹ du lịch Paris luôn căng thẳng không biết dân sở tại nghĩ gì về mình.
Báo chí Mỹ thì đầy những bài hướng dẫn dân Mỹ sang Paris ăn mặc, đi đứng như thế nào cho phải lẽ. Một bài tư vấn khách du lịch Mỹ mặc đồ như thế nào ở Paris để khỏi bị coi là... khách du lịch trên New York Times cũng thu hút hơn 5.000 comment.
Phim Emily ở Paris, đang được nhiều khán giả khắp thế giới ưa thích vì thời trang, lại bị dân Paris cười chê vì nhân vật còn lâu mới đạt được cái nét thanh lịch của người thủ đô nước Pháp.
Nói về sự thanh lịch của Paris, chắc nhiều khách du lịch Việt Nam lại lắc đầu, bảo quán ăn phục vụ lạnh lùng, đường phố đầy lừa lọc, móc túi, nhiều chỗ hôi hám dễ đạp phải phân chó...
Nhưng Paris thế sao được gọi là Kinh đô Ánh Sáng, bởi Paris không chỉ đẹp mà còn rộng mở, bao dung, có chỗ cho cả mọi người, dù là một thanh niên vô gia cư nằm ngủ ngay bên điện Louvre.
Paris, dù "kiểu cách, giả tạo , kênh kiệu" vẫn tiếp nhận, nuôi dưỡng và hình thành nên vô số những con người lỗi lạc cho cả thế giới. Nhà văn Hemingway có lẽ là người Mỹ mang tâm hồn Paris nhất: "Nếu bạn may mắn được sống ở Paris trong tuổi thanh xuân, thì cho dù có đi đâu trong suốt đường đời còn lại, Paris vẫn ở trong bạn như một ngày hội bất tận " (Moveable Feast).
Với Hemingway, dân Paris đơn giản chỉ là một người đàn bà thư thái giao sữa dê, người đi câu trầm tư trên sông Seine, anh bồi bàn đáng yêu trong quán rượu... nhưng là phần không thể thiếu để ông tận hưởng cuộc sống và nhận ra giá trị văn chương.
Bây giờ cũng thế thôi, nếu bạn đến một khu phố của dân Paris vào sáng sớm, bạn sẽ gặp rất nhiều những người thanh lịch. Họ không mặc đồ ngủ ra đường hay cởi trần khoe bụng bự.
Một đôi vợ chồng già dù chỉ là đi mua bánh mì baguette vẫn ăn vận đàng hoàng. Paris là kinh đô hàng hiệu nhưng người Paris không dát logo xa xỉ lên người mà phối màu kiểu cách đến mức trang nhã, thật sự hòa hợp với không gian kiến trúc đá vàng nghìn năm.
Và khi cô hàng cà phê bên đường tóc vàng, mắt xanh long lanh mời bạn gọi điểm tâm bằng tiếng Pháp ngọt ngào, rồi nở nụ cười khen bạn tuyệt vời khi chọn một bánh croissant, một ly nước cam và cà phê espresso, thì bạn có thể yên tâm mà nói: "Paris của tôi đây rồi".
Cũng đã có lúc cả thế giới nhận ra dân Paris rất đáng yêu, như kỳ Olympic hè 2024 vừa qua, khi thành phố tận tình, nở nụ cười trên môi với du khách. Đặc biệt là những cảnh sát Paris bảnh bao, oai phong nhưng tao nhã, có mặt khắp nơi luôn sẵn sàng làm du khách an lòng.
So sánh Hà Nội và Paris là rất khập khiễng, nhưng như nhiều người đã nói, chẳng có thành phố nào được xem là Paris của Phương Đông như Hà Nội. Dù từng bị chê bai "bún mắng, cháo chửi" này kia, nhưng Hà Nội vẫn còn đó những người Hà Nội.
Hà Nội vẫn đẹp, như một buổi sáng ta gặp một thiếu nữ xinh đẹp vào ăn bún ốc ở Ô Quan Chưởng. Mặc cho xung quanh ồn ào thô lậu, chém gió chửi tục kinh người, nàng vẫn khoan thai thưởng thức bữa ăn không một tiếng động, vẫn nở nụ cười với bà chủ quán cũng đầy mực thước. Họ vẫn thì thầm nói chuyện gì đó mà người xung quanh không tài nào nghe được.
Tôi cho rằng danh xưng người Hà Nội là để chỉ những người dù giàu hay nghèo vẫn có nét phong lưu, vì họ cho rằng mình đã may mắn được sống ở thành phố đẹp như này thì hãy sống đẹp cho xứng đáng với nó.
Bạn có thể gặp lại hay phát hiện những nét thanh lịch ấy ở bất cứ đâu, dù là một người bình thường hay KOL, dù là người xa lạ hay đã gần gũi. Điều tuyệt vời của Hà Nội là dù xô bồ hay ô nhiễm, nét đẹp ấy vẫn muôn đời thắng thế, khiến ta bỏ qua những cái không đáng để sống với những gì xứng đáng.
"Ông đồ xứ Nghệ" Hoài Thanh ra Hà Nội gặp được bao tao nhân mặc khách, bao luồng gió mới về tư tưởng, để rồi làm nên Thi nhân Việt Nam lừng lẫy đỉnh cao mà đến nay chưa một nhà phê bình văn chương Việt nào vượt qua được, trở thành sách gối đầu giường cho những ai muốn viết tiếng Việt hằng ngày một cách đẹp, trong sáng và súc tích nhất.
Trong cuộc đại di cư của nhân loại, khái niệm người Hà Nội cũng dần thay đổi. Nhưng khi bạn sống ở Hà Nội và bạn góp phần giữ cho Hà thành đẹp, văn minh, thanh lịch và kiêu hãnh, thì bạn chính là người Hà Nội rồi đấy.
Kiều Phong