Đọc bài viết "Không có tiền, khó sống với đam mê", tôi thấy bạn Ngọc Hải tách bạch giữa đam mê và tiền. Bạn Tô Thức đòi hỏi đam mê phải tạo ra giá trị. Các bạn đã nêu ra điều kiện cần, nhưng chưa đủ. Điều kiện đủ là cái mà bạn đam mê có được nhiều người khác theo đuổi không? Nếu có, việc tạo ra giá trị không phải là khó khăn. Nếu không, nên từ bỏ cái đam mê ít người theo đuổi ấy.
Tôi phân tích ở điều kiện "có". Nếu bạn đam mê, bạn sẽ nhanh chóng trở thành "chuyên gia" trong việc đó so với người bình thường bị buộc phải làm. Tuy nhiên, "chuyên gia" ở mức độ nào còn tùy thuộc vào khả năng tài chính ban đầu của bạn – tức là mức độ vật chất mà bạn bỏ ra để đầu tư cho việc đó. Trong số nhiều người cùng chung một đam mê, nếu bạn là người nổi bật nhất nhờ khả năng tài chính cao, sự tìm tòi sáng tạo không mệt mỏi, bạn có thể trao đổi kinh nghiệm, kỹ năng của mình với người đam mê khác. Sự trao đổi này tạo ra giá trị.
Ví dụ, bạn là người mê phượt và gia đình bạn có điều kiện. Bạn một mình vác ba lô đi du lịch từ nước nọ qua nước kia, từ đỉnh Everest đến các vùng cực, từ nơi rừng rậm ít dấu chân người đến nơi sa mạc hoang vu. Kinh nghiệm làm hộ chiếu, visa, kinh nghiệm chi tiêu tại mỗi nơi, "ăn ở, đi đứng, nằm ngồi"... chính là tiền nếu bạn dùng nó để trao đổi với những người mới tập tành chơi phượt. Phượt chỉ là ví dụ nhỏ, vô số ngành nghề mới bây giờ được phổ biến cũng tương tự như thế.
Như vậy sẽ có bạn nói, chẳng phải nhờ có tiền mới đam mê được sao? Nhưng bạn đi học có tốn phí không? Học "trường lớp" hay "trường đời" đều mất phí cả. Và phí ấy là do gia đình bạn đầu tư cho bạn chứ bạn chưa đủ sức làm ra tiền. Có gia đình buộc con cái phải học nghề nọ nghề kia, đóng học phí xong "muốn học thì học, 5 năm sau gia đình sẽ chấm dứt trợ cấp". Có gia đình thoáng hơn, "đây là tiền gia đình trợ cấp cho con trong 5 năm, con muốn học gì thì tùy con".
Như ví dụ trên, đam mê của bạn tạo ra giá trị thì nó vừa là đam mê đồng thời là một nghề để kiếm sống. Khi bạn có đủ khả năng để dạy, hướng dẫn người khác, bạn có thể mở "câu lạc bộ" để thu hút người có chung đam mê nhưng kém kinh nghiệm hơn. Chính họ sẽ bỏ tiền ra để "mua" lại kinh nghiệm của bạn, nuôi sống bạn và tạo điều kiện cho bạn tiếp tục đam mê.
>> Chia sẻ bài viết của bạn cho trang Ý kiến tại đây.
