Hàng nghìn người Afghanistan chiều 26/8 vẫn tập trung quanh sân bay Hamid Karzai ở thủ đô Kabul, hy vọng sẽ được các binh sĩ Mỹ canh gác tại cổng Abbey cho vào bên trong. Chỉ còn 5 ngày nữa là Mỹ sẽ chấm dứt hoạt động di tản, kết thúc mọi hy vọng rời khỏi Afghanistan dưới chế độ Taliban của họ.
Trong khi đoàn người chen nhau tiến về phía cổng Abbey, một kẻ đánh bom tự sát len lỏi vào trong đám đông, rồi kích hoạt khối thuốc nổ gắn trên người. Khi mọi người còn đang bàng hoàng, quả bom thứ hai phát nổ tại khách sạn Baron gần đó, rồi hàng loạt tiếng súng vang lên.
"Nhiều người bốc cháy rừng rực, họ không thể thở được", một nhân chứng người Afghanistan đang chờ đợi bên ngoài sân bay Kabul cùng vợ con kể lại vụ tấn công. Một người đàn ông khác cho biết "thi thể nằm la liệt, tôi thấy một người phụ nữ được quấn trong một chiếc chăn đầy máu".
Khi màn đêm buông xuống, thương vong trong hai vụ đánh bom trở nên rõ ràng hơn. Ít nhất 70 người thiệt mạng, trong đó có 13 lính Mỹ. Khoảng 120 người bị thương, trong đó có 18 lính Mỹ.
Vụ đánh bom là một trong những cuộc tấn công đẫm máu nhất nhằm vào quân đội Mỹ tại Afghanistan trong hai thập kỷ qua, đồng thời là lần hứng chịu thiệt hại nhân mạng đầu tiên của lực lượng này ở quốc gia Trung Á kể từ tháng 2/2020.
Hai phụ nữ Afghanistan bị thương trong vụ đánh bom ở sân bay Kabul ngày 26/8. Ảnh: AFP.
Taliban, lực lượng kiểm soát toàn bộ Afghanistan từ ngày 15/8, đã cam kết họ có thể đảm bảo an ninh và điều hành đất nước. Tuy nhiên, hình ảnh trên mạng xã hội cho thấy chỉ sau vài giây, một mương thoát nước dọc bức tường chống nổ ngoài sân bay Kabul tràn ngập thi thể nạn nhân thiệt mạng trong vụ đánh bom liều chết.
Các nạn nhân, chủ yếu là đàn ông trẻ tuổi, nằm chồng lên nhau, một số gương mặt đông cứng vì đau đớn. Tại nơi khác, các thi thể nằm dưới mương nước xâm xấp.
Một người đàn ông cố gắng lay một thanh niên bất tỉnh. Gần đó là những người bị thương với gương mặt đầy máu đang được người khác dìu đến nơi an toàn.
Video và ảnh trên mạng xã hội cho thấy các nạn nhân được chuyển tới khu cấp cứu bằng xe cút kít, vốn đã chật kín bệnh nhân và những người đổ tới để tìm hiểu số phận của người thân.
"Các bệnh viện ở Kabul bị lấp đầy đến 80% trước khi xảy ra vụ nổ. Chúng tôi giờ phải kê thêm giường phụ để tiếp nhận những người bị thương đang trong tình trạng nguy kịch sau vụ nổ ở sân bay", Rosella Miccio, người đứng đầu tổ chức từ thiện y tế Emergency, cho biết.
Alberto, điều phối viên tại Kabul của Emergency, cho biết những nạn nhân được chuyển đến "không thể nói chuyện, nhiều người vô cùng sợ hãi, đôi mắt của họ hoàn toàn trống rỗng với ánh nhìn vô hồn". "Hiếm khi chúng tôi chứng kiến tình huống như vậy", Alberto cho biết.
Nạn nhân trong vụ đánh bom ở sân bay Kabul ngày 26/8 nằm trong một bệnh viện. Ảnh: AFP.
Sau vụ nổ, hàng trăm người Afghanistan tranh nhau tìm chỗ ẩn nấp. Một người đàn ông kể lại rằng mọi người đổ xô đến bức tường chống nổ và cố gắng trèo lên để tìm đường thoát, cho biết mình và vợ tới khu nhà do quân đội Anh điều hành, các binh sĩ này yêu cầu họ cùng những người khác ngồi xuống.
"Đèn tắt, chúng tôi không được phép ra ngoài hay đứng lên. Khoảng 600 người trú ẩn tại đây", người đàn ông cho biết. "Chúng tôi vẫn chờ để được về nhà".
Một số người Afghanistan thoát nạn sau vụ nổ đổ lỗi cho quân đội Mỹ. "Tôi quá chán ngấy với mọi thứ. Sao nước Mỹ di tản mọi người, để rồi họ bị giết chết?".
Hàng trăm cựu đặc nhiệm Afghanistan có mặt trong đám đông tập trung gần cổng Abbey trước khi vụ nổ xảy ra. Nhiều người trong số này đi cùng gia đình sau khi nhận thông báo được tới khu vực quân sự của sân bay Kabul để lên các chuyến bay rời Afghanistan. Đoàn người đang chờ tín hiệu để tiếp tục di chuyển thì vụ nổ xảy ra.
Một cựu quan chức Afghanistan cho biết ít nhất 4 cựu đặc nhiệm nước này thiệt mạng trong vụ nổ. Những người khác được chuyển tới một bệnh viện gần sân bay để điều trị, song chưa rõ con số cụ thể.
Các cựu đặc nhiệm Afghanistan, từng tham gia huấn luyện và tác chiến cùng quân đội Mỹ, nằm trong diện nguy cơ cao khi Taliban lên nắm quyền. Các cựu đặc nhiệm này không chỉ có mối quan hệ chặt chẽ với quân đội Mỹ mà còn từng tham gia các cuộc đột kích, bắt và thẩm vấn nhiều tay súng Taliban.
Vị trí hai vụ đánh bom ở thủ đô Kabul, Afghanistan ngày 26/8. Đồ họa: Business Insider.
Khi hạn chót 31/8 của chiến dịch di tản ở Afghanistan cận kề, căng thẳng quanh sân bay Kabul tăng vọt khi hàng nghìn người tìm cách rời quốc gia Trung Á. Các thủ lĩnh Taliban tuần này cấm những người Afghanistan không có hộ chiếu nước ngoài hoặc thẻ xanh vào sân bay Kabul trong nỗ lực ngăn tình trạng chảy máu chất xám.
Các hạn chế của Taliban càng khiến những người Afghanistan muốn rời khỏi đất nước thêm lo lắng. Nhiều người cho biết các tay súng Taliban trở nên hung bạo hơn với đám đông.
Vài giờ sau hai vụ đánh bom, một vụ nổ lớn hơn xảy ra ở sân bay, khiến cửa sổ rung chuyển và bụi bay mù mịt, khiến tâm lý của người dân càng trở nên lo sợ. Tuy nhiên, một quan chức Lầu Năm Góc sau đó cho biết đây là một vụ nổ có kiểm soát do lực lượng Mỹ thực hiện, song không nêu lý do rõ ràng.
Quân đội Mỹ tuyên bố sẽ phá hủy các trang thiết bị không thể mang theo ở sân bay Kabul, nhằm ngăn chúng rơi vào tay người khác.
Nguyễn Tiến (Theo Washington Post)