Gần đây, Công ty cổ phần Đầu tư và Phát triển Bất động sản An Gia (AGG) dừng việc chào bán cổ phiếu ra công chúng cho cổ đông hiện hữu để tăng vốn. Theo kế hoạch ban đầu, họ sẽ bán hơn 40,6 triệu đơn vị, tương đương 25% lượng cổ phiếu đang lưu hành, với giá 10.000 đồng. Số tiền thu về dùng để trả nợ ngân hàng và góp vốn vào công ty con.
Lý do họ hủy phát hành là thị trường chưa phù hợp để chào bán, nên khó đảm bảo lợi ích của cổ đông, tính khả thi của đợt phát hành.
Tương tự, Công ty cổ phần Chứng khoán Nhất Việt (VFS) cũng dừng phát hành thêm cổ phiếu. Trước đó, VFS muốn chào bán 120 triệu cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu với giá 10.000 đồng để thu về 1.200 tỷ đồng, bổ sung vốn cho vay giao dịch ký quỹ và đầu tư tự doanh (cổ phiếu và các giấy tờ có giá).

Nhà đầu tư phản ứng trước một phiên chứng khoán giảm điểm hồi tháng 10/2024. Ảnh: An Khương
Đây không phải là những trường hợp đơn lẻ. Cùng với lý do thị trường chưa thuận lợi, trong nửa cuối 2024, nhiều doanh nghiệp đồng loạt hủy phát hành thêm cổ phiếu như DIC Group (DIG), Nam Hà Nội (NHA), Hải Phát (HPX)... Khối lượng phát hành ban đầu của họ đều trên hàng triệu, có doanh nghiệp lên tới hàng trăm triệu cổ phiếu.
Ngoài yếu tố thị trường, điểm chung của nhiều kế hoạch phát hành tăng vốn là gặp phải phản ứng trái chiều của cổ đông và nhà đầu tư, thể hiện qua việc giá cổ phiếu sụt giảm. Một số mã nằm sàn ngay khi công bố thông tin, thậm chí có cổ phiếu ghi nhận thị giá "bốc hơi" hai con số sau một tháng.
Tại diễn đàn M&A Việt Nam tổ chức hồi cuối tháng 11/2024, ông Dominic Scriven, Chủ tịch Dragon Capital Việt Nam, từng nói một trong những rào cản của thị trường vốn và M&A là lòng tin giữa người bán và mua.
Theo ông Dominic Scriven, niềm tin vào thị trường đang khá yếu, minh chứng rõ nhất là nhà đầu tư nước ngoài rút ròng liên tục với khối lượng lớn. Năm ngoái, khối ngoại bán ròng hơn 90.311 tỷ đồng trên sàn HoSE, tương đương hơn 3,55 tỷ USD. Nếu tính toàn thị trường chứng khoán, con số này vượt 93.000 tỷ đồng. Đây là mức kỷ lục trong lịch sử thị trường chứng khoán Việt Nam.
Từ đầu năm đến nay, nhóm này cũng có nhiều đợt xả hàng liên tiếp. Lũy kế đến phiên 20/2, giá trị bán ròng của họ trên sàn HoSE lên tới 13.360 tỷ đồng.
Áp lực bán ròng của khối ngoại, câu chuyện lãi suất và tỷ giá có dấu hiệu dâng lên cùng ảnh hưởng từ thị trường quốc tế đã khiến chứng khoán gần như đi ngang suốt từ cuối năm 2024 đến nay. VN-Index chủ yếu dùng dằng quanh khu vực 1.250-1.280 điểm với thanh khoản nhỏ giọt. Theo thống kê của SSI Research, tổng giá trị khớp lệnh bình quân trên sàn HoSE chỉ còn 9.500 tỷ đồng mỗi phiên trong tháng 1, thấp hơn 37% so với cùng kỳ và 42% mức bình quân năm 2024.
Nhà đầu tư vẫn giữ tâm lý thận trọng, phần lớn họ chọn đứng ngoài quan sát hoặc dịch chuyển sang các kênh tài sản khác có hiệu suất và diễn biến sôi động hơn.
Tuy nhiên về dài hạn, thị trường được nhiều bên dự báo lạc quan, với Vn-Index có thể thiết lập thành công mốc 1.300 điểm. Các yếu tố hỗ trợ đến từ nền kinh tế với kế hoạch tăng trưởng ít nhất 8%, lãi suất nhích lên nhưng giữ ổn định, câu chuyện nâng hạng thị trường đến gần, nền định giá vẫn rẻ so với lịch sử và các nước trong khu vực.
Trường hợp thị trường nâng hạng thành công trong năm nay, nhóm phân tích từ Chứng khoán ACB (ACBS) dự báo có khoảng 222 mã chứng khoán đủ điều kiện vào danh mục của FTSE. Kéo theo đó, thị trường có thể đón khoảng 300-400 triệu USD từ quỹ chỉ số thụ động của Vanguard FTSE Emerging Markets ETF - quỹ lớn nhất đang theo dõi chỉ số này. Ngoài ra theo ước tính của FTSE Russell - một trong ba công ty cung cấp chỉ số hàng đầu thế giới - tổng vốn từ các quỹ chủ động và bị động đạt khoảng 5-6 tỷ USD. Thị trường với các trợ lực tăng trưởng mạnh mẽ sẽ thuận lợi hơn cho doanh nghiệp khi phát hành cổ phiếu, giao dịch của nhà đầu tư.
Tất Đạt