Bộ Đất đai, Hạ tầng, Giao thông và Du lịch Nhật Bản hôm 9/1 công bố loạt quy tắc mới nhằm siết chặt quy trình hoạt động của kiểm soát không lưu tại các sân bay trên toàn quốc, cam kết thành lập nhóm chuyên gia để nghiên cứu những phương án cải thiện an toàn hàng không.
Theo quy định mới, sân bay phải bố trí một nhân viên chuyên giám sát hệ thống cảnh báo nguy cơ máy bay va chạm trên đường băng. Kiểm soát viên không lưu cũng không được phép đọc thứ tự xếp hàng chờ cất cánh của máy bay, nhằm tránh nguy cơ hiểu nhầm chỉ dẫn như trong vụ va chạm hôm 2/1.
Trong sự cố, máy bay Airbus A350 chở 379 người của Japan Airlines trong lúc hạ cánh ở sân bay Haneda đã va chạm với phi cơ Cảnh sát biển Nhật đang dừng chờ trên đường băng.
Tai nạn khiến hai máy bay bốc cháy dữ dội và bị phá hủy hoàn toàn, nhưng toàn bộ hành khách và thành viên phi hành đoàn trên chiếc A350 thoát hiểm an toàn. Cơ trưởng máy bay tuần thám Nhật là người duy nhất sống sót trong tổ bay 6 người.
Xác phi cơ trên đường băng sân bay Haneda sau tai nạn hôm 2/1. Ảnh: AFP
Giới chức Nhật Bản nhận định vụ tai nạn có thể xảy ra do cơ trưởng Cảnh sát biển hiểu nhầm chỉ dẫn từ kiểm soát viên không lưu. Kiểm soát viên khi đó thông báo máy bay tuần thám sẽ được cất cánh đầu tiên và yêu cầu phi cơ di chuyển đến điểm dừng chờ sát đường băng tại vị trí C5.
Tuy nhiên, cơ trưởng dường như hiểu nhầm thông báo "cất cánh đầu tiên" này là việc "cấp phép tiến vào đường băng để cất cánh", nên đã cho máy bay dừng đỗ hơn 40 giây trên đường băng, trong lúc chiếc A350 hạ cánh. Kiểm soát viên trên tháp không lưu đã không liên lạc thêm với phi công của hai máy bay trong quá trình này.
Sau tai nạn, các hãng hàng không được yêu cầu chỉ đạo phi công tăng cường giám sát môi trường xung quanh trong quá trình cất hạ cánh, cũng như chú ý đến chỉ dẫn của kiểm soát không lưu khi tiếp cận đường băng. Vạch kẻ dừng chờ trước đường băng có thể sẽ được sơn màu nổi bật hơn để thu hút sự chú ý của tổ lái.
"Một trong những nhiệm vụ lớn nhất của chúng tôi là khôi phục niềm tin của công chúng với ngành hàng không", Bộ trưởng Đất đai, Hạ tầng, Giao thông và Du lịch Nhật Bản Tetsuo Saito cho hay.
Cảnh sát biển Nhật Bản cùng ngày cho biết đã tổ chức họp và đánh giá tài liệu hướng dẫn vận hành tại toàn bộ căn cứ trên cả nước. Các phi công được yêu cầu thảo luận về quy trình hoạt động, phân chia công việc trước và sau mỗi chuyến bay để cải thiện khả năng giao tiếp, cũng như chủ động thông báo những dấu hiệu bất thường trong khi bay.
Vụ cháy máy bay Nhật diễn ra thế nào. Video: YouTube/Wyngx
Tờ Asahi cho biết ít nhất 23 sự cố nghiêm trọng, có nguy cơ dẫn đến va chạm trên đường băng, đã được Ủy ban An toàn Giao thông Quốc gia Nhật Bản ghi nhận trong giai đoạn 2013-2023. Ít nhất 5 vụ trong số đó được cho là bắt nguồn từ lỗi của kiểm soát không lưu.
Vũ Anh (Theo NHK, AFP, Asahi)