Thượng viện Nhật Bản ngày 16/6 nhất trí thông qua các sửa đổi trong luật về tội phạm tình dục nước này, trong đó quy định tuổi tình dục đồng thuận tối thiểu là 16. Động thái được các nhà hoạt động tại nước này hoan nghênh, mô tả đây là "một bước tiến lớn" trong nỗ lực bảo vệ phụ nữ và trẻ em gái.
Tuổi tình dục đồng thuận tối thiểu là ngưỡng tuổi được phép quan hệ tình dục mà không bị coi là hiếp dâm. Nhật Bản trước đó quy định độ tuổi có thể quan hệ tình dục đồng thuận là 13 tuổi, được duy trì từ năm 1907.
Đây là ngưỡng thấp nhất trong các quốc gia G7. Ngưỡng này ở Anh, Canada, hầu hết các bang Mỹ là 16 tuổi, ở Pháp là 15 và ở Đức, Italy là 14 tuổi.
Luật sửa đổi miễn truy tố với các cặp vị thành niên nếu cả hai đều trên 13 tuổi và hơn nhau không quá 5 tuổi. Các sửa đổi cũng làm rõ những yếu tố cấu thành tội hiếp dâm ở Nhật Bản. Một trong số này là lợi dụng ảnh hưởng của đồ uống có cồn hoặc ma túy, đe dọa hoặc dùng địa vị xã hội để ép buộc nạn nhân.
Bộ Tư pháp Nhật Bản cho biết luật sửa đổi quy định các cá nhân đe dọa, dụ dỗ hoặc dùng tiền để ép buộc trẻ em dưới 16 tuổi gặp gỡ vì mục đích tình dục sẽ đối mặt án tù tối đa một năm hoặc phạt tiền 500.000 yen (3.500 USD).
Luật cũng hình sự hóa hành vi thị dâm, vốn chỉ được đề cập trong các quy định mang tính địa phương trước đây. Quay lén vùng nhạy cảm trên cơ thể người khác hoặc hành động không đứng đắn mà không có lý do chính đáng có thể bị phạt đến ba năm tù hoặc phạt tiền tối đa ba triệu yen.
Sohei Ikeda, 39 tuổi ở Tokyo, hoan nghênh cải cách này, nhưng cảm thấy "Nhật Bản hành động khá muộn". Trong khi đó, nữ sinh viên Natsuki Sunaga, 22 tuổi, hoài nghi về tính hiệu quả của luật sửa đổi trong việc chấm dứt hành động quay lén người khác.
Một khảo sát với hơn 38.000 người Nhật năm 2022 cho thấy gần 9% trong số đó trả lời họ từng bị quay lén, theo NHK. Các nạn nhân cho biết họ bị chụp lén từ dưới váy, trong phòng thay đồ, phòng tắm. Họ cũng mô tả tác động lâu dài của những hành động đó đến tâm lý bản thân, như không còn cảm thấy an toàn tại nơi công cộng.
Lần gần nhất Nhật Bản sửa đổi luật về tội phạm tình dục là năm 2017, cũng là lần đầu tiên trong hơn một thế kỷ. Tuy nhiên, các nhà vận động cho rằng những sửa đổi khi đó là chưa đủ. Luật này trở thành tiêu điểm vào năm 2019, khi hàng loạt bị cáo với cáo buộc tấn công tình dục được ân xá.
Trường hợp gây sốc nhất là ở thành phố Nagoya, tỉnh Aichi, nam bị cáo không bị kết tội về hành vi cưỡng hiếp nạn nhân khi cô bé trong giai đoạn 14-19 tuổi. Các công tố viên chứng minh được cô bé không thể chống cự và bị cưỡng hiếp, nhưng tòa án bác bỏ lập luận của họ.
Hàng trăm người đã tuần hành phản đối, tạo ra phong trào Flower Demo trên toàn Nhật Bản để bày tỏ sự ủng hộ các nạn nhân bị tấn công tình dục và yêu cầu cải cách luật pháp. Các công tố viên trong trường hợp ở Nagoya đã kháng cáo và người đàn ông này cuối cùng bị kết án 10 năm tù.
Như Tâm (Theo AFP, Washington Post)