"Rõ ràng, chúng ta thừa nhận rằng G7 có sứ mệnh dẫn dắt dư luận toàn cầu và Nhật Bản muốn đi đầu trong việc đưa ra một tuyên bố dựa trên chính sách 'một quốc gia, hai chế độ' tại Hong Kong", Thủ tướng Shinzo Abe phát biểu tại quốc hội Nhật Bản hôm nay.
G7 là nhóm 7 quốc gia phát triển gồm Pháp, Đức, Italy, Nhật, Anh và Mỹ. Các thành viên nhóm này thay phiên nhau tổ chức hội nghị thường niên, nhằm thảo luận về chính sách và điều phối kinh tế quốc tế.
Tổng thống Mỹ Donald Trump đầu tháng này tuyên bố sẽ hoãn họp thượng đỉnh G7, dự định diễn ra vào tháng 6, có thể đến tháng 9 năm nay và kêu gọi mở rộng phạm vi hội nghị để mời thêm một số nước tham gia, trong đó có Nga.
Thủ tướng Abe phát biểu tại họp báo ở Tokyo, Nhật Bản, ngày 25/5. Ảnh: Reuters.
Tuyên bố được Thủ tướng Nhật đưa ra trong bối cảnh quốc hội Trung Quốc cuối tháng trước thông qua nghị quyết xây dựng luật an ninh Hong Kong. Luật mới sẽ cấm các hành vi và hoạt động ly khai, lật đổ, khủng bố, can thiệp nước ngoài ở Hong Kong và có thể cho phép các cơ quan an ninh và tình báo của Trung Quốc đại lục thiết lập cơ sở trong đặc khu.
Giới chức nhiều nước, gồm Mỹ, Anh, Nhật, Australia, Canada cũng như các nhóm nhân quyền và doanh nghiệp quốc tế bày tỏ quan ngại về luật an ninh Hong Kong, cho rằng nó sẽ hủy hoại chính sách "một quốc gia, hai chế độ" cũng như quyền tự chủ của Hong Kong.
Trong khi đó, Trung Quốc khẳng định luật an ninh Hong Kong là cần thiết nhằm duy trì vững chắc nguyên tắc "một quốc gia, hai chế độ" cùng ổn định lâu dài và thịnh vượng của đặc khu.
Nhật tháng trước ra tuyên bố riêng, bày tỏ quan ngại sâu sắc về tình hình Hong Kong, đồng thời kêu gọi đại sứ Trung Quốc tại Tokyo truyền đạt thông điệp này. Chánh văn phòng Nội các Nhật Yoshihide Suga "hy vọng Trung Quốc có phản ứng khôn ngoan" trong vấn đề này. Tokyo trước đó lên kế hoạch cho chuyến thăm cấp nhà nước của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tới Nhật Bản, dự định vào tháng 4, nhưng đã bị hoãn vì Covid-19.
Mai Lâm (Theo Reuters)