Thứ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Yasuhide Nakayama hôm nay nói rằng Nhật nên thảo luận một chiến lược chung với các đồng minh về cách ứng phó với cuộc đảo chính ở Myanmar, cảnh báo quốc gia này có thể rời xa các nước phương Tây và "gia nhập liên minh của Trung Quốc" nếu không có cách tiếp cận tốt.
Quân đội Myanmar lên nắm quyền hôm 1/2, tuyên bố tình trạng khẩn cấp và bắt Cố vấn Nhà nước Aung San Suu Kyi cùng nhiều quan chức chính phủ khác, vì cáo buộc đảng Liên minh Quốc gia vì Dân chủ (NLD) của bà Suu Kyi giành chiến thắng trong cuộc bỏ phiếu ngày 8/11 nhờ "gian lận bầu cử".
Chính quyền quân sự sau đó cách chức 24 bộ trưởng và thứ trưởng, công bố danh sách 11 người được bổ nhiệm vị trí lãnh đạo các bộ gồm Tài chính, Y tế, Thông tin, Ngoại giao, Quốc phòng, Nội vụ và Biên phòng.
Binh sĩ Myanmar đứng gác ở Tòa thị chính Yangon hôm nay, một ngày sau khi chiếm đóng tòa nhà. Ảnh: Reuters.
Nhật Bản, nhà viện trợ lớn có quan hệ chặt chẽ lâu đời với Myanmar, đã kêu gọi quân đội trả tự do cho bà Suu Kyi cùng các thành viên trong chính phủ dân sự của bà, và khôi phục nền dân chủ.
Thứ trưởng Nakayama cho biết bất kỳ động thái nào nhằm đình chỉ chương trình hợp tác của Nhật Bản với quân đội Myanmar có thể khiến Trung Quốc giành được nhiều ảnh hưởng hơn và làm suy yếu an ninh trong khu vực.
"Nếu chúng ta dừng lại, mối quan hệ của quân đội Myanmar với quân đội Trung Quốc sẽ trở nên mạnh mẽ hơn và họ sẽ ngày càng xa cách các quốc gia như Mỹ, Nhật Bản và Anh. Tôi nghĩ điều đó sẽ gây rủi ro cho an ninh khu vực", Nakayama nói.
Kể từ năm 2014, thông qua các cuộc hội thảo trong nước và các chương trình khác, Bộ Quốc phòng Nhật Bản đã đào tạo sĩ quan quân đội Myanmar về y học, khí tượng hàng không, cứu trợ thảm họa và tiếng Nhật. Hai nước cũng có chương trình trao đổi học thuật, theo đó 8 học viên quân đội Myanmar hiện theo học tại Học viện Quốc phòng Nhật Bản.
Là một phần trong nỗ lực kiềm chế ảnh hưởng ngày càng tăng của Trung Quốc ở Biển Đông và Ấn Độ Dương, Nhật Bản tập trung "hỗ trợ nâng cao năng lực" với các nước thành viên ASEAN như một phần trong chiến lược an ninh trong những năm gần đây.
Huyền Lê (Theo Reuters)