Sách trắng quốc phòng thường niên đánh giá sức mạnh quân sự ngày càng tăng của Trung Quốc khiến nước này vượt qua Triều Tiên và trở thành mối đe dọa an ninh chính với Nhật Bản, bất chấp nhiều dấu hiệu cho thấy Bình Nhưỡng có khả năng sở hữu tên lửa đạn đạo mang đầu đạn hạt nhân.
Chương 2 của sách trắng quốc phòng có 8 phần, liệt kê chính sách quốc phòng của Nhật với các nước theo thứ tự ưu tiên. Phần đầu tiên là đánh giá về Mỹ, đồng minh thân cận nhất của Nhật, đặc biệt là chiến lược an ninh của chính quyền Tổng thống Donald Trump với châu Á - Thái Bình Dương, trong đó có Tokyo.
Phần 2 đề cập đến Trung Quốc, đặc biệt là nỗ lực gia tăng sức mạnh của quân đội nước này và tham vọng chủ quyền với các vùng biển xung quanh, trong đó có biển Hoa Đông gần Nhật Bản. "Cộng đồng quốc tế và khu vực, trong đó có Nhật Bản, có những mối quan ngại an ninh mạnh mẽ về các xu hướng của Trung Quốc, trong đó có việc tăng cường khả năng tác chiến cùng sự mở rộng, gia tăng hoạt động ở các khu vực xung quanh Nhật Bản... Bởi vậy, cần phải chú ý theo dõi sát sao các vấn đề này", sách trắng viết.
Đây là lần đầu tiên Trung Quốc được đề cập ở vị trí thứ hai trong sách trắng quốc phòng của Nhật, đẩy Triều Tiên xuống vị trí thứ ba. Nga, quốc gia từng bị Nhật coi là mối đe dọa an ninh chính trong thời kỳ Chiến tranh Lạnh, được xếp ở vị trí thứ tư.
"Với thực tế rằng Trung Quốc đang tăng nhanh ngân sách quốc phòng, chúng tôi có thể cần phải thêm trang trong sách trắng", Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Taro Kono nói trong buổi họp báo hôm qua.
Bộ trưởng Kono họp báo tại Tokyo hôm 11/9. Ảnh: Reuters.
"Thực tế là Trung Quốc đang tăng đáng kể ngân sách quân sự và cần được đề cập nhiều hơn. Họ đang triển khai khí tài trên biển và trên không ở tây Thái Bình Dương, qua eo biển Tsushima và biển Nhật Bản với tần suất ngày càng nhiều", Bộ trưởng Kono cho biết.
Nhật Bản đã nhiều lần tăng ngân sách quốc phòng trong suốt 7 năm qua để đối phó với sức mạnh quân sự của Trung Quốc và Triều Tiên. Quân đội nước này đã đề nghị khoản ngân sách 1,1 tỷ USD để mua 9 siêu tiêm kích F-35 từ Mỹ, trong đó 6 chiếc F-35B có khả năng cất cánh trên đường băng ngắn và hạ cánh thẳng đứng (STOVL) để vận hành trên tàu sân bay lớp Izumo.
Sách trắng quốc phòng Nhật Bản cho rằng các đợt tuần tra, diễn tập của Trung Quốc gần quần đảo Okinawa và Tây Thái Bình Dương là "mối lo ngại với an ninh quốc gia".
Vai trò của Hàn Quốc cũng bị hạ thấp trong tài liệu này sau khi Seoul chấm dứt hiệp định chia sẻ thông tin tình báo quân sự với Tokyo hồi cuối tháng 8. Giới phân tích cho rằng động thái này sẽ làm suy yếu các nỗ lực của Nhật - Hàn nhằm đối phó với mối đe dọa Triều Tiên.
Australia, ASEAN và Ấn Độ cũng được đề cập nhiều hơn trong sách trắng. "Điều này phản ánh mức độ hợp tác của chúng tôi với mỗi đối tác", Bộ trưởng Kono nói thêm.
Vũ Anh (Theo Reuters)