Loại tàu ngầm Soryu của Nhật Bản là loại Australia muốn đặt mua. Ảnh minh họa: Reuters
Hai quan chức Nhật giấu tên tiết lộ với Reuters rằng nước này sẽ chuyển giao dữ liệu kỹ thuật liên quan đến tàu ngầm cho Australia trước chuyến thăm dự kiến đến Tokyo của Thủ tướng Australia Tony Abbott trong tháng 7 tới. Tuy nhiên chưa rõ dữ liệu này cụ thể là gì.
"Hội đồng an ninh quốc gia Nhật sẽ thông qua việc phát hành dữ liệu kỹ thuật trong tháng 5", quan chức Nhật giấu tên nói. Phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Nhật Hirofumi Takeda từ chối cung cấp chi tiết cụ thể của kế hoạch, cho hay các bộ ngành liên quan ở Tokyo đang thảo luận về phương thức giúp Australia.
Nhật Bản từng là ứng viên hàng đầu trong hợp đồng bán khoảng 12 tàu, trị giá khoảng 40 tỷ USD, để thay thế lớp tàu ngầm lỗi thời Collins của Australia. Tuy nhiên Thủ tướng Abbott phải mở thầu do áp lực từ phe đối lập và các nhà lập pháp.
Bộ trường Quốc phòng Australia Kevin Andrews hôm qua điện đàm với người đồng cấp Nhật Gen Nakatani, đề nghị giúp đỡ về chương trình tàu ngầm và thúc giục nước này tham gia vào đấu thầu.
Australia muốn Nhật tham gia vào quá trình xem xét thầu, vì họ quan tâm đến lớp tàu ngầm Soryu 4.000 tấn và hệ thống pin đẩy lithium-ion. Trong khi các nhà sản xuất của Đức và Pháp chào hàng tàu loại 2.000 tấn.
Australia sẽ đánh giá về năng lực, chi phí, kế hoạch và sự tham dự của ngành công nghiệp nước này vào hợp đồng mua sắm tàu ngầm từ Nhật, với mỗi lần đấu giá ở khoảng 6 triệu USD để chuẩn bị cho kế hoạch mua hàng. Việc xem xét khả năng sử dụng và giải mật các dữ liệu kỹ thuật là một trong những việc cần đánh giá. Quá trình này sẽ mất ít nhất là 10 tháng, sau đó Bộ Quốc phòng Australia sẽ đưa ra gợi ý với chính phủ để cân nhắc hợp đồng cụ thể.
Đánh giá của Australia sẽ dựa trên quá trình xem xét riêng biệt nhà thầu ThyssenKrupp của Đức và DCNS của Pháp, cạnh tranh với gói thầu do chính phủ Nhật thực hiện dành cho các nhà thầu như Kawasaki Heavy Industries Ltd và Mitsubishi Heavy Industries Ltd.
Thỏa thuận cung cấp các loại tàu ngầm Soryu sẽ là hợp đồng lớn đầu tiên ra nước ngoài sau khi Thủ tướng Nhật Shinzo Abe nới lỏng quy định xuất khẩu vũ khí năm ngoái, chính sách bị cấm trong 7 thập kỷ qua.
Ông Abbott, người miêu tả Nhật là "người bạn thân nhất của Australia ở châu Á", rất hào hứng với việc tăng cường hợp tác an ninh với Tokyo. Hai nước đồng minh của Mỹ đang đáp lại mong muốn của Washington về việc đóng vai trò lớn hơn về an ninh ở châu Á, khi lực lượng quân đội của Trung Quốc có thể gia tăng.
Khánh Lynh