Nhật Bản ngày 1/1 hứng chịu 155 trận động đất trên toàn quốc, chủ yếu ở khu vực miền tây, trong đó mạnh nhất là trận 7,6 độ ở tỉnh Ishikawa. Loạt rung chấn xảy ra vào ngày đầu năm mới, thời điểm hàng triệu người Nhật tới thăm đền, chùa cầu may.
Một người đang đi cầu may tại đền Keta ở Hakui, thành phố Kanazawa, điểm du lịch nổi tiếng tại Ishikawa, cho hay cảnh tượng "rất đáng sợ" khi ngôi đền liên tục rung chuyển. Hình ảnh được chia sẻ trên mạng xã hội cho thấy cổng đền đổ sập, xung quanh là người dân tụ tập với gương mặt lo lắng.
Nhiều nhà cửa ở thành phố Wajima, tâm chấn trận động đất, bị hư hại, đổ sập. Đường sá hư hại với nhiều vết nứt lớn, trong khi người dân hoảng loạn tìm cách sơ tán.
Ngay khi rung chấn xảy ra, Ayako Daikai cùng chồng và hai con lập tức sơ tán đến trường tiểu học lân cận. "Tôi từng trải qua trận động đất lớn năm 1995, nên hiểu rõ sơ tán là an toàn nhất. Chúng tôi vẫn chưa thể quyết định khi nào sẽ về nhà", Daikai nói tại ngôi trường 4 tầng chật kín người lánh nạn.
Trận động đất cũng làm rung chuyển các công trình ở thủ đô Tokyo, cách Wajima khoảng 500 km.
"Ban đầu, mọi người còn đùa nhau rằng trận động đất xảy ra đúng ngày đầu năm mới. Nhưng sau đó là các đợt rung chấn rất mạnh và dữ dội, xảy ra liên tục và không giống động đất bình thường, nguy hiểm hơn nhiều", Daniel Smith, nhân chứng ở Tokyo, kể lại.
Cơ quan Khí tượng Nhật Bản (JMA) phát cảnh báo sóng thần ở các tỉnh ven biển, kêu gọi người dân nhanh chóng sơ tán đến vùng cao. Các đài truyền hình nước này lập tức chuyển sang chương trình đặc biệt.
"Nhà cửa, đồ đạc đều quý giá, nhưng mạng sống quan trọng hơn tất cả. Hãy lập tức sơ tán lên vùng đất cao nhất có thể", người dẫn chương trình của đài NHK nói.
Khoảng 100.000 người ở 9 tỉnh ven biển được lệnh sơ tán. Các đợt sóng cao khoảng một mét sau đó ập vào nhiều vùng biển phía tây Nhật Bản và phía đông Hàn Quốc. Hàng nghìn người vẫn trú ẩn trong nhà thể chất của các trường học.
Khi rung chấn xảy ra tại Ishikawa, nhiều người hoảng loạn trú ẩn trong ga tàu điện, siêu thị. "Nhà cửa rung lắc mạnh đến mức tôi chưa từng thấy trong đời", một người đàn ông lớn tuổi ở Wajima nói. "Cảnh tượng trong nhà thật khủng khiếp. Tôi vẫn sống, có lẽ phải bằng lòng với điều này".
"Ngay khi điện thoại phát cảnh báo động đất, rung chấn xảy ra khiến tuyết văng khỏi mái nhà. Phương tiện, các công trình rung chuyển, có thể nghe rõ tiếng cửa sổ va đập. Tất cả đều hoảng loạn", Jonny Wu, du khách Đài Loan, kể lại khoảnh khắc động đất ở Nagano.
Giới chức xác nhận ít nhất 30 người thiệt mạng, thương vong có thể tiếp tục tăng lên. Các nhà mạng lớn của Nhật Bản đã phát sóng wifi miễn phí tại các tỉnh bị ảnh hưởng.
Giới chức đã dỡ toàn bộ cảnh báo sóng thần, nhưng vẫn có ít nhất 6 trận rung chấn mạnh được ghi nhận trong sáng nay.
"Nguy cơ lở đất và sập nhà ở những khu vực rung lắc mạnh vẫn ở mức cao. Người dân cần duy trì cảnh giác trong vòng một tuần tới", lãnh đạo JIMA nói, thêm rằng nhiều trận động đất lớn có thể xảy ra trong tuần này, đặc biệt là 2-3 ngày tới.
Takashi Wakabayashi, nhân viên cửa hàng tiện lợi ở Ishikawa, nhớ lại khoảnh khắc hoảng loạn khi hàng hóa rơi khỏi kệ lúc rung chấn tấn công, song cho biết vấn đề lớn nhất là dòng người đổ về mua nhu yếu phẩm sau đó.
"Họ mua nước đóng chai, cơm nắm, bánh mì. Chúng tôi ghi nhận lượng khách gấp 3 lần ngày thường", anh nói.
Đức Trung (Reuters, AFP, Asahi, NHK, Japan Times)