Vườn mít 4,5 ha của ông Nguyễn Hồng Phúc, 48 tuổi, ở xã Vĩnh Châu (Tây Ninh) bị ngập sau hai lần vỡ đê, khiến 3.000 cây chết héo, thiệt hại hơn 1,5 tỷ đồng. Khu vực này nằm ở đầu nguồn sông Mekong, giáp biên giới Campuchia.
Ông Phúc phải huy động gần 20 nhân công cùng xe múc đắp lại bờ bao, bơm nước ra ngoài và cử người túc trực 24/24 để đề phòng đê vỡ lần nữa. Chi phí khắc phục đã lên đến hàng trăm triệu đồng.
Tại xã Tân Hưng, đêm 24/10, vỡ đê khiến 4 ha dừa xen chanh và mít của bà Nguyễn Thị Lập (ấp Cả Nổ) bị ngập sâu. Chính quyền địa phương đã huy động dân quân hỗ trợ gia đình thu hoạch sớm để giảm thiệt hại.
Đợt lũ lớn năm nay ở vùng Đồng Tháp Mười làm ngập hơn 100 ha cây ăn quả như mít, sầu riêng, dừa, nhiều diện tích mất trắng.
Cách đó gần 100 km, tại xã Phương Thịnh, Đồng Tháp, nước tràn bờ bao quá nhanh khiến vườn mít 1,4 ha với hơn nghìn cây của anh Ngô Hoàng Phong bị ngập hơn một mét.
Anh cho biết đã đầu tư hơn 200 triệu đồng – gồm cả vốn vay ngân hàng – để trồng mít với hy vọng thu nhập cao hơn trồng lúa, nhưng nay "coi như mất trắng". Khi nước rút, ông dự định thuê máy đắp lại bờ bao kiên cố hơn rồi tìm vốn trồng lại.
Tại cù lao Tân Phong (xã Mỹ Hiệp), nhiều đoạn bờ bao bị vỡ, nước tràn vào nhấn chìm khoảng 50 ha vườn trong hai đợt triều cường vừa qua.
Vườn sầu riêng 10 năm tuổi của ông Nguyễn Văn Công đang thời kỳ cho trái cũng bị ngập, cây chết dần. Ông cho biết sầu riêng không thể chịu ngập quá ba ngày.
Hơn 100 cây sầu riêng của ông Nguyễn Văn Sang dù được gia cố bờ bao và bơm rút nước liên tục nhưng hàng chục cây vẫn héo rũ, chết dần.
Ông phải hái bỏ toàn bộ trái non để cứu cây. "Mỗi cây đang cho khoảng 120 trái, nặng trung bình 3 kg. Với giá 60.000 đồng/kg, mỗi cây chết hay phải bỏ trái là mất khoảng 20 triệu đồng", ông Sang nói.
Sau nhiều ngày cùng hàng xóm và chính quyền địa phương gia cố, nâng bờ bao lên hơn một mét, ông Nguyễn Bá Phúc, 44 tuổi, hy vọng vườn sầu riêng hơn 50 ha của gia đình và bà con ở cù lao Tân Phong sẽ an toàn. "Về lâu dài, người dân mong được hỗ trợ xây bờ bao kiên cố hơn để yên tâm sản xuất", ông nói.
Theo thống kê của tỉnh Đồng Tháp, đợt lũ kết hợp triều cường vừa qua gây thiệt hại nặng: hơn 11 ha hoa màu mất trắng, hàng trăm hecta lúa và cây ăn trái bị hư hại, gần 8.000 ha ao nuôi thủy sản bị ảnh hưởng, với tổng thiệt hại khoảng 22 tỷ đồng.
Đợt triều cường cuối tháng 10 khiến mực nước sông Hậu qua Cần Thơ, Vĩnh Long dâng hơn 2,3 m, vượt báo động 3 và cao hơn kỷ lục năm 2022. Nước tràn qua đê, bờ bao, làm ngập sâu nhiều vườn cây ăn trái.
Tại xã Tân Quới (Vĩnh Long), vườn thanh long của ông Nguyễn Văn Mót đã bị ngập úng, cây chết khô.
Những ngày qua, ông Nguyễn Văn Thanh, 59 tuổi, ở xã Tân Quới, túc trực tại vườn mít Thái và mít Indo ruột đỏ hơn 5.000 m2 để bơm nước, bón phân, phun thuốc dưỡng, chi phí hơn 50 triệu đồng, mong cây hồi phục.
Ông cho biết hơn 700 gốc mít, khoảng 5 năm tuổi, đang cho trái tốt, phần lớn đạt loại 1, nặng từ 9 kg trở lên. Mỗi tháng ông thu hoạch 4 lần, sản lượng 6-7 tấn, mang lại 180-250 triệu đồng với giá bán hiện nay 25.000-27.000 đồng/kg mít Thái và 65.000-67.000 đồng/kg mít Indo ruột đỏ.
Một số cây trong vườn ông Thanh đã rụng trụi lá, chết dần. Ông cho biết vườn mít của gia đình và nhiều hộ xung quanh thiệt hại nặng, ước khoảng 40-50% số cây chết, năng suất giảm mạnh.
"Nếu ngập mà không kịp bơm tháo, lá mít sẽ chuyển từ xanh sang vàng rồi đỏ, rụng sạch, cây chết dần. Trái dù già cũng sẽ chín héo, không thể bán được", ông nói.
Sau khi nước rút, hàng trăm ha mít Thái, mít Indo ruột ở xã Tân đỏ đang cho thu hoạch nhưng lá đã bắt chuyển sang màu vàng, đỏ, rụng đầy gốc. Hàng loạt cây suy kiệt do ngập úng lâu ngày, bắt đầu chết dần.
Theo ông Nguyễn Văn Hậu, cán bộ nông nghiệp xã Tân Quới, địa phương có gần 70 ha trồng hai loại mít này, chiếm 90% diện tích nông nghiệp, mỗi ha thu về hơn một tỷ đồng mỗi năm.
"Đợt triều cường lịch sử khiến toàn bộ diện tích bị ngập, nhiều cây chết dần, thiệt hại rất lớn", ông nói. Sở Nông nghiệp Vĩnh Long cho biết đợt triều cường gây ngập hơn 2.500 ha vườn cây ăn trái và 252 ha lúa.
An Bình - Hoàng Nam