Theo Guardian, hội đồng giám khảo công bố Paul Lynch nhận giải thưởng trị giá 50.000 bảng (hơn 1,5 tỷ đồng), cho cuốn tiểu thuyết thứ năm trong sự nghiệp. Shehan Karunatilaka, người giành giải Booker năm 2022, trao thưởng cho Lynch.
Trong bài phát biểu, Lynch nói: "Tôi vô cùng vui mừng được mang giải Booker về nhà. Nhiều năm trước, khi đang nghỉ mát tại Sicily (Italy), tôi chợt nhận ra rằng mình cần phải viết, là phương hướng của cuộc đời tôi phải đi. Ngày hôm đó tôi quyết định chuyển hướng sang viết văn, và tôi rất vui vì đã làm được điều đó".
Khoảnh khắc Paul Lynch được xướng tên nhận giải Booker 2023. Video: The Booker Prize
Chủ tịch ban giám khảo - tiểu thuyết gia người Canada Esi Edugyan - mô tả tác phẩm "chân thực và đau lòng", "lồng ghép sự bất an về xã hội và chính trị trong thời điểm hiện tại". Edugyan cho biết quyết định trao giải thưởng cho Paul Lynch không nhận được sự đồng thuận cao từ ban giám khảo, vì vậy các thành viên trải qua nhiều vòng thảo luận và bỏ phiếu kéo dài khoảng sáu giờ, hôm 25/11.
Năm nay là lần thứ hai liên tiếp khi tiểu thuyết về xung đột chính trị đoạt giải Booker. Năm ngoái, nhà văn Shehan Karunatilaka giành chiến thắng với The Seven Moons of Maali Almeida, về cuộc nội chiến ở Sri Lanka.
Nội dung Prophet Song lấy bối cảnh Ireland đang chuyển sang chế độ chuyên chế. Vào một buổi tối ở Dublin, hai cảnh sát chìm đến căn hộ của nhà vi sinh vật học Eilish Stack để hỏi về chồng cô, một quan chức cấp cao của Liên đoàn Giáo viên Ireland. Trước đó, chồng của Eilish mất tích cùng hàng trăm người. Eilish bị bỏ lại với bốn người con và người cha già của cô. Nhân vật chính buộc phải làm mọi thứ để bảo vệ gia đình trước một xã hội đang sụp đổ.
Bìa sách "Prophet Song", do Paul Lynch sáng tác. Tác phẩm dày 320 trang, xuất bản tháng 8 năm nay. Ảnh: Oneworld Publications
Lynch cho biết không viết tác phẩm để nói "đây là một lời cảnh báo", mà nhấn mạnh: Nững điều đang xảy ra trong sách vượt qua mọi thời đại, và con người cần đào sâu hơn về cảm xúc của mình khi tiếp xúc với ý tưởng của tác phẩm. "Tôi muốn độc giả có thêm sự hiểu biết sâu sắc, đến mức họ không chỉ biết mà còn tự cảm nhận vấn đề đến trang cuối", Lynch nói.
Tác phẩm của Paul Lynch nhận được nhiều lời khen sau khi xuất bản lần đầu vào tháng 8 năm nay. Cây bút Aimée Walsh của Observer viết: "Tác giả phản ánh thực tế các quốc gia bị chiến tranh tàn phá, nơi những người tị nạn vượt biển để thoát khỏi sự đàn áp trên đất liền". Guardian gọi tiểu thuyết là "câu chuyện ác mộng mà bất kỳ độc giả nào cũng có thể bắt gặp".
Paul Lynch, 46 tuổi, sinh tại Limerick, hiện sống ở Dublin (Ireland). Các tiểu thuyết nổi bật khác của tác giả gồm The Black Snow (2013), Red Sky in Morning (2013), Beyond the Sea (2019) và Grace (2019). Ông là tác giả Ireland thứ năm giành giải Booker, sau Iris Murdoch, John Banville, Roddy Doyle và Anne Enright.
Tác giả Paul Lynch. Ảnh: Ray Burmiston
Giải Booker, từng được biết đến với tên Booker - McConnell hoặc The Man Booker, là giải thưởng văn chương danh giá nhất trong cộng đồng các nước nói tiếng Anh, thành lập năm 1968. Từ năm 2014, ban tổ chức cho phép các tiểu thuyết viết bằng tiếng Anh và được xuất bản ở Anh của các nhà văn nước ngoài tranh giải. Trước đó, chỉ nhà văn ở khối Thịnh vượng chung Anh và Cộng hòa Ireland được tham gia. Bên cạnh đó, ban tổ chức cũng thành lập giải International Booker vinh danh các tác phẩm quốc tế được dịch sang tiếng Anh và phát hành tại Mỹ, Anh hoặc Ireland.
Sự kiện năm nay do nhà báo Samira Ahmed chủ trì. Ngoài trao giải thưởng chính, chương trình có các cuộc phỏng vấn với khách mời. Trong đó có bài phát biểu của tác giả Nazanin Zaghari-Ratcliffe, mô tả cách những cuốn sách cho cô động lực sống lúc bị biệt giam. Tháng 3/2022, Zaghari-Ratcliffe được trả tự do sau khi nhận án tù 5 năm, do bị kết tội âm mưu lật đổ chính phủ Iran.
Quế Chi