Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh: AFP.
Nhà Trắng đang xoay xở chế ngự cuộc tranh luận trên toàn quốc về việc liệu năng lực tâm thần và thể chất của Tổng thống Donald Trump có đủ để lãnh đạo đất nước hay không, theo Washington Post.
Cuối tuần qua, Trump công khai đối đầu với cuộc tranh luận nảy sinh từ cuốn sách mới phát hành có tựa đề: "Lửa và Cuồng nộ: Bên trong Nhà Trắng của Trump", tác giả Michael Wolff, bằng cách tuyên bố trên Twitter rằng ông "thông minh thực sự" và là "thiên tài ổn định".
Đưa ra phát ngôn trên, Trump vừa nhấn mạnh chiến lược đáp trả quyết liệt của chính quyền Mỹ nhưng cũng đồng thời gây tổn hại khi ông cương quyết dấn thân vào một cuộc tranh luận mà các trợ lý bên cạnh ông luôn cố né tránh, chuyên gia nhận định.
Nhà Trắng phẫn nộ
Theo một nguồn tin thân cận với Trump, ông đã rất giận dữ trước những cuộc bàn luận thường xuyên trên các kênh tin tức truyền hình cáp về sức khỏe tâm thần của mình. Người đứng đầu Nhà Trắng xem đó như "một sự việc bịa đặt" và "một câu chuyện đùa cợt" không khác gì cuộc điều tra nghi án Nga can thiệp bầu cử tổng thống Mỹ nhằm giúp ông đắc cử.
Những nghi ngờ về tình trạng tâm thần của Trump đã gây bàn tán dọc các hành lang quyền lực ở Washington kể từ trước lúc ông bước chân vào Nhà Trắng và thỉnh thoảng được nêu ra công khai. Chẳng hạn vào tháng 8 năm ngoái, thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa Bob Corker nói ông thiếu "sự ổn định" và "một số năng lực" để thành công với vai trò tổng thống.
Tuy nhiên, cuốn sách của Michael Wolff đã đẩy chủ đề này trở thành tâm điểm tranh luận sục sôi trên toàn quốc, khiến Nhà Trắng phải đương đầu trực tiếp với nó.
Đến nay, đội ngũ cố vấn cho ông Trump đều thể hiện thái độ phẫn nộ. Thay vì tập trung giải quyết các mối nghi hoặc rằng liệu ông chủ Nhà Trắng 71 tuổi có đủ năng lực làm tổng thống hay không, họ công kích những kẻ nghi vấn vì đã xấc xược khi đặt ra câu hỏi như vậy.
Trong một tuyên bố qua email ngày 8/1, thư ký báo chí Nhà Trắng Sarah Huckabee Sanders lên án "các thông tin lố bịch từ những kẻ phỉ báng" và cho biết ông Trump nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ của đội ngũ nhân viên. "Nhà Trắng rất phẫn nộ và khinh thường những người không hiểu biết về tổng thống hoặc không hiểu chiều sâu thực sự trong năng lực trí tuệ của ông", Sanders viết.
Khi được phóng viên hỏi liệu cuộc kiểm tra sức khỏe của ông Trump vào ngày 12/1 tới ở Trung tâm Y khoa Quân đội Quốc gia Walter Reed có bao gồm cả yếu tố tâm thần hay không, phó thư ký báo chí Nhà Trắng Hogan Gidley trả lời ngắn gọn: "Không".
Jason Miller, cựu cố vấn ban vận động tranh cử cho Trump, cáo buộc có những động cơ chính trị mang yếu tố đảng phái đằng sau cuộc bàn luận về sức khỏe của ông.
"Phe tả muốn câu chuyện này trở thành một cuộc tranh luận gay gắt nhằm dựng lên các công kích bịa đặt chống lại Tổng thống hơn là nhấn mạnh vào những thành công của Tổng thống và thành công mà đất nước đã đạt được. Đây là động thái cực kỳ đáng khinh bỉ", ông nói.
Thiếu kế hoạch xử lý khủng hoảng truyền thông
Các quan chức sát cánh bên Trump tại cuộc họp báo ở Trại David hôm 6/1. Ảnh: AP.
Trong khi đó, một số đồng minh của Tổng thống Trump lại bày tỏ thất vọng vì Nhà Trắng dường như không có kế hoạch xử lý khủng hoảng truyền thông toàn diện.
"Khi vấn đề về sự sắc bén tâm thần của Tổng thống được nêu ra, họ không có bất kỳ nỗ lực mang tính tổ chức nào để đáp trả. Nếu vậy, làm sao bạn bác bỏ được sự dối trá?", một đồng minh ủng hộ ông Trump chia sẻ.
Sau nhiều ngày truyền thông đưa tin rộng rãi về cuốn sách của Wolff, Ủy ban Quốc gia đảng Cộng hòa mới gửi thư cho các đồng minh thân cận với Trump vào tối 5/1, nêu ra một số luận điểm bảo vệ ông chủ Nhà Trắng.
Lá thư kêu gọi những người ủng hộ trước hết phải tập trung vào chủ đề thành quả cải thiện việc làm của Trump rồi đưa ra các lời khuyên nhằm gây ngờ vực đối với Wolff cũng như cuốn sách. Tuy nhiên, lá thư này không giải đáp cách trả lời các câu hỏi liên quan đến việc liệu ông Trump có đủ năng lực sức khỏe và tâm thần để đảm đương công việc điều hành nước Mỹ không?
Đội ngũ quan chức Nhà Trắng đang cố gắng chứng minh rằng Trump làm việc rất nỗ lực với tư cách tổng thống. Hôm 6/1, đoàn phóng viên tháp tùng được mời vào Trại David, nơi Tổng thống Mỹ khéo léo né tránh nhiều câu hỏi. Đứng sát bên ông, Phó tổng thống Mike Pence, những thành viên nội các cùng lãnh đạo phe Cộng hòa tại quốc hội gật đầu đồng tình và vỗ tay hoan nghênh.
"Chỉ xét về mặt hình ảnh, điều đó chứng tỏ một mặt trận thực sự thống nhất. Mọi người đều nhất trí. Không có bất cứ rạn nứt nào", một quan chức Nhà Trắng giấu tên bình luận về cuộc họp báo ở Trại David.
Trả lời phóng vấn kênh truyền hình ABC hôm 7/1, Đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc Nikki Haley đáp trả những người chỉ trích nhằm vào Tổng thống bằng cách đề cao các thành quả công việc ông đã gặt hái được.
"Liệu ông ấy có bất ổn không khi ông giúp thông qua dự luật cải cách thuế? Liệu ông ấy có bất ổn không khi chúng ta cuối cùng giáng trả Syria? Liệu ông ấy có bất ổn không khi chúng ta cuối cùng đưa Triều Tiên trở lại danh sách quốc gia tài trợ khủng bố?... Liệu ông ấy có bất ổn không khi số liệu về việc làm được cải thiện, nền kinh tế và thị trường chứng khoán đang khởi sắc?", Haley chất vấn bằng những câu hỏi.
Đồng loạt lên tiếng bênh vực Trump
Đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc Nikki Haley lên tiếng bênh vực ông Trump trong cuộc trò chuyện trên một chương trình truyền hình của ABC hôm 7/1. Ảnh: ABC News.
Một số thành viên nội các và những người gần gũi với Tổng thống Trump qua nhiều năm đã đưa ra lời chứng thực về năng lực tâm thần của ông.
"Trump hoàn toàn không khác gì so với ngày đắc cử. Ông ấy đã sử dụng một phương thức quản lý khác thường nhưng thực sự hiệu quả trong 30 năm mà tôi biết đến ông ấy qua công việc kinh doanh, tài chính, truyền thông và giờ đây là điều hành đất nước", Thomas J. Barrack Jr., người bạn lâu năm với Trump, đồng thời giữ vị trí chủ tịch Ủy ban nhậm chức tổng thống của ông, cho biết trong cuộc phỏng vấn hôm 8/1.
"Đó không phải sự bất ổn tinh thần mà là kiểu quản lý bằng những hỗn loạn được tính toán và kiểm soát", Barrack nhận xét.
Trò chuyện với người dẫn chương trình Hugh Hewitt thuộc mạng đài phát thanh Salem hôm 8/1, Bộ trưởng Nông nghiệp Mỹ Sonny Perdue nói Trump "rất tập trung, ông ấy quyết đoán, ông ấy là con người của công việc. Ông ấy luôn có các câu hỏi gai góc và muốn nhận được những câu trả lời chắc chắn".
Giám đốc Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ (CIA) Mike Pompeo cũng xuất hiện trên chương trình Face the Nation thuộc kênh truyền hình CBS hôm 7/1 để nói về khả năng tiếp thu của Tổng thống Trump trong các cuộc họp báo cáo tin tình báo diễn ra hầu như hàng ngày.
"Chúng tôi trao đổi về một số vấn đề quan trọng nhất mà thế giới đang đối mặt. Ông ấy hỏi những câu thực sự khó. Ông ấy tạo ra các kết quả chính sách dựa vào thông tin chúng tôi cung cấp", Pompeo nói.
Stephen Miller, cố vấn chính sách cấp cao cho Trump, hôm 7/1 thể hiện thái độ bảo vệ quyết liệt Tổng thống Mỹ khi ông đấu khẩu với Jake Tapper, người dẫn chương trình thuộc kênh CNN. Miller miệt thị Wolff là "tác giả rác rưởi của một cuốn sách rác rưởi".
"Một trong những thảm kịch khác của tác phẩm hư cấu lố bịch này là những mô tả về Tổng thống. Tổng thống thực sự là thiên tài chính trị", Miller quả quyết.
Vì Miller cứ lặp lại quan điểm nên ông và Tapper bắt đầu cắt lời nhau. Cuộc phỏng vấn trở nên căng thẳng đến mức Tapper cuối cùng phải cắt chương trình đột ngột.
Sau đó, Miller nói với mọi người rằng ông tự hào về màn phỏng vấn của mình và tin cuộc trò chuyện diễn ra suôn sẻ. Tổng thống Trump dành lời khen ngợi Miller trên Twitter khi cho rằng ông đã "hủy diệt" Tapper của "Hãng tin giả".
Hồng Vân