Jeffrey Goldberg, tổng biên tập tờ Atlantic, ngày 11/3 nhận được đề nghị kết nối trên ứng dụng tin nhắn Signal từ tài khoản Michael Waltz, được cho là của cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Mike Waltz. Signal là ứng dụng nhắn tin mã hóa nguồn mở được sử dụng phổ biến trong báo giới hoặc những người có nhu cầu bảo mật cao hơn bình thường.
Goldberg từng tiếp xúc với Waltz, nhưng không nghĩ quan chức cấp cao Nhà Trắng này lại chủ động liên hệ với mình, bởi chính quyền Donald Trump vốn có quan hệ căng thẳng với báo giới và Tổng thống Mỹ đặc biệt dè chừng Tổng biên tập của Atlantic.
Jeffrey Goldberg, tổng biên tập tờ Atlantic, tại sự kiện ở Washington, Mỹ tháng 9/2024. Ảnh: AFP
"Ý nghĩ đầu tiên trong đầu tôi là ai đó giả mạo Waltz để gài bẫy mình", nhà báo Goldberg viết. Dù vậy, ông vẫn chấp nhận kết nối, kỳ vọng đây là cố vấn Nhà Trắng thật và ông có thể trao đổi thêm về Ukraine, Iran hoặc một số vấn đề khác.
Hai ngày sau, lúc 16h28 ngày 13/3, Goldberg nhận thông báo ông được thêm vào một nhóm chat có tên "Houthi PC small group" trên ứng dụng Signal.
"Đang thiết lập một nhóm lãnh đạo để phối hợp về Houthi, đặc biệt là trong 72 giờ tới", tài khoản Michael Waltz thông báo. "Xin cung cấp đầu mối liên lạc để phối hợp trong vài ngày tới và cuối tuần. Cảm ơn".
Nhóm chat gồm các quan chức cấp cao trong chính phủ Mỹ như Bộ trưởng Quốc phòng, Ngoại giao, Tài chính, được lập để bàn về chiến dịch tập kích Houthi ở Yemen.
Các tài khoản Signal MAR, JD Vance, TG, Scott B, Pete Hegseth lần lượt nêu tên đầu mối liên lạc. Goldberg cho rằng đây lần lượt là Ngoại trưởng Marco Rubio, Phó tổng thống JD Vance, giám đốc Cơ quan Tình báo Quốc gia Tulsi Gabbard, Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent và ông chủ Lầu Năm Góc Pete Hegseth.
Goldberg cho biết có tổng cộng 18 người trong nhóm. Ngoài ra còn tài khoản được cho là đặc phái viên tổng thống Mỹ về Trung Đông Steve Witkoff, chánh văn phòng Nhà Trắng Susie Wiles, cố vấn Stephen Miller, và một số quan chức Hội đồng An ninh Quốc gia.
"Tài khoản của tôi được hiển thị là JG", Goldberg nói. "Trong nhiều năm đưa tin về an ninh quốc gia, tôi chưa bao giờ nghe nói có cuộc họp bàn nào được triệu tập trên một ứng dụng nhắn tin thương mại".
Goldberg đã tham vấn các đồng nghiệp và họ cho rằng đây có thể là một chiến dịch lan truyền thông tin sai lệch, do tình báo nước ngoài hoặc một tổ chức truyền thông thực hiện, nhằm đẩy báo giới vào thế mất mặt.
Nhưng Tổng biên tập Atlantic có cảm giác nhóm chat này là thật. Dù vậy, ông vẫn không thể tin được việc các lãnh đạo an ninh quốc gia lại chọn ứng dụng Signal để trao đổi về kế hoạch tác chiến bí mật và còn bất cẩn đến mức thêm cả ông vào.
Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Mike Waltz tại Riyadh, Arab Saudi ngày 18/2. Ảnh: Reuters
8h05 ngày 14/3, Michael Waltz nhắn "cả nhóm, các bạn có thể đã nhận được thông báo kèm theo nhiệm vụ của mình theo chỉ thị Tổng thống trong hộp thư đến".
"Với Bộ Ngoại giao và Quốc phòng, chúng tôi đã lên danh sách các đồng minh và đối tác khu vực cần thông báo. Hội đồng tham mưu sẽ gửi chuỗi sự kiện cụ thể hơn trong những ngày tới", tin nhắn tiếp tục.
Tài khoản JD Vance phản hồi ông đang dự sự kiện kinh tế ở Michigan và cảm thấy họ "đang phạm sai lầm". Điều này khớp với lịch trình thực tế của ông Vance.
"3% giá trị thương mại Mỹ đi qua kênh đào Suez. 40% giá trị thương mại châu Âu mới đi qua đó. Công chúng có thể không hiểu tại sao cần làm việc này. Lý do rõ nhất để hành động là, như Tổng thống nói, gửi đi thông điệp", tài khoản này tiếp tục. JD Vance ủng hộ tinh thần chung và giữ quan ngại cho riêng mình.
Số khác cho rằng nên hoãn chiến dịch tập kích thêm một tháng và nêu lên các quan ngại. Tài khoản Pete Hegseth "hiểu quan ngại của Phó tổng thống và ủng hộ việc trao đổi thêm với Tổng thống". Nhưng Hegseth nhấn mạnh chờ thêm vài tuần hay cả tháng cũng không thay đổi các tính toán và còn tạo thêm nguy cơ.
"Một, chuyện này bị rò rỉ và chúng ta bị coi là thiếu quyết đoán. Hai, Israel hành động trước, hoặc đàm phán ngừng bắn Gaza sụp đổ. Chúng ta không thể thực hiện theo ý mình", Hegseth lập luận, thêm rằng nếu có quyền quyết định, ông sẽ chọn thực hiện ngay.
Michael Waltz đăng tin nhắn dài về các số liệu thương mại và hạn chế của hải quân châu Âu, cho rằng sau cùng bên hành động vẫn phải là Mỹ. Theo yêu cầu từ Tổng thống, họ đang làm việc với Lầu Năm Góc và Bộ Ngoại giao Mỹ để quyết định cách khiến châu Âu chịu chi phí cho chiến dịch này.
"Tôi ghét việc phải cứu châu Âu lần nữa", JD Vance viết. Tài khoản S M, được cho là cố vấn Miller, cho biết nếu Mỹ khôi phục thành công tự do đi lại ở Biển Đỏ với chi phí lớn thì cần phải thu được thêm lợi ích kinh tế để đổi lại.
"Phó tổng thống: Tôi hoàn toàn hiểu nỗi căm ghét việc châu Âu ăn bám của ông. Thật thảm hại. Mike nói đúng, chúng ta là bên duy nhất trên hành tinh có thể làm việc này", Hegseth viết, thêm rằng hiện là thời điểm tốt để hành động và Tổng thống có 24 giờ để quyết định.
S M cho biết Tổng thống đã bật đèn xanh, nhưng cần nêu rõ cho Ai Cập và châu Âu biết Mỹ muốn nhận lại điều gì. "Đồng ý", Hegseth viết, kết thúc cuộc trao đổi ngày 14/3 lúc 9h46.
Một đoạn trao đổi trong nhóm chat bí mật của các quan chức Mỹ về không kích Houthi. Ảnh: Atlantic
11h44 ngày 15/3, Pete Hegesth gửi tin nhắn dài cập nhật tình hình, nhưng Goldberg cho hay ông không tiết lộ nội dung này do lo ngại ảnh hưởng an ninh quốc gia.
"Điều tôi muốn nói là về sự bất cẩn khi ông Hegseth đăng chi tiết các đòn không kích, gồm mục tiêu, vũ khí triển khai và trình tự tấn công vào nhóm chat", tổng biên tập Atlantic cho biết.
Người duy nhất phản hồi là JD Vance, rằng "tôi sẽ cầu nguyện cho chiến thắng".
"Hegseth viết những tiếng nổ đầu tiên sẽ vang lên trong hai giờ tới, vào 13h45 giờ miền đông", Goldberg kể, nhưng ông vẫn không tin chuyện này là thật. Ông lên mạng xã hội X, tìm kiếm từ khóa Yemen lúc 13h55 và nhận thấy bắt đầu có thông tin về tiếng nổ khắp thủ đô Sanaa.
Ông mở nhóm chat Signal và thấy Michael Waltz gửi cập nhật chiến dịch cho nhóm từ 13h48. Các tài khoản khác bình luận chúc mừng, bàn về kết quả không kích.
Goldberg lúc này mới gần như chắc chắn nhóm chat là thật. Ông tự rời khỏi cuộc trò chuyện, hiểu rằng một thông báo tự động sẽ gửi đến người tạo nhóm chat là Michael Waltz.
Các thành viên nhóm chat chúc mừng đợt không kích Houthi diễn ra thành công. Ảnh: Atlantic
Goldberg ngày 24/3 gửi email đến các quan chức có trong nhóm chat đề nghị bình luận. Phát ngôn viên Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ Brian Hughes phản hồi sau đó hai giờ, cho biết nhóm trò chuyện trên Signal này "có vẻ là thật".
"Chúng tôi đang điều tra làm thế nào một số điện thoại được vô tình thêm vào nhóm", ông Hughes nói. "Những trao đổi là minh chứng cho sự phối hợp sâu sắc và thận trọng giữa các quan chức cấp cao. Thành công của chiến dịch nhằm vào Houthi chứng tỏ không có mối đe dọa nào với quân nhân hoặc an ninh quốc gia".
Tổng thống Donald Trump cùng ngày nói ông không biết chuyện này. Nhà Trắng sau đó thông báo Tổng thống Trump "vẫn tin tưởng tối đa vào đội ngũ an ninh quốc gia của mình".
Như Tâm (Theo Atlantic, Reuters, AFP)