Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh vừa được Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) công bố cho thấy một bức tranh tương đối khái quát về môi trường đầu tư tại các địa phương. Theo đó, cộng đồng doanh nghiệp, đặc biệt là nhóm đầu tư nước ngoài đang tỏ ra kém lạc quan hơn về sự ổn định của kinh tế vĩ mô, trước những diễn biến không thuận lợi của kinh tế năm 2012.
Lần đầu tiên kể từ khi thực hiện khảo sát PCI từ năm 2005, nhóm nhà đầu tư ngoại tỏ ra kém lạc quan nhất. Chỉ có 33% trong số này cho biết có ý định mở rộng hoạt động kinh doanh trong vòng hai năm tới. Đây là con số thấp kỷ lục, giảm nhiều so với tỷ lệ 46% của năm 2011 và 69% của năm 2010.
Sau khi khảo sát với 1.540 doanh nghiệp nước ngoài trên 63 tỉnh thành, Nhóm nghiên cứu nhận thấy có 48% doanh nghiệp nước ngoài cho biết họ lo ngại về bất ổn kinh tế vĩ mô tại Việt Nam và 36% cho rằng đó là rủi ro lớn nhất. Tỷ lệ này vượt xa so với các rủi ro khác, ví dụ như chỉ 7% trong số 1.540 doanh nghiệp trên cho rằng rủi ro chính sách là rủi ro lớn nhất khi làm ăn tại Việt Nam.
2012 là một năm chứng kiến sự sụt giảm niềm tin của các doanh nghiệp, nhất là nhóm doanh nghiệp nước ngoài. Ảnh: Hoàng Hà |
Nhìn chung, tâm lý bi quan về triển vọng tăng trưởng vẫn bao trùm trong năm vừa qua. Khi khảo sát, ban Nghiên cứu PCI đều hỏi doanh nghiệp về kế hoạch kinh doanh trong hai năm tiếp theo. Qua các câu trả lời, nhóm nghiên cứu nhận thấy sự lạc quan của doanh nghiệp đã sụt giảm đáng kể từ mức 76% năm 2006 xuống mức thấp kỷ lục hiện nay là 33%, ở cả hai khối doanh nghiệp trong và ngoài nước.
Hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp cũng sụt giảm chưa từng thấy kể từ khi có báo cáo PCI. Khảo sát với 8,053 doanh nghiệp cả trong và ngoài nước năm nay, chỉ có 6,5% cho biết họ đã tăng quy mô đầu tư, 6,1% tuyển thêm lao động.
Nếu như năm 2007, khảo sát cho thấy có 82% kinh doanh có lãi thì năm nay, chưa đến 60% báo lãi, 21% doanh nghiệp báo lỗ. Cả quy mô đầu tư và lao động của doanh nghiệp tham gia điều tra PCI đều đã sụt giảm liên tục trong vài năm gần đây.
Thái độ bi quan của doanh nghiệp đã có tác động nhất định đến điểm số PCI, vốn là kết quả của quá trình doanh nghiệp đánh giá năng lực lãnh đạo của chính quyền tỉnh. Theo đó, điểm số PCI năm nay cũng rơi xuống mức thấp nhất. Không có một địa phương nào đạt đến ngưỡng 65 điểm, tức là không có tỉnh nào được xếp vào loại Rất tốt như các năm trước.
Chỉ số CPI được thiết kế để đánh giá về môi trường kinh doanh, chất lượng điều hành kinh tế của chính quyền các tỉnh, thành phố của Việt Nam. Khảo sát CPI năm nay được thực hiện qua khảo sát với 8.053 doanh nghiệp, trong đó có 1.540 doanh nghiệp nước ngoài đến từ 40 quốc gia. Các doanh nghiệp tham gia khảo sát sẽ được mời chấm điểm chính quyền tỉnh theo thang điểm 10, trên 9 chỉ tiêu sau: chi phí gia nhập thị trường thấp; tiếp cận đất đai dễ dàng và sử dụng đất ổn định; môi trường kinh doanh minh bạch và thông tin kinh doanh công khai; chi phí không chính thức thấp; thời gian kiểm tra, thanh tra và thực hiện các quy định, thủ tục hành chính dễ dàng, nhanh chóng; lãnh đạo tỉnh năng động và sáng tạo; dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp phát triển, chất lượng cao; chính sách đào tạo lao động tốt; thủ tục giải quyết tanh chấp công bằng, hiệu quả. |
Thanh Bình