Buổi tọa đàm "Ngân hàng và các dịch vụ hỗ trợ" do trung tâm xúc tiến Thương mại và Đầu tư TP HCM (ITPC) tổ chức hôm 28/11 vừa qua chỉ dành khoảng 20 phút để doanh nghiệp nêu thắc mắc và đề nghị với phía ngân hàng, nhưng theo nhiều người tham dự nhận xét, đây là phần sôi động và cuốn hút nhất.
Ông Lê Thành Công, Giám đốc Công ty Thiết kế tư vấn xây dựng D&C nói : "Doanh nghiệp tư nhân như tôi toàn kinh doanh từ vốn tự có, hiếm khi mượn được ngân hàng đồng nào. Đối với tôi, được sự trợ giúp từ phía ngân hàng chỉ là chuyện trong mơ". Ông giao dịch với Ngân hàng Ngoài quốc doanh (VPBank) đã nhiều năm nay, từ việc mở tài khoản đến chuyển những khoản tiền lớn từ nước ngoài về, nhưng khi cần vay những khoản lớn cũng phải chạy ngoài bởi thủ tục của ngân hàng "quá nhiêu khê".
Muốn vay được bất kỳ nguồn vốn nào của ngân hàng đều phải qua cửa giám định, thế chấp, ông kể. Mà theo quy định, doanh nghiệp không được thế chấp từ tài sản được hình thành từ vốn vay. Vậy có nghĩa là chỉ làm được 1 đến 2 dự án là công ty đành "thất nghiệp" dài dài. Mà qua cửa ải ấy ít ra mất hết 2 tuần, trong khi kinh doanh chậm 1 giờ là đã "về không". Đó là chưa kể đến những "thủ tục" tế nhị khác biến lãi suất ngân hàng từ 1,15% lên ít nhất 1,4%. Thực tế đó làm phiền lòng nhiều doanh nghiệp.
Ông so sánh với các ngân hàng quốc tế, nhân viên tín dụng của những ngân hàng này thường đến "thăm" doanh nghiệp ít nhất là hai tuần/lần, thậm chí mỗi tuần. "Đó là cách họ khảo sát thực tế kinh doanh của các doanh nghiệp một cách chính xác nhất, mặc dù lý do cho những cuộc thăm viếng thường xuyên ấy chỉ là "uống nước nói chuyện" mà thôi", ông nói.
Giám đốc Ngân hàng thương mại cổ phần Việt Á, ông Phạm Duy Hưng giải thích rằng, để đảm bảo khả năng thu hồi vốn, ngân hàng chỉ dám cho vay khi nắm chắc doanh nghiệp. Hiện tại, cách tốt nhất vẫn là thế chấp tài sản. "Nếu vướng mắc khách hàng có thể kiến nghị trực tiếp để cùng nhau khắc phục", ông đề nghị.
Bà Đặng Hồng Tuyến, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty cổ phần Sài Gòn Đẹp đã quá nản với các quy định của ngân hàng. Quy định kỳ hạn vay ngoại tệ không quá 12 tháng khiến doanh nghiệp vất vả xoay trở vòng vốn cho kịp thời hạn. Sau khi hoàn đủ vốn, nếu muốn, doanh nghiệp lại tiếp tục làm thủ tục từ đầu để tiếp tục vay. Vay 1 khoản tương tự với thời hạn dài hơn ở các công ty tài chính khác không khó, nhưng phần trăm lãi quá cao khiến doanh nghiệp tư như bà không dám mạo hiểm.
Ông Nguyễn Quốc Hương, Phó tổng giám đốc Ngân hàng Thương mại cổ phần Xuất nhập khẩu (Eximbank) giải thích rằng đó là quy định chung từ phía ngân hàng nhà nước, bất kỳ doanh nghiệp nào cũng phải tuân theo. Hoàn toàn không có chuyện ngân hàng tự đặt ra quy định riêng để làm khó doanh nghiệp.
Chị Lê Thị Bé Tư, nhân viên phòng Marketing Công ty kỹ nghệ súc sản Việt Nam (Vissan) cũng tâm sự, chuyển tiền qua ngân hàng mà đặc biệt là những món tiền lớn (trên 1 tỷ đồng) thường phải chờ đợi rất lâu, ít nhất cũng phải 2 ngày. Điều này gây khó khăn cho doanh nghiệp, đặc biệt khi đó là tiền trả lương và thời điểm chuyển rơi gần vào ngày cuối tuần.
Nhưng ông Huỳnh Nghĩa Hiệp, Phó tổng giám đốc Ngân hàng thương mại cổ phần Á Châu (ACB) khẳng định rằng, không có chuyện ngân hàng giữ tiền lại để xoay vòng vốn. Thông thường, nếu chuyển tiền trong cùng một hệ thống ngân hàng chỉ mất 1 phút, nhưng nếu chuyển tiền liên ngân hàng, đặc biệt là chi nhánh, thì phải qua nhiều khâu trung gian như kho bạc nhà nước, hội sở trực thuộc rồi mới về đến chi nhánh ngân hàng. "Khách hàng phản ánh như vậy là vì họ chưa hiểu về các thủ tục của ngân hàng. Hơn nữa, thời gian giữ lại ấy quá ngắn và số tiền ít ỏi kia không thấm vào đâu so với chuyện xoay vòng vốn".
Ông Phạm Duy Hưng, Phó tổng giám đốc Ngân hàng thương mại cổ phần Việt Á nhận xét rằng, suy nghĩ của nhà băng và khách hàng chưa gặp nhau. Có những thủ tục theo quy định của ngân hàng mà khách hàng không hiểu hoặc nhân viên chưa giải thích kỹ khiến bên vay luôn có cảm giác ngân hàng là người đứng trên ban phát. Thực tế, ngân hàng luôn cần khách hàng, với điều kiện đáp ứng đầy đủ những yêu cầu thuộc về quy định chung.
A.H.