Chiều 2/7, TAND TP HCM tuyên phạt ông Đặng Thanh Bình (64 tuổi, cựu phó thống đốc NHNN) mức án 3 năm tù về tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
Bốn bị cáo nguyên là thành viên Tổ giám sát NHNN (đặt tại Ngân hàng Xây dựng - VNCB) bị xác định cùng tội danh. Trong đó, ông Hà Tấn Phước (55 tuổi, nguyên tổ trưởng tổ giám sát NHNH, phó giám đốc NHNN Chi nhánh Long An) lĩnh 2 năm tù; Lê Văn Thanh (54 tuổi, nguyên chánh Thanh tra NHNN tỉnh Long An) nhận 2 năm 6 tháng.
Phạm Thế Tuân (62 tuổi, nguyên phó giám đốc ngân hàng Vietcombank Chi nhánh TP HCM) lĩnh 1 năm và Ngô Văn Thanh (41 tuổi, nguyên phó phòng Kiểm tra, giám sát tuân thủ Ngân hàng Vietcombank Long An) nhận 1 năm 6 tháng tù.
Ông Bình và các bị cáo tại tòa. Ảnh: Thành Nguyễn.
Theo HĐXX, Thủ tướng đồng ý tờ trình của NHNN về việc tái cơ cấu Ngân hàng Đại Tín (TrustBank - tiền thân của VNCB) với các tiêu chí rất nghiêm ngặt nhưng ông Bình đã có bút phê thực hiện trái ý kiến chỉ đạo, như: "việc kiểm tra vốn góp sẽ được thực hiện sau này".
Đồng thời, bị cáo ký công văn chấp thuận phương án tái cơ cấu ngân hàng với nội dung "Trustbank chịu trách nhiệm về tính đúng đắn, chính xác đối với thực trạng và năng lực tài chính của nhóm nhà đầu tư mới" trong khi điều kiện tiên quyết là đảm bảo nhóm cổ đông tham gia tái cơ cấu phải có đủ khả năng tài chính.
"Với tư cách Phó thống đốc phụ trách Cơ quan Thanh tra Giám sát NHNN, bị cáo Bình đã nhận được báo cáo sai phạm mà không có biện pháp chỉ đạo khắc phục. Việc này đã tạo điều kiện để ông Danh cùng đồng phạm gây thiệt hại hơn 15.000 tỷ đồng cho VNCB. Các sai phạm trên đủ xác định hành vi của bị cáo như cáo trạng truy tố là có căn cứ", bản án nêu.
HĐXX đánh giá hành vi của ông Bình gây nguy hiểm cho xã hội, đặc biệt nghiêm trọng. Tuy nhiên, bị cáo có nhân thân tốt, thành khẩn khai báo, gia đình có công cách mạng; các sai phạm xảy ra trong tình trạng hệ thống ngân hàng bất ổn (theo báo cáo của NHNN đây là nhiệm vụ khó khăn chưa có tiền lệ)... nên xem xét giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo.
Đối với những người còn lại, HĐXX cho rằng bị cáo Phạm Thế Tuân gây thiệt hại ít hơn nên được hưởng mức án thấp nhất. Riêng các quan điểm xin được hưởng án treo, tòa không chấp nhận vì "hậu quả từ hành vi của bị cáo gây thiệt hại lớn", hình phạt cần nghiêm khắc để đảm bảo tính răn đe, phòng ngừa.
HĐXX thống nhất với quan điểm của VKS trước đó, miễn trách nhiệm dân sự với các bị cáo vì đã xác định người sử dụng số tiền thiệt hại là bị án Phạm Công Danh (nguyên Chủ tịch VNCB).
Nguyên phó thống đốc Đặng Thanh Bình. Ảnh: Thành Nguyễn.
Về sai phạm của các thành viên thuộc Cơ quan Thanh tra giám sát NHNN, tòa cho rằng việc này đã được kiến nghị tại bản án phúc thẩm Phạm Công Danh giai đoạn một, Bộ Công an và VKSND Tối cao đang điều tra nên HĐXX không đề cập.
Liên quan việc ông Đặng Văn Thảo (nguyên phó Chánh thanh tra NHNN) đã không kiến nghị đặt TrustBank vào tình trạng kiểm soát đặc biệt, HĐXX cho rằng do hết thời hạn điều tra nên cơ quan điều tra đã tách thành vụ án riêng, đang được điều tra.
Phiên tòa kết thúc, ông Bình và các bị cáo nán lại. Họ bắt tay nhau đầy vẻ chia sẻ, gương mặt ai cũng nặng nề.
Cựu phó thống đốc 'ân hận vì không làm tròn nhiệm vụ chính trị'
Theo cáo trạng, thực hiện chỉ đạo của Thống đốc NHNN về việc cơ cấu lại TrustBank (tiền thân của VNCB), Phó thống đốc Đặng Thanh Bình thành lập Tổ giám sát tại nhà băng này. Tuy nhiên, ông Bình đã không thực hiện đúng chức trách, nhiệm vụ; không đúng phương án tái cơ cấu VNCB do NHNN trình Chính phủ.
Với vị trí là người đứng đầu, hành vi của ông Bình là nguyên nhân dẫn đến đổ vỡ phương án tái cơ cấu, tạo điều kiện để ông Phạm Công Danh gây thiệt hại hơn 15.000 tỷ đồng của VNCB.
Trong thời gian làm Tổ trưởng giám sát hoạt động của VNCB, ông Hà Tấn Phước đã thiếu trách nhiệm, để ông Danh và đồng phạm rút trái phép hơn 9.460 tỷ đồng thông qua 7 giao dịch.
Cùng vị trí với ông Phước nhưng ở giai đoạn 10/2013-3/2014, ông Lê Văn Thanh bị quy trách nhiệm đối với 5 giao dịch ông Danh và đồng phạm rút hơn 9.200 tỷ đồng khỏi ngân hàng.
Vốn là tổ phó giám sát, ông Phạm Thế Tuân bị xác định thiếu trách nhiệm liên quan 6 giao dịch của nhóm ông Danh gây thiệt hại hơn 3.450 tỷ đồng. Còn Ngô Văn Thanh liên quan đến 12 giao dịch, VNCB bị thiệt hại hơn 10.000 tỷ đồng.
Chủ tọa Vũ Thanh Lâm - Phó tòa Hình sự TAND TP HCM. Ảnh: Thành Nguyễn.
Quá trình điều tra cũng như thẩm vấn tại tòa, ông Bình khẳng định làm đúng trách nhiệm mà Thống đốc NHNN giao phó, song nhìn nhận "thấy ân hận vì chưa làm tròn nhiệm vụ chính trị Nhà nước giao phó" trong việc tái cơ cấu ngân hàng.
Các luật sư bảo vệ ông Bình đưa ra quan điểm rằng, việc chấp thuận chủ trương để nhóm nhà đầu tư mới (nhóm Thiên Thanh do Phạm Công Danh đứng đầu) tham gia tái cơ cấu TrustBank; phê duyệt việc chuyển nhượng cổ phần giữa các nhà đầu tư này, hay phê duyệt phương án tái cơ cấu TrustBank... đều do tập thể lãnh đạo NHNN quyết định, không phải quyết định của cá nhân ông Bình.
Đối với các bị cáo còn lại, trừ ông Phạm Thế Tuân, tất cả cựu thành viên Tổ giám sát NHNN tại VNCB đều kêu oan. Họ cho rằng đã có báo cáo đến NHNN, đề nghị đặt VNCB trong tình trạng kiểm soát đặc biệt và giải quyết hành vi vi phạm của thành viên HĐQT cùng Ban điều hành VNCB.
Lan Ngọc - Kỳ Hoa