Nguyên nhân gây bệnh hô hấp ở trẻ

Theo bác sĩ Nguyễn Thị Thanh - Chuyên khoa 2 (Bệnh viện Nhi đồng 2, TP HCM), nguyên nhân gây bệnh hô hấp ở trẻ chủ yếu do virus.

Thống kê của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cho thấy hàng năm, trên thế giới có khoảng 4,3 triệu trẻ em dưới 5 tuổi chết vì bệnh hô hấp, trong đó chủ yếu do viêm phổi. Trung bình, mỗi trẻ mắc các bệnh lý về hô hấp khoảng 4-6 lần mỗi năm.

Bác sĩ Nguyễn Thị Thanh - Chuyên khoa 2 (Bệnh viện Nhi đồng 2, TP HCM) cho biết, trẻ nhỏ, hệ hô hấp chưa phát triển toàn diện, đường thở ngắn, hít thở nhiều lần trong một phút dẫn đến virus gây bệnh dễ xâm nhập. Bên cạnh đó, sức đề kháng yếu nên rất dễ bị tác nhân lạ tấn công gây bệnh.

Nguyên nhân gây bệnh hô hấp là do một số virus: liên cầu khuẩn tan huyết nhóm A, phế cầu khuẩn và một số loại nấm… Nhóm virus này thường cư trú ở chất nhầy niêm mạc mũi, cổ họng, sau đó xâm nhập vào tế bào niêm mạc, nhân bản rồi phá huỷ tế bào và lây lan sang tế bào bên cạnh.

Một số triệu chứng chung của bệnh đường hô hấp như ho, khạc đờm, khó thở và đau ngực, nhưng tùy vào từng mức độ, từng bệnh lý mà bệnh đường hô hấp có những biểu hiện khác nhau.

Ho là một phản xạ nhằm bảo vệ đường hô hấp, khi có một vật lạ xâm nhập vào đường hô hấp làm cho niêm mạc đường hô hấp bị viêm, co thắt, bị chèn ép hoặc hít phải khói, khí độc, bụi... làm tổn thương niêm mạc đều có thể gây nên cơn ho. Thực tế, nhiều cha mẹ chữa ho cho trẻ bằng cách dùng thuốc kháng sinh.

polyad

Trẻ nhỏ, hệ hô hấp chưa phát triển toàn diện, đường thở ngắn, trẻ hít thở nhiều lần trong một phút dẫn đến virus, vi khuẩn gây bệnh dễ xâm nhập. 

Bác sĩ cho biết, lạm dụng kháng sinh trong điều trị ho cho trẻ lâu ngày sẽ gặp tác dụng phụ lớn. Tùy cơ địa, trẻ có thể bị các triệu chứng như: tiêu chảy, sốc phản vệ. Sử dụng một số loại kháng sinh liều cao hoặc dùng lâu có thể gây tổn thương gan, thận. Đối với những bé có tiền sử về gan, thận, nếu sử dụng kháng sinh, bác sĩ thường điều chỉnh liều lượng và kiểm soát chức năng gan trước và sau khi dùng. 

Thực tế, mỗi năm trẻ dưới 5 tuổi có thể mắc 4-12 lần các bệnh viêm đường hô hấp thường gặp như cảm cúm, viêm họng, viêm phế quản, viêm xoang… Song phần lớn chúng đều tự khỏi sau 5-6 ngày hoặc lâu hơn một vài tuần.

Cha mẹ có thể phòng bệnh cho con bằng cách cung cấp đủ chất dinh dưỡng, cho trẻ tham gia các hoạt động ngoài trời để tăng sức đề kháng. Với các triệu chứng như ho, cảm, sốt, phụ huynh nên cho trẻ dùng các sản phẩm chiết xuất từ thiên nhiên thay vì thuốc kháng sinh. 

Kháng sinh thuộc nhóm quinolon có thể làm hủy hoại mô sụn, không nên dùng cho trẻ em dưới 18 tuổi, phụ nữ có thai và cho con bú. Một số kháng sinh được dùng phổ biến trước đây còn gây suy tủy, điếc, suy thận… Theo bác sĩ, cha mẹ chỉ dùng thuốc kháng sinh điều trị cho trẻ dưới sự chỉ dẫn của bác sĩ khi biết chính xác bé bị ho lâu ngày do nhiễm khuẩn vì thuốc chỉ có thể có tác dụng trong trường hợp nhiễm khuẩn.

Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng tránh Dịch bệnh Mỹ (CDC), thuốc kháng sinh tiêu diệt các vi khuẩn không chứa gen kháng thuốc, chỉ để lại những vi khuẩn chứa gen kháng thuốc. Mỗi năm, ước tính có khoảng 2 triệu người ở Mỹ bị nhiễm vi khuẩn kháng kháng sinh, và 23.000 người trong số đó chết. CDC cho rằng, điều cần làm là tất cả các quốc gia trên thế giới phải chung tay sử dụng kháng sinh một cách thận trọng hơn.

Ngọc Thi 

polyad
Thuốc ho thảo dược Prospan sản xuất bởi Engelhard Arzneimittel, Đức, được nghiên cứu lâm sàng về hiệu quả và tin dùng trên 102 quốc gia. Prospan chứa cao khô lá thường xuân chiết xuất theo quy trình đặc biệt được cấp bằng sáng chế bảo hộ độc quyền. 

Sản phẩm chỉ định cho trường hợp viêm đường hô hấp cấp có kèm theo ho, điều trị triệu chứng trong các bệnh lý viêm phế quản mãn tính. Chống chỉ định trường hợp bất dung nạp fructose, phụ nữ có thai và cho con bú nên tham khảo ý kiến bác sĩ khi sử dụng. Số đăng ký thuốc VN-17873 -14, XNQC số 0145 Bộ Y tế cấp ngày 16/8/2016. Thông tin liên hệ website hoặc facebook 

 
 
 
PGS.TS Nguyễn Thị Diệu Thúy

PGS.TS Nguyễn Thị Diệu Thúy

Trưởng bộ môn nhi, Đại học Y Hà Nội