Tour Chữ Tâm và Tài được bảo tàng Văn học Việt Nam ra mắt cuối 2022, duy trì vào tối thứ bảy, chủ nhật hàng tuần, tại Hà Nội.
Du khách ở mọi lứa tuổi được biết thêm về cuộc đời, sự nghiệp, tác phẩm của nhiều thế hệ tác giả Việt Nam, như Nguyễn Trãi, Nguyễn Du, Hồ Xuân Hương, Xuân Quỳnh. Tên gọi của chương trình lấy cảm hứng từ tác phẩm Truyện Kiều của Nguyễn Du: "Chữ tâm kia mới bằng ba chữ tài".
Nguyễn Thu Thủy, 21 tuổi, là một trong những khách của tour ngày 16/7. Đam mê văn học, dịp nghiên cứu tác phẩm của Nguyễn Du để làm khóa luận tốt nghiệp, Thủy mong muốn chuyến tham quan giúp cô tích lũy thêm kiến thức.
Chương trình bắt đầu với trải nghiệm gánh chữ. Mỗi người sẽ được gánh những chiếc đèn lồng thắp sáng có in hai chữ "Tâm" - "Tài", để vào "ngôi đền văn chương". Tại đây, khách tham quan được cảm nhận chi tiết các tác phẩm văn học, cuộc đời và sự nghiệp của các nhà văn, nhà thơ.
>>> Không gian Bảo tàng Văn học Việt Nam
Khách tham quan tiếp tục trải nghiệm hình ảnh "Hòn đá thiêng", hình ảnh Chủ tịch Hồ Chí Minh cùng các bài thơ, tác phẩm Dế mèn phiêu lưu ký của nhà văn Tô Hoài, những bức thư tình của nhà viết kịch Lưu Quang Vũ gửi nhà thơ Xuân Quỳnh. Kết thúc tour, mọi người được tham gia một số hoạt động trải nghiệm trên tầng ba của bảo tàng như: Giải đố ô chữ, viết thư pháp, trà đạo.
Điểm nhấn của chương trình nằm ở không gian văn học cận hiện đại. Tác phẩm Chí Phèo của Nam Cao xuất hiện với hai bước ngoặt. Thứ nhất, Chí Phèo từ một con người hiền lành, lương thiện, bị đẩy vào con đường tù tội, trở thành lưu manh. Thứ hai, Chí Phèo từ một kẻ tha hóa, vùng lên đòi được sống lương thiện. Sau đó, trích đoạn Thị Nở và Chí Phèo với bát cháo hành trong vườn chuối được tái hiện, gợi lên cho người xem hiểu thêm về giá trị nhân văn của truyện ngắn làm nên tên tuổi Nam Cao.
Chương trình có sự tham gia của nhiều bạn nhỏ. Theo khán giả Vũ Anh Thư, 10 tuổi, học sinh Tiểu học Hùng Vân (Tuyên Quang), những buổi học văn trên lớp chưa tạo cho em sự thú vị. "Khi tham gia tour, em thấy có nhiều hứng thú hơn với các tác phẩm văn học. Em ấn tượng một số tác phẩm, như Dế mèn phiêu lưu ký của nhà văn Tô Hoài", Anh Thư nói.
Tiến sĩ Đỗ Thanh Nga, Viện Văn học, MC chính của tour cho biết: "Khi dẫn chương trình, tôi quan sát thấy có khán giả không phù hợp với một số nội dung. Các bạn nhỏ chưa được học Truyện Kiều sẽ không hiểu được những giá trị tác phẩm này đem lại. Để phục vụ khán giả thiếu nhi, chúng tôi sẽ triển khai thêm nội dung về những tác giả văn học của dòng sách này, gắn với nội dung các bạn được học tại trường".
Bảo tàng thành lập tháng 11/2011, mở cửa đón khách tham quan từ tháng 6/2015. Hiện nay, bảo tàng trưng bày hơn 3.454 hiện vật tiêu biểu, được chọn từ 55.000 di sản, chứa đựng nhiều câu chuyện về các nhà văn, nhà thơ Việt Nam.
Cảnh Quân