"Hãy nghĩ về mọi thứ mà một người có thể làm trong một năm", tiến sĩ Stephen Elledge, một nhà di truyền học tại Đại học Harvard, người thực hiện nghiên cứu trên, nói. "Ai trong số chúng ta không muốn có thêm một năm với bố mẹ, vợ chồng, con cái, bạn thân?".
Ông Elledge đã lập bảng thống kê độ tuổi của những người Mỹ được ghi nhận tử vong và số năm mà họ lẽ ra được sống theo mức tuổi thọ thông thường. Tính toán của ông cho thấy đại dịch đã cướp đi 2,5 triệu năm lẽ ra được sống của người Mỹ, kể từ đầu năm 2020. Gần một nửa trong số này là từ những nạn nhân dưới 65 tuổi.
Thân nhân từ biệt lần cuối người qua đời do nhiễm nCoV bên ngoài một nhà tang lễ ở New York hồi tháng 5. Ảnh: AP.
Ông Elledge cho hay những con số này khuếch đại một khía cạnh thiệt hại do đại dịch gây ra mà không nhìn từ số người chết. Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phải khống chế virus để bảo vệ mọi người, bất kể tuổi tác.
"Đây là những người đang chết hàng ngày", tiến sĩ Utibe Essien, bác sĩ và nhà nghiên cứu bình đẳng sức khỏe tại Đại học Y Pittsburgh, người không tham gia vào phân tích trên, nói. "Họ đang đánh mất thời gian với con cái, cháu chắt, cơ hội xây dựng tương lai của mình".
Nghiên cứu của ông Elledge vẫn chưa được công bố trên tạp chí khoa học nào và tiến sĩ Essien là một trong vài chuyên gia đánh giá nghiên cứu này theo đề nghị của tờ New York Times.
Khoảng 80% người Mỹ tử vong do Covid-19 trên 65 tuổi. Tuy nhiên, những người trẻ tuổi hơn vẫn dễ chịu ảnh hưởng nặng nề nhất của nCoV, bởi virus có khả năng gây chết người, tức kéo giảm hàng chục năm tuổi thọ. Theo dữ liệu của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC) ngày 20/10, số ca tử vong do Covid-19 ở những người từ 25 đến 44 tuổi đã tăng 26,5%, mức tăng cao hơn bất kỳ nhóm tuổi nào khác.
Dù chỉ chiếm 1/5 tổng số ca tử vong do Covid-19, những người dưới 65 tuổi bị mất tổng cộng gần 1,2 triệu năm sống do đại dịch này. Những người già hơn bị mất tổng cộng 1,4 triệu năm sống, theo tính toán của ông Elledge.
Người phụ nữ đi qua bức tường tưởng niệm người chết vì Covid-19 ở nghĩa trang Green-Wood, hạt Brooklyn, thành phố New York, hôm 28/5. Ảnh: AP.
Kể từ tháng một, Covid-19 đã cướp đi mạng sống của khoảng 43.000 người Mỹ dưới 65 tuổi, tất cả đều còn chưa đủ tuổi để được nhận gói hỗ trợ y tế Medicare. Khoảng 2.000 người trong số họ dưới 35 tuổi và hàng trăm người chưa bước sang tuổi 25, thậm chí còn quá trẻ để có thể thuê xe hợp pháp.
Phân tích của tiến sĩ Elledge cũng chỉ ra rằng nam giới, những người có xu hướng kháng cự với nCoV kém hơn, mất nhiều năm tuổi thọ hơn phụ nữ.
"Đây là cách phân tích nhân văn", tiến sĩ Nadia Abuelezam, một nhà dịch tễ học tại Đại học Boston, người không tham gia vào phân tích, nói. "Nó cho thấy Covid-19 có thể tác động đến trải nghiệm sống, cơ hội, khả năng được ở cùng những người thân yêu".
Tiến sĩ Maimuna Majumder, nhà dịch tễ học tại Bệnh viện Nhi Boston và Trường Y Harvard, cho rằng ngay cả những thiệt hại được tính theo số năm cũng không thể hiện được toàn bộ mức ảnh hưởng của đại dịch.
Số trường hợp tử vong phân bổ không đồng đều trên toàn dân, không chỉ theo độ tuổi mà còn sắc tộc. Khoảng 1/920 người Mỹ da đen đã tử vong vì Covid-19, so với 1/1840 người Mỹ da trắng, theo một phân tích. Một đánh giá khác gần đây cho thấy đại dịch đã làm giảm nghiêm trọng tuổi thọ của người gốc Phi và Latinh so với những người da trắng.
Anh Ngọc (Theo New York Times)