Ngày 14/4, ông Nguyễn Minh Tân, 64 tuổi, bị TAND TP HCM xử sơ thẩm lần ba, tuyên phạm tội Giết người.
HĐXX cho rằng, hồ sơ vụ án và các lời khai nhân chứng có đủ cơ sở xác định bị cáo là người dùng dao đâm nạn nhân tử vong. Quá trình xét xử bị cáo không thành khẩn khai báo, song tòa ghi nhận bị cáo có nhiều bằng khen khi tham gia bảo vệ khu phố trong thời gian trốn truy nã, nên xem xét giảm nhẹ một phần hình phạt.
Trước đó, ông này từng bị tòa hai lần tuyên phạm tội Gây rối trật tự công cộng với mức án 18 tháng tù sau đó tăng lên 5 năm tù, nhưng các bản án này đều bị hủy.
28 năm trước, Tân làm bảo vệ khu phố tại quận Bình Thạnh. Rạng sáng 11/11/1994, Tân tổ chức ăn nhậu với Nguyễn Đình Thanh Lâm, Đỗ Thiện Lân cùng nhóm thanh niên trước hẻm khu phố.
Theo cáo trạng, anh Nguyễn Long đi ngang qua, xảy ra xích mích và bị nhóm Tân túm cổ áo đánh. Hai anh trai của Long là Nguyễn Lân và Nguyễn Liễng ra giải cứu cũng bị nhóm Tân dùng mã tấu, dao và thanh sắt đâm chém nằm bất động trên đường. Anh Nguyễn Lân tử vong.
Gần một năm sau, TAND TP HCM tuyên phạt Lâm ba năm và Long hai năm tù về tội Gây rối trật tự công cộng. Riêng Tân đã bỏ trốn, bị truy nã.
Tân lấy tên giả là Võ Minh Hùng và làm đội phó bảo vệ khu phố 5 tại phường Bình Hưng Hòa A, quận Bình Tân. Trong suốt thời gian dài ông này có thành tích đấu tranh phòng chống tội phạm, bắt cướp. Năm 2014, ông này được tuyên dương trong chương trình Tỏa sáng giữa đời thường.
Xem tivi, gia đình nạn nhân nhận ra Tân là nghi phạm giết người nên trình báo công an. Ông này bị bắt, truy tố về tội Giết người, Gây rối trật tự công cộng với vai trò cầm đầu, chủ mưu. Tuy nhiên, ông Tân không thừa nhận hành vi giết người. Sau khi trả hồ sơ điều tra bổ sung, VKSND TP HCM đình chỉ điều tra đối với Tân về tội Giết người, truy tố tội Gây rối trật tự công cộng.
Năm 2015, TAND TP HCM xử sơ thẩm lần đầu tuyên phạt ông này 18 tháng tù nhưng gia đình nạn nhân không đồng ý, làm đơn kháng cáo.
Bản án này bị TAND Cấp cao tại TP HCM tuyên hủy do vi phạm tố tụng và nhiều tình tiết chưa được làm rõ. Tuy nhiên, cơ quan công tố vẫn giữ nguyên quan điểm truy tố Tân về tội Gây rối trật tự công cộng.
TAND TP HCM cho rằng có căn cứ xác định Tân phạm tội nặng hơn nên nhiều lần trả hồ sơ điều tra bổ sung, song cơ quan điều tra vẫn giữ nguyên quan điểm. Hồi tháng 3/2018, tòa xét xử sơ thẩm lần hai tuyên phạt Tân mức án 5 năm tù về tội Gây rối trật tự công cộng - cao hơn so với lần xử trước. Gia đình bị hại tiếp tục kháng cáo.
TAND Cấp cao tại TP HCM sau đó hủy án. Quá trình điều tra, Tân thừa nhận có sử dụng cây gậy dân phòng đánh nhau với anh em nhà Nguyễn Lân nhưng không gây thương tích cho ai.
Tại tòa hôm nay, ông Tân một mực kêu oan và cho rằng khi tới hiện trường vụ án thì sự việc đánh nhau đã kết thúc. Bị cáo nói, trong suốt 20 năm sau khi xảy ra vụ án, ông không biết việc bị hại chết cũng như mình bị truy nã.
Trong khi đó, được triệu tập đến tòa, nhân chứng khai nhìn thấy Tân dùng dao đâm nạn nhân tử vong. Ngoài ra, tòa cũng công bố hàng loạt lời khai của người liên quan thể hiện lời khai của bị cáo là không đúng.
Đại diện gia đình không yêu cầu bị cáo bồi thường thiệt hại, song đề nghị tòa xử bị cáo mức án tù chung thân hoặc tử hình. Đồng thời, xem xét trách nhiệm vợ bị cáo về hành vi Che giấu tội phạm. Tuy nhiên, quan điểm này không được tòa chấp nhận vì "đã hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự".
Bình Nguyên - Thảo Mi