Theo nội dung vụ án, hơn 20 năm trước, Nguyễn Minh Tân (lúc đó 36 tuổi) hành nghề đạp xích lô và làm tổ phó đội bảo vệ khu phố 1, phường 15, quận Bình Thạnh (TP HCM). Khoảng 2h sáng 11/11/1994, Tân tổ chức ăn nhậu với Nguyễn Đình Thanh Lâm, Đỗ Thiện Lân cùng một nhóm thanh niên khác trước hẻm khu phố. Trong lúc uống bia, Tân kêu Lâm đi mua thiếu 2 lít xăng của người phụ nữ bán hàng gần đó. Do chị này không đồng ý bán chịu, Lâm đập tủ kính.
Lúc sau, Nguyễn Long đi ngang qua thì xảy ra xích mích với nhóm của Tân. Người này trách Tân để đàn em "xử kỳ quá" thì bị nhóm thanh niên tóm cổ áo đánh. Anh ta vớ cây gậy bên đường chống trả. Mấy thanh niên sau đó bỏ đi lấy mã tấu, dao lê quay lại trả thù.
Biết Long bị nhóm Tân đuổi đánh, hai anh trai là Nguyễn Lân và Nguyễn Liễng ra giải cứu thì bị Tân và đồng bọn dùng mã tấu, dao và thanh sắt đâm chém loạn xạ khiến một người gục tại chỗ, người còn lại bị thương nặng. Mẹ nạn nhân chạy ra đưa các con đi cấp cứu nhưng Tân ngăn cản. Bà phải năn nỉ mãi hắn mới chịu. Anh Nguyễn Lân đã chết trên đường vào bệnh viện còn Nguyễn Liễng bị thương tích 10%.
Bị cáo Tân được tuyên dương trong chương trình Tỏa sáng giữa đời thường và bị gia đình nạn nhân phát hiện. Ảnh chụp màn hình. |
Tân, Lâm và Long sau đó bị khởi tố về các hành vi gây rối trật tự công cộng và giết người. Năm 1995, Công an TP HCM hoàn tất kết luận điều tra, xác định “Tân là người cầm đầu và là người trực tiếp đâm chết nạn nhân. Do Tân bỏ trốn nên bị phát lệnh truy nã về hai tội Giết người và Gây rối trật tự công cộng”.
Sau khi gây án Tân nói Lâm mang 2 cây mã tấu lên phường giao nộp và khai báo tay Lâm bị thương là do anh em Long, Lân chém. Lâm và Đỗ Thiện Lân nhìn thấy Tân cầm con dao dính máu, nói: “Sức tao đâm thì chắc nó chết”. Tân sau đó bỏ trốn khỏi địa phương.
Tháng 10/1995, TAND TP HCM tuyên phạt Lâm 3 năm tù, Long 2 năm tù về tội Gây rối trật tự công cộng. HĐXX nhận định, “đối với cái chết của nạn nhân do Tân cùng một số thanh niên đã trốn thoát gây ra, khi nào bắt được sẽ xử lý sau”. Bản án phúc thẩm của TAND Tối cao tại TP HCM sau đó giữ nguyên phán quyết này.
Trong thời gian bỏ trốn, Tân lưu lạc nhiều nơi, đổi tên là Võ Minh Hùng rồi về làm đội phó bảo vệ khu phố 5 tại phường Bình Hưng Hòa A, quận Bình Tân. Với thành tích trong việc đấu tranh phòng chống tội phạm, bắt cướp trên địa bàn, năm 2014, Tân là một trong những người được tuyên dương trong chương trình “Tỏa sáng giữa đời thường”.
Sau nhiều năm cảnh sát truy tìm tung tích Tân không thấy, tháng 8/2014, bà Nguyễn Thị Tuyết Linh (em gái nạn nhân) tình cờ xem chương trình phát sóng trên tivi, phát hiện người đàn ông tên Võ Minh Hùng đang được tuyên dương, nhận hoa và bằng khen chính là nghi phạm giết anh trai nên đã báo công an. Bà còn khẳng định trên cánh tay người bị cho là giết anh mình có xăm dòng chữ Tân nhớ mẹ. Giữa tháng 9/2014, Cục Cảnh sát truy nã (thuộc Tổng cục Cảnh sát, Bộ Công an) đã bắt Tân.
Sau khi phục hồi điều tra, hồi tháng 3, Công an TP HCM căn cứ vào kết quả điều tra trước đó và lời khai của nhân chứng kết luận Tân phạm các tội Giết người và Gây rối trật tự công cộng. Tuy nhiên, Tân không thừa nhận hành vi giết người. Ông ta cho rằng chỉ dùng gậy dân phòng hùa vào đánh chứ không gây thương tích cho ai.
Cho rằng cần làm rõ vai trò của Tân là người trực tiếp dùng dao đâm hay chủ mưu, cầm đầu, VKSND TP HCM đã trả hồ sơ yêu cầu điều tra bổ sung. “Nếu Tân là chủ mưu thì ai là người trực tiếp đâm và dùng dao gì. Tân chỉ thực hiện một hành vi nên chỉ phạm một trong hai tội, tội kia phải đình chỉ”, VKS nhận định.
Ba tháng sau, kết quả điều tra bổ sung xác định không thể ghi lời khai làm rõ thêm vai trò của Tân. Bởi, những người tham gia vụ đánh nhau đêm đó bao gồm cả Lâm đã chết vì nhiễm HIV, một người đi xuất cảnh tại Mỹ. Trong khi Tân không thừa nhận chủ mưu hay đâm nạn nhân. Ngoài lời khai của các nhân chứng trước đó, không còn chứng cứ khác chứng minh hành vi giết người của Tân nên cơ quan điều tra đã hủy bỏ quyết định khởi tố đối với ông ta.
Về cái chết của nạn nhân Nguyễn Lân đến nay chưa xác định được người trực tiếp đâm nên cơ quan điều tra tạm đình chỉ vụ án. Khi xác định được hung thủ sẽ xử lý sau.
Chỉ còn bị truy tố về tội Gây rối trật tự công cộng, Tân vừa bị TAND TP HCM đưa ra xét xử. Tuy nhiên, phiên tòa phải tạm hoãn do luật sư bảo vệ người bị hại chưa kịp nghiên cứu hồ sơ. Dự kiến phiên xử sẽ được mở lại vào cuối tháng này.
Hải Duyên