Tổng thống Mỹ Joe Biden cùng gia đình tuần trước tới quê nhà Wilmington, bang Delaware để tưởng nhớ người con trai quá cố Beau Biden. Ngày 30/5 là kỷ niệm 9 năm ngày mất của Beau.
Trong suốt sự nghiệp chính trị, ông Biden đã phải đối mặt với nhiều bi kịch gia đình. Vào tháng 12/1972, chỉ vài tuần sau khi ông giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Thượng viện ở Delaware, vợ ông là Neilia và cô con gái một tuổi Naomi thiệt mạng trong vụ tai nạn xe hơi. Hai con trai của ông là Beau và Hunter, khi đó mới 3 tuổi và 2 tuổi, may mắn sống sót song bị thương nặng.
Năm 2015, ông chịu thêm nỗi mất mát lớn khi người con trai cả Beau qua đời ở tuổi 46 vì ung thư não. "Beau Biden có thể nói là người đàn ông tuyệt vời nhất mà chúng tôi biết", ông Biden, khi đó là phó tổng thống Mỹ, nói.
Beau Biden, tên đầy đủ là Joseph Robinette "Beau" Biden III, sinh ngày 3/2/1969 tại Wilmington, bang Delaware. Trong vụ tai nạn xe hơi ngày 18/12/1972, Beau đã bị gãy nhiều xương, trong khi em trai Hunter bị chấn thương nghiêm trọng và phải nằm viện điều trị nhiều tháng.
Theo một số lời kể, Beau và Hunter sau đó đã khuyến khích cha mình tái hôn. Vào tháng 6/1977, ông Biden kết hôn với Jill Jacobs, hiện là Đệ nhất phu nhân Mỹ. Beau và Hunter có thêm người em gái cùng cha khác mẹ tên Ashley, sinh năm 1981.
Beau theo học Học viện Archmere, trường trung học cũ của cha. Ông tốt nghiệp Đại học Pennsylvania năm 1991 và tiếp tục lấy tấm bằng Trường Luật thuộc Đại học Syracuse giống như cha ông.
Sau khi ra trường, Beau làm thư ký cho thẩm phán Steven McAuliffe của Tòa án Quận ở New Hampshire. Năm 1995-2004, ông làm cố vấn cho Văn phòng Phát triển Chính sách của Bộ Tư pháp Mỹ ở Philadelphia, sau đó là công tố viên liên bang tại Văn phòng Công tố Mỹ (USAO).
Beau được bầu làm tổng chưởng lý bang Delaware năm 2006-2014. Trong hai nhiệm kỳ tổng chưởng lý, ông đã tích cực truy tố những tội phạm tình dục, thành lập lực lượng chuyên trách chống xâm hại trẻ em và thúc đẩy ban hành luật mới để tăng án tù cho những kẻ phạm tội.
Năm 2002, Beau kết hôn cùng Hallie Olivere. Họ có một con gái tên Natalie Naomi sinh năm 2004 và một con trai tên Robert Hunter II sinh năm 2006.
Beau nhập ngũ năm 2003, tham gia đơn vị chuyên cung cấp dịch vụ pháp lý cho quân đội Mỹ và được thăng hàm thiếu tá. Ông được triển khai tới Iraq vào mùa thu 2008 và phục vụ 7 tháng tại vùng chiến sự. Beau đã được trao tặng Huân chương Sao đồng, vinh danh quân nhân có thành tích hay chiến công, cho thời gian phục vụ quân đội tại Iraq.
Beau kết thúc đợt triển khai tới Iraq vào tháng 9/2009, trở về Mỹ để tiếp tục công việc tổng chưởng lý bang Delaware. Khi ông Biden trở thành phó tổng thống Mỹ, nhiều người từng mong đợi Beau sẽ tranh cử ghế thượng nghị sĩ mà cha để lại và tiếp nối sự nghiệp chính trị của ông.
"Tôi có thể công khai nói rằng tôi tin con trai tôi sẽ trở thành một thượng nghị sĩ Mỹ tuyệt vời giống như đã là một tổng chưởng lý tuyệt vời. Song Beau từng nói rõ ràng ngay từ khi bước chân vào chính trị rằng sẽ tự tìm cách đạt được bất kỳ chức vụ nào mình muốn. Nếu Beau muốn chạy đua vào Thượng viện trong tương lai, nó sẽ phải tự tranh cử và giành chiến thắng, không còn cách nào khác", ông Biden từng nói.
Tuy nhiên, Beau lúc đó chưa chọn con đường này, một phần vì muốn tập trung theo đuổi vụ án của Earl Bradleu, cựu bác sĩ nhi khoa bị truy tố 471 tội danh xâm hại, cưỡng hiếp 103 bệnh nhi vào năm 2010.
"Tôi có nhiệm vụ phải hoàn thành vụ án này với tư cách tổng chưởng lý. Nhiệm vụ cấp thiết lúc này là tập trung cho vụ án có hậu quả nghiêm trọng. Đó là điều tôi phải làm", Beau giải thích lý do từ chối tranh cử thượng nghị sĩ.
Beau sau đó quyết định tiến thêm một bước trong sự nghiệp chính trị, khi thông báo ý định tranh cử ghế thống đốc Delaware vào năm 2016, vị trí có thể đặt nền tảng để ông được bầu vào Thượng viện.
Tuy nhiên, ước mong nối gót sự nghiệp thượng nghị sĩ như cha ông gặp trắc trở vì lý do sức khỏe. Năm 2010, Beau bị một cơn đột quỵ nhẹ. Ba năm sau, ông phải vào trung tâm ung bướu ở Houston điều trị vì cảm thấy "sức khỏe suy yếu và mất phương hướng".
Beau bị chẩn đoán mắc ung thư não và các bác sĩ phải phẫu thuật cắt bỏ một tổn thương nhỏ ở não của ông. Sau khi được phẫu thuật, hóa trị lẫn xạ trị, tình hình sức khỏe của Beau ổn định trở lại, nhưng đến năm 2015, căn bệnh ung thư đột nhiên tái phát.
Sức khỏe của Beau giảm sút nhanh chóng trong vài tuần khiến ông phải nhập viện điều trị ngày 20/5/2015. 10 ngày sau, Beau trút hơi thở cuối cùng ở tuổi 46.
"Với nỗi lòng tan vỡ, chúng tôi muốn thông báo rằng Beau đã qua đời sau quãng thời gian chống chọi với căn bệnh ung thư não bằng sự chính trực, lòng dũng cảm và toàn bộ sức mạnh mà cậu ấy đã thể hiện mỗi ngày trong suốt cuộc đời mình", ông Biden cho biết về sự ra đi của con trai.
Tang lễ của Beau được tổ chức tại nhà thờ St. Anthony of Padua ở Wilmington. Tổng thống Mỹ khi đó là Barack Obama đã đọc điếu văn tại tang lễ của Beau, nói rằng "những gì cậu ấy đã làm trong 46 năm cuộc đời là những điều mà hầu hết chúng ta không thể làm được trong 146 năm".
Khi còn sống, Beau Biden và bà Kamala Harris, hiện là Phó tổng thống Mỹ, từng là bạn thân trong thời gian làm tổng chưởng lý. Bà Harris là tổng chưởng lý California giai đoạn 2011-2017.
"Chúng tôi cùng từng là tổng chưởng lý và bạn không thể tìm thấy một người nào quan tâm sâu sắc đến gia đình, đất nước và bang mà anh ấy phụng sự hơn Beau", bà Harris cho biết vào dịp kỷ niệm 4 năm ngày mất của Beau.
Ông Biden cũng từng thừa nhận tình bạn của Beau và Harris đã ảnh hưởng tới quyết định chọn bà làm phó tướng tranh cử cùng ông năm 2020.
"Tôi gặp Kamala lần đầu qua con trai tôi là Beau. Beau rất kính trọng Harris và công việc của cô ấy. Tôi đã nghĩ rất nhiều về điều đó khi đưa ra quyết định này. Tôi coi trọng ý kiến của Beau hơn tất cả và tôi tự hào khi có Kamala sát cánh cùng mình trong chiến dịch này", ông Biden từng viết.
Beau luôn được biết đến là người con trai mà ông Biden hết mực yêu quý. Beau từng khiến cha mình rơi nước mắt vì bài phát biểu cảm động năm 2012 tại Đại hội toàn quốc đảng Dân chủ, khi cha ông nhận đề cử phó tổng thống.
"Một trong những ký ức đầu tiên của tôi là khi ở trong bệnh viện, cha luôn ở cạnh chúng tôi. Ông từng quyết định không tuyên thệ nhậm chức thượng nghị sĩ Delaware. Ông nói 'Delaware có thể có thêm một thượng nghị sĩ, nhưng các con trai của tôi không còn người cha nào khác'. Tuy nhiên, những người đàn ông vĩ đại như Ted Kennedy, Mike Mansfield, Hunter Humphrey đã thuyết phục cha tôi đảm nhận nhiệm vụ. Vì vậy, ông đã tuyên thệ nhậm chức ngay bên giường bệnh của tôi", Beau nói.
Trong một lần xuất hiện trên chương trình Morning Joe của đài MSNBC trước thềm cuộc bầu cử năm 2020, ông Biden nói rằng "Beau nên là người tranh cử tổng thống, chứ không phải tôi".
Ông nhớ lại sự ủng hộ của con trai cả trong các chiến dịch tranh cử trước đây. Ông kể "mỗi sáng thức dậy, tôi luôn tự hỏi 'thằng bé có tự hào về tôi không?'. Bởi chính nó là người muốn tôi tiếp tục con đường này. Thằng bé đã luôn sát cánh cùng tôi. Tôi biết một số người có thể cảm thấy điều này nghe thật ngớ ngẩn, nhưng thực sự tôi biết thằng bé luôn ở trong mình".
Thanh Tâm (Theo Independent, Town & Country, People)