Nằm trên đường Nguyễn Bỉnh Khiêm (quận 1) rợp bóng cây xanh, trường THPT Trưng Vương là một trong những trường lâu đời, có kiến trúc không gian đẹp của thành phố. Trường được bình chọn là một trong những trường có kiến trúc Pháp đẹp nhất Sài Gòn.
Trường được thành lập năm 1954, khi một số giáo viên học sinh trường Trưng Vương Hà Nội di cư vào Sài Gòn sau Hiệp định Genève.
Khi mới lập, nữ sinh Trưng Vương học tạm tại Trường nữ sinh Gia Long (nay là THPT Nguyễn Thị Minh Khai). Năm 1957, trường chính thức về tại số 3 đường Nguyễn Bỉnh Khiêm, quận 1.
Tiền thân của trường từng là một bệnh viện của quân đội Pháp, mang tên Quân y viện Coste. Dưới thời Việt Nam Cộng Hòa, cơ sở này được đổi thành Quân y viện Chi Lăng trước khi là trường Trưng Vương.
Trường THPT Trưng Vương ngày nay vẫn giữ nguyên vẹn kiến trúc đặc trưng từ thời Pháp. Những khung cửa sổ gỗ cao màu xanh lá nổi bật trên nền tường vàng. Mái ngói đỏ sẫm càng tôn lên nét đẹp cổ kính.
Khuôn viên trường rộng rãi, bao quanh bởi những tòa nhà cổ kính xếp theo hình chữ U cùng những hàng cây xà cừ cổ thụ rợp bóng mát.
Trên các tầng lầu, phòng học thoáng đãng, hành lang rộng rãi. Người Pháp đã thiết kế công trình theo nét riêng của họ, không chỉ hài hòa mà còn giúp ánh sáng đầy đủ qua các khung cửa cao lớn.
Từng chi tiết nhỏ như: mái vòm, họa tiết ở hành lang, cánh cổng cầu thang… vẫn giữ nguyên kết cấu, kiểu dáng ban đầu.
Từ năm 1979 đến nay, trường dạy cho cả nam lẫn nữ. Trước đó, nữ sinh Trưng Vương với áo dài trắng thướt tha được cho là đã khiến nhiều trái tim nam sinh thổn thức. Trong đó, có nhiều cuộc tình lãng mạn giữa nữ sinh Trưng Vương và nam sinh trường Võ Trường Toản ở cạnh bên.
Trường Trưng Vương cũng đã đi vào nhiều lời bài hát. Trong đó, ca khúc Trưng Vương khung cửa mùa thu do nhạc sĩ Nam Lộc viết khiến ngôi trường đi vào tiềm thức của nhiều thế hệ với những kỷ niệm nên thơ. "Trưng Vương hôm nay mây vẫn giăng đầy trời. Công viên năm xưa hoa vẫn rơi tuyệt vời..."
Vẻ đẹp cổ kính, những nét kiến trúc độc đáo làm cho ngôi trường thêm phần lãng mạn, nhất là khi những chùm phượng vĩ đỏ rực bắt đầu chớm nở.
Tháng 3 vừa qua, trường kỷ niệm 100 năm truyền thống. "Năm 2002 là năm trường sửa chữa lớn nhất, mỗi năm đều có tu bổ sửa thêm. Cây xanh được chăm sóc cẩn thận để giữ gìn màu xanh cho trường. Ban giám hiệu chúng tôi luôn xem trọng việc giữ được cái hồn của ngôi trường", Hiệu trưởng Trương Thị Bích Thủy cho biết.
Quỳnh Trần