Trường THPT Marie Curie được thành lập năm 1918, với tên gọi ban đầu là Cao đẳng Tiểu học nữ sinh người Pháp (EPS des J.F. Francaises), chỉ giảng dạy các môn học bằng tiếng Pháp cho các nữ sinh người Pháp và một số ít người Việt xuất thân từ các gia đình giàu có, quyền quý.
Ngôi trường có diện tích hơn 21.000 m2, được thiết kế theo lối kiến trúc Pháp từ cổng chào, vườn cây, đài phun nước, các dãy lớp học... Năm 2015, trường được UBND TP HCM công nhận là di tích lịch sử - văn hóa – danh lam thắng cảnh của thành phố.
Những năm 1941-1946, trường thay đổi tên hai lần, từng trở thành bệnh viện dành cho quân đội Nhật và trại tập trung lính hải quân Pháp. Năm 1948, trường mang tên Marie Curie, đặt theo tên của nhà vật lý, hóa học người Ba Lan – Pháp, cũng là người phụ nữ đã nhận hai giải Nobel.
Từng là trường tư thục dành riêng cho nữ sinh, đến năm 1970, trường mới tiếp nhận thêm nam sinh. Ngày nay, trường trở thành trường THPT công lập.
Có thời điểm, ngôi trường tiếp nhận hơn 5.000 học sinh mỗi năm và trở thành trường THPT lớn nhất Việt Nam. Hiện nay, để tăng chất lượng giáo dục, trường giảm dần sĩ số, còn gần 3.500 học sinh, được phân bố từ 74 đến 77 lớp.
Khuôn viên trường hiện có 55 phòng học cùng nhiều phòng tiện ích như thư viện, phòng vi tính, phòng thí nghiệm, nhà thi đấu thể thao đa năng…
Kiến trúc nổi bật trong trường là 8 dãy nhà mang đậm nét kiến trúc Pháp. Tuy nhiên, dãy nhà C đã xuống cấp nghiêm trọng, đang được đề nghị tháo dỡ, phục dựng nguyên trạng ban đầu.
Hệ thống cầu thang gỗ gần 100 tuổi ở dãy nhà A còn nguyên vẹn.
Những cánh cửa sổ gỗ nổi bật trên nền tường vàng tạo nên không gian thoáng đãng cho ngôi trường. "Em rất thích ngồi bên cửa sổ để ngắm nhìn sân trường, cảm nhận vẻ xanh tươi của cây cối và những bức tường vàng cổ kính", Ngọc Trân, học sinh lớp 12D5, chia sẻ.
Những họa tiết, phù điêu trang nhã, đậm nét kiến trúc Pháp trên tường nhà và các ô cửa ở dãy nhà C.
Lối hàng lang tại dãy nhà B gần như nguyên vẹn từ màu sơn đến cách bố trí các ô cửa.
Một tháp nước ngả màu, lấm tấm rêu vẫn trụ vững trong khuôn viên trường.
Theo ban giám hiệu trường THPT Marie Curie, ngày 17/11/2018, nhà trường sẽ tổ chức lễ hội chào mừng 100 năm ngày thành lập trường. Hiện nay, để nâng cao chất lượng dạy và học, nhà trường tiếp tục đầu tư trang thiết bị hiện đại, đội ngũ giáo viên giỏi, đồng thời đẩy mạnh hợp tác và giao lưu với các đoàn giáo viên, học sinh đến từ các trường trung học Mỹ, Pháp, Singapore và Nhật Bản.
Thành Nguyễn