Bạo lực đã nổ ra bên ngoài Đồi Capitol lúc 14h15 ngày 6/1, khi các nghị sĩ quốc hội Mỹ kiểm phiếu đại cử tri để xác nhận kết quả bầu cử tổng thống Mỹ. Người ủng hộ Tổng thống Mỹ Donald Trump lọt vào trong Đồi Capitol và chỉ mất vài phút để tiếp cận nghị trường, nơi nhiều nghị sĩ vẫn mắc kẹt bên trong.
"Tôi đã nghĩ rằng chúng tôi sẽ phải chiến đấu để tìm đường thoát ra", Jason Crow, nghị sĩ Dân chủ bang Colorado và cựu biệt kích từng tham chiến ở Iraq, kể lại. Ông giúp các đồng nghiệp tránh xa cánh cửa chính được gia cố, hỗ trợ họ đeo mặt nạ phòng độc và yêu cầu tất cả tháo huy hiệu nghị sĩ trên áo. Crow sau đó lấy ra vũ khí duy nhất trên người: Một chiếc bút.
Các nghị sĩ Texas (áo xanh và trắng) đứng cố thủ ở cửa ra vào nghị trường hôm 6/1. Ảnh: AFP.
"Chúng tôi phá bàn ghế để làm gậy gộc, sẵn sàng bảo vệ Hạ viện Mỹ", Patrick Fallon, nghị sĩ Cộng hòa bang Texas, cho biết. Hình ảnh được Fallon đăng trên mạng xã hội cho thấy một số nghị sĩ cầm vũ khí tự chế đứng gần cửa ra vào nghị trường, bên cạnh là các đặc vụ cầm súng ngắn.
Sau khoảng 15 phút, cảnh sát Capitol và lực lượng đặc nhiệm mở đường thoát bên ngoài nghị trường và hộ tống các nghị sĩ đến nơi an toàn.
Các sĩ quan cầm súng dẫn đầu, tiếp đó là nhóm nghị sĩ với Crow chặn hậu để bảo đảm tất cả đồng nghiệp đều di chuyển an toàn. Một số cảnh sát vội vã chặn những cánh cửa trên đường để cản đám đông biểu tình, trong khi những người khác khống chế người ủng hộ Trump để dọn đường cho các nghị sĩ.
"Tôi nghe thấy tiếng la hét khắp các sảnh", Crow nói. Cảnh sát đưa nhóm nghị sĩ xuống đường hầm bên dưới Đồi Capitol để giúp họ di chuyển đến địa điểm an toàn. Crow sau đó gọi điện trấn an vợ, người đã theo dõi trực tiếp mọi diễn biến trong vụ xâm nhập qua truyền hình.
Grace Meng, nghị sĩ bang New York, phải trú ẩn suốt 5 tiếng trong một căn phòng tại Đồi Capitol. Bà sử dụng hai chiếc ghế để chặn cửa, trong khi nhiều người biểu tình hô khẩu hiệu và đi lại ngay bên ngoài. Meng cho biết đã rất lo ngại cho mạng sống của mình, thậm chí còn nói lời từ biệt với gia đình.
Sự việc chiều 6/1 được coi là vụ xâm nhập nghiêm trọng nhất ở Đồi Capitol kể từ lần quân đội Anh tiến vào đây đốt phá trong cuộc chiến năm 1814. Cảnh sát bảo vệ quốc hội tại Washington bị chỉ trích không chuẩn bị cho kịch bản này, dù có nhiều dấu hiệu báo trước. Nhiều cơ quan hành pháp liên bang cũng bị phê phán do phản ứng chậm trước hành động của người biểu tình.
Vũ Anh (Theo New York Times)