Những ngày giáp Tết, Viện dưỡng lão nghệ sĩ ở quận 8, TP HCM rộn rịp hơn. Một ngày ban quản lý sắp xếp lịch tiếp năm, sáu đoàn đến thăm hỏi các nghệ sĩ. Ông Đức Hiền - nhân viên ban quản lý nơi này 10 năm qua - nói: "Mấy hôm nay chỗ chúng tôi đông vui lắm, khách ra vào thường xuyên. Các nghệ sĩ cao tuổi cười nhiều hơn vì có người trò chuyện, quan tâm".
Nghệ sĩ Ngọc Đáng, Thiên Kim (từ phải qua) ngồi bên nhau ở hàng ghế trong sân khu dưỡng lão nghệ sĩ..
Thường vào buổi sáng, nghệ sĩ Hoài Dung, Thiên Kim, Ngọc Đáng lặng lẽ ngồi cạnh nhau trên hàng ghế đá. Thỉnh thoảng, họ lại dõi mắt về phía cánh cổng của viện dưỡng lão khi nghe có tiếng bước chân. Chốc chốc, cả ba lại đùa với chú chó tên Đen nằm bên cạnh. "Con Đen hiền lắm, thấy ai tới nó cũng chạy lại vẫy đuôi làm quen. Nó thích chơi với bà Diệu Hiền. Hôm nay bà ấy không ra ngoài tiếp khách được vì đang bệnh. Trời trở lạnh, Diệu Hiền bị đau xương sống, khó di chuyển", nghệ sĩ Thiên Kim nói. Nghệ sĩ Ngọc Đáng tâm sự mới hai tháng trước bà còn cùng nghệ sĩ Ngọc Hương, Diệu Hiền quây quần đón khách, rồi hát vài câu vọng cổ để ôn lại một thời sân khấu vàng son. Nay Ngọc Hương đã mất, người còn lại nằm trên giường bệnh.
"Ở đây, ngày Tết cũng như ngày thường. Chỉ có điều, dịp này, vài nghệ sĩ còn sức thì tranh thủ về với con cháu vài ngày rồi mùng hai, mừng ba trở lại. Những người không về nhà cũng theo lịch thường lệ: sáng thức dậy ăn uống, sinh hoạt chung, 20h đi ngủ. Thi thoảng, mọi người cùng nhau xem vài chương trình giải trí đón Tết trên tivi. Không ai còn thức khuya đón giao thừa vì sức khỏe không cho phép", nghệ sĩ Ngọc Đáng tâm sự.
Nghệ sĩ Lam Sơn trong căn phòng của ông ở viện dưỡng lão.
Đến ngày tiễn ông Táo về trời (23 tháng chạp), ngôi nhà chung của các gương mặt sân khấu một thời vẫn chưa trang hoàng đón Tết. Tuy vậy, hình ảnh nhiều phần quà của mạnh thường quân xếp trước sân và trong nhà phần nào mang đến không khí ấm cúng nơi đây.
Trong viện, mỗi nghệ sĩ ở một phòng riêng khoảng 10 mét vuông, đủ chỗ cho một chiếc giường, cái tủ nhỏ và quạt máy. Tết đến, căn phòng của họ chật hơn đôi chút vì có thêm các phần quà Tết. Phòng của nghệ sĩ Lam Sơn khá gọn gàng. ông sắp các phần quà trên chiếc bàn nhỏ. Nghệ sĩ tự tay dán cánh hoa mai lên tường để có không khí năm mới. Suốt buổi trò chuyện, ômg ôm khư khư trong lòng giỏ quà Tết rồi nói: "Năm nay nhiều quà Tết mà ít người nhận, thiếu Ngọc Hương, Thu Cúc, Chín Đèn... Bên cạnh niềm vui vì được mọi người quan tâm, tôi lại nhớ đến đồng nghiệp đã khuất. Tôi cũng buồn vì nhiều người vì tai biến không thể bước xuống giường bệnh để đón khách như nghệ sĩ Hồng hoa, Lệ Xuân...".
Ở trong phòng mãi cũng quẩn chân, nghệ sĩ Hoài Dung thường ra ngồi trước khoảnh sân thoáng mát của viện dưỡng lão và ngắm sân khấu trong khuôn viên. Đây vốn là sàn diễn chung của các nghệ sĩ vốn được nhiều mạnh thường quân góp sức xây dựng lại năm ngoái. Vừa nhìn bục gỗ bà vừa nhẩm lại vài câu của vở Tướng cướp Bạch Hải Đường do chồng bà - tác giả Nguyễn Huỳnh - viết. "Ngày xưa tôi hát cùng nghệ sĩ Hùng Cường ở rạp Kim Chung không bao giờ ngớt khán giả đến xem. Khán giả thích tôi lắm. Đến nỗi khi tôi sinh con mới một tháng mà "ông bầu" nóng lòng kêu tôi quay lại sân khấu", nghệ sĩ nhớ lại.
Nhiều đoàn mạnh thường quân đến trao quà Tết cho các nghệ sĩ trong những ngày cận Tết.
Sáu người con của nghệ sĩ Hoài Dung người lái xe ôm, người đi làm thuê, cuộc sống khá chật vật nên bà không nỡ nhận tiền của chúng. Hiện nghệ sĩ sống nhờ tiền của các mạnh thường quân cộng thêm tiền trợ cấp 380.000 đồng mỗi tháng từ ngân sách nhà nước. Niềm vui của bà là dành dụm tiền trong một chiếc hộp nhỏ để dịp Tết đến xuân lại tỉ mẩn cho vào phong bì để lì xì mừng tuổi các cháu.
Còn với nghệ sĩ Ngọc Đáng, niềm vui của bà những ngày này là được quàng chiếc khăn lụa, khoác áo mỏng họa tiết hoa sáng màu mỗi dịp có khách đến thăm. Nghe ai khen áo đẹp, bà đùa phải "điệu" một chút vì là người trẻ nhất ở đây, mới 19 tuổi (tuổi thật 91). Nữ nghệ sĩ kể bà vào ngôi nhà chung này đã 11 năm. "Tôi may mắn đến giờ vẫn chưa bệnh tật nên sống được ngày nào vui ngày đó, chỉ sợ mang bệnh rồi làm khổ con cháu. Ngày trước ở viện dưỡng lão đông vui hơn vì có 30 người, bây giờ chỉ còn 22 người thôi. Chỗ này vốn đã yên tĩnh nay càng ít tiếng nói cười", nghệ sĩ rơm rớm tâm sự.
Các đoàn khách đến thăm và ra về, trả lại khu dưỡng lão không khí tĩnh lặng. Các nghệ sĩ Ngọc Đáng, Hoài Dung, Thiên Kim... cũng trở về căn phòng nhỏ, mong trời sáng để vui cười đón khách. Giờ đây với họ được sống khỏe mạnh, bình yên là mong ước lớn nhất mỗi khi năm hết Tết về.
* Cuộc sống của các nghệ sĩ ở viện dưỡng lão (năm 2013)
