- Mức khởi điểm chịu thuế 9 triệu đồng và mức giảm trừ cho người phụ thuộc 3,6 triệu đồng một người sẽ tác động thế nào đến người dân?
- Với mức giảm trừ gia cảnh này, 100% người nộp thuế ở bậc một hiện nay (chiếm 73% số người đang nộp thuế) và 72% số người đang nộp thuế ở bậc 2 (chiếm 15% số người đang nộp thuế) không còn phải nộp thuế thu nhập cá nhân nữa. Những người còn lại cũng được giảm đáng kể số thuế phải nộp, do tăng mức giảm trừ gia cảnh.
Kể từ ngày 1/7, người có thu nhập đến 10 triệu đồng một tháng có một người phụ thuộc không phải nộp thuế thu nhập cá nhân, còn người có thu nhập 15 triệu đồng một tháng có một người phụ thuộc chỉ phải nộp 120.000 đồng, tương đương 0,8% thu nhập...
Trong bối cảnh thu ngân sách luôn căng thẳng, nhu cầu chi tiêu, đặc biệt là chi cho đầu tư phát triển mỗi năm một tăng, việc nâng mức giảm trừ gia cảnh lên gấp 2,25 lần cho thấy, Nhà nước thực sự chia sẻ khó khăn với người dân.
- Theo tính toán của Bộ Tài chính, với mức giảm trừ gia cảnh như Luật Thuế Thu nhập cá nhân sửa đổi, năm 2013, ngân sách sẽ giảm thu 5.200 tỷ đồng, năm 2014 giảm thu 13.350 tỷ đồng. Vậy việc cân đối ngân sách nhà nước sẽ như thế nào?
- Kinh nghiệm cho thấy, mỗi khi sửa đổi, bổ sung một sắc thuế nào đó, Bộ Tài chính thường dự kiến số giảm thu thấp hơn thực tế. Vì vậy, tôi cho rằng, ngân sách hụt thu từ thuế thu nhập cá nhân lớn hơn con số mà Bộ Tài chính dự kiến.
Luật Thuế thu nhập cá nhân sửa đổi đã thể hiện tinh thần khoan sức dân trong ngắn hạn, nuôi dưỡng nguồn thu trong trung và dài hạn. Hy vọng, 2 đến 3 năm nữa, thu nhập của người dân tăng, thì số người đóng thuế tăng và sẽ “trám” được số hụt thu.
- Thực hiện Luật Thuế thu nhập cá nhân, nhiều người cho rằng, ngành thuế chỉ “nắm được người có tóc”, bởi tình trạng gian lận thuế, trốn thuế đối với thu nhập không thường xuyên rất lớn?
- Để có thể “tóm” được những “kẻ trọc đầu”, vấn đề đặt ra là phải quản lý, kiểm soát được thu nhập, đặc biệt là thu nhập của những người làm nghề tự do như ca sỹ, bác sỹ, luật sư, vận động viên… Số lượng người hành nghề tự do không nhiều, vì thế, nếu ngành thuế quyết tâm, thì vẫn có thể quản lý được thu nhập của những đối tượng này.
Tuy nhiên, đối với khoản thu nhập không thường xuyên của những cá nhân khác, nếu không có biện pháp, thì rất khó quản lý.
Cụ thể, theo quy định, nếu chi trả thu nhập cho cá nhân từ 1 triệu đồng trở lên, cơ quan chi trả thu nhập tạm khấu trừ 10% để nộp vào ngân sách nhà nước. Quy định này tưởng là rất chặt, nhưng thực ra rất lỏng, trong khi đó, lại gây phiền hà cho người dân. Để né thuế và cũng để giảm phiền hà cho cơ quan chi trả, thay vì trả thu nhập một triệu đồng cho cá nhân, người ta trả 990.000 đồng. Hay thay vì trả thu nhập cho cá nhân một lần 4-5 triệu đồng, người ta chia ra thành 5 - 6 lần, bảo đảm mỗi lần chi trả có số tiền dưới 1 triệu đồng, để đỡ “mệt” cho cả cơ quan chi trả lẫn cá nhân có thu nhập.
Ngược lại, đối với tổ chức chi trả thực hiện đúng luật, tức là tạm khấu trừ 10% tổng số tiền nếu số tiền chi trả có trị giá từ một triệu đồng trở lên để nộp ngân sách, mà không cần biết cá nhân có thuộc đối tượng nộp thuế thu nhập cá nhân hay không lại gây phiền hà cho người dân. Bởi người dân phải thực hiện quyết toán thuế thu nhập cá nhân hoặc chấp nhận mất số thuế tạm khấu trừ cho dù tổng thu nhập trong năm của họ chưa đến mức phải nộp thuế (tổng thu nhập dưới 108 triệu đồng trong trường hợp không có người phụ thuộc).
Nếu cứ duy trì quy định này, thì quản lý khoản thu nhập không thường xuyên của cá nhân vẫn không kiểm soát được, ngân sách thất thu trong khi lại gây phiền hà, khó khăn cho người dân, thậm chí vô hình trung khuyến khích người ta lách luật.
Theo Đầu tư