Người dân sẽ không muốn gửi tiền vào tiết kiệm nếu lạm phát cứ leo thang. |
"Chúng tôi chưa có kế hoạch tăng lãi suất trong toàn hệ thống", Phó tổng giám đốc Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (Agribank) Kiều Trọng Dũng dứt khoát nói.
Ông chủ Lê Đắc Sơn của VPBank cũng quả quyết không kém. "Trước mắt thì VPBank chưa tăng, ít nhất là trong 2-3 tháng tới bởi nguồn vốn vẫn dồi dào. Chừng nào thấy nguồn vốn huy động khan hiếm, chúng tôi sẽ điều chỉnh. Đó là quy luật cung cầu hết sức bình thường của thị trường", ông trao đổi.
Riêng Tổng giám đốc Ngân hàng cổ phần Thương mại quốc tế Việt Nam (VIBank) Vũ Đức Nhuận thì không mấy lo lắng về tình hình lạm phát bởi theo ông, tốc độ tăng giá tiêu dùng hiện nay vẫn đang ở mức bình thường và có phần kích thích hoạt động sản xuất. "Chính Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Lê Đức Thúy cũng nói chuyện đó rất bình thường. Nguồn vốn huy động của chúng tôi hiện rất dồi dào. Vì vậy, VIBank chưa có kế hoạch tăng lãi suất", ông Nhuận khẳng định.
Với đặc thù của một ngân hàng quốc doanh, Phó Tổng giám đốc Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) Lê Đào Nguyên cho rằng chưa thể tăng lãi suất vào lúc này bởi ngân hàng còn phải thực hiện trách nhiệm của mình đối với nền kinh tế quốc gia. "Nói thế có vẻ duy ý chí, nhưng thực tình các nhà băng phải thực hiện chính sách tiền tệ chung của quốc gia. Tình hình giá cả đang nước sôi lửa bỏng, tất cả đều đắt đỏ. Chẳng nhẽ ông ngân hàng cũng doạ tăng lãi suất thì doanh nghiệp biết làm sao?", ông Nguyên trăn trở. Vì vậy, theo ông, BIDV cũng chưa định tăng lãi suất trong thời gian ngắn hạn sắp tới.
Tuyên bố mạnh mẽ như vậy, nhưng các ông chủ nhà băng đều ngầm hiểu mình không phải là... "Bộ Tài chính" mà chỉ là một doanh nghiệp đơn thuần, và không thể không tuân theo những quy luật thông thường của thị trường. Cùng tham gia vào cam kết không tăng lãi suất với 3 ngân hàng thương mại quốc doanh khác hồi tháng 3 vừa qua, nhưng vì nỗi lo mất thị phần, chính Agribank từng là người đầu tiên gián tiếp phá vỡ luật chơi. Trả lời VnExpress về việc liệu Agribank có tiếp tục triển khai các chương trình dự thưởng tiết kiệm hay huy động kỳ phiếu, tín phiếu, Phó tổng giám đốc Kiều Trọng Dũng cho biết, những công việc đó đã được giao cho các chi nhánh tự làm.
Nguồn vốn huy động đang rất dồi dào, tốc độ tăng trưởng cũng khá cao (5 tháng đầu năm là 20%), song VIBank thẳng thắn tuyên bố nếu các ngân hàng khác tăng, mình cũng sẽ có động thái tương tự. Tuy nhiên, ông Vũ Đức Nhuận e ngại nếu cứ dùng lãi suất để cạnh tranh và tăng huy động vốn thì quá nguy hiểm. Lãi suất tiền gửi tiết kiệm tại VIBank, kỳ hạn 12 tháng hiện đã là 0,68%/tháng (tương đương 8,16%/năm).
Ông Lê Đắc Sơn cũng để ngỏ ý định điều chỉnh tăng lãi suất, nhưng mối quan tâm của ông lại nằm ở chỗ nếu không tìm cách thu hút nguồn vốn nhàn rỗi trong dân thì tiền sẽ tiếp tục được ném vào lưu thông, gián tiếp gây thêm sức ép với lạm phát. "Vì vậy, nếu lạm phát tiếp tục tăng cao và vượt qua lãi suất, vi phạm nguyên tắc lãi suất thực dương của Ngân hàng Nhà nước thì lúc đó trách nhiệm của ngân hàng là tăng lãi suất để thu hút vốn, giảm lượng tiền trong lưu thông và giảm sức ép lạm phát đối với nền kinh tế", ông phân tích.
Theo ông Sơn, quyết định này càng trở nên thúc bách nếu Mỹ tăng lãi suất. Bởi khi đó, lãi suất đồng USD tại Việt Nam cũng tất yếu tăng theo. Nếu các ngân hàng không điều chỉnh kịp thời, người dân có thể chuyển mạnh sang gửi tiết kiệm bằng ngoại tệ. "Tất nhiên, về lâu dài xu hướng gửi tiền đồng vẫn trội hơn bởi Thống đốc Lê Đức Thuý có nói chỉ để cho VND trượt giá 1,8% so với USD", ông nói thêm.
Phó tổng giám đốc BIDV, dù rất chú trọng tới mục tiêu ổn định thị trường tiền tệ, song cũng không thể bình thản nếu các đối thủ khác nhanh tay tăng lãi suất. Theo ông Lê Đào Nguyên, ngân hàng cũng là một doanh nghiệp, phải tự hạch toán kinh doanh và tuân theo luật cạnh tranh của nền kinh tế thị trường. "Vì vậy, nếu các ngân hàng khác tăng, BIDV cũng phải làm tương tự để bảo đảm không bị mất thị phần, mất khách hàng. Dù thực tế, chúng tôi lúc này vẫn dồi dào vốn", ông nói. Lãi suất huy động VND của BDIV kỳ hạn 12 tháng đang là 7%/năm. Ông cho biết thêm, ngày nào cấp tham mưu của BIDV cũng phải theo dõi sát sao và trao đổi về diễn biến lãi suất trên thị trường.
Ông Nguyên dự đoán, với diễn biến hiện nay, ngân hàng nào "dày" vốn sẽ chưa sốt sắng lắm, nhưng nếu vốn mỏng sẽ phải tăng lên. "Tuy nhiên, mức tăng sẽ chỉ vào khoảng 0,02%/tháng là cùng. Tình hình tín dụng tăng trưởng nóng không cho phép các ngân hàng huy động mà không tính toán. Vì vậy, nếu buộc lòng phải tăng, họ sẽ điều chỉnh từ từ và rất thận trọng", ông nói.
Từ đầu năm tới nay, tốc độ tăng trưởng huy động vốn của BDIV chậm lại. Nếu như năm ngoái, chỉ sau quý I, lượng vốn huy động của ngân hàng này đã tăng 5% và cả năm là 18-20% thì năm nay, cả 5 tháng đầu mới tăng 5-6%. Theo ông Nguyên, thực trạng này xuất phát từ việc BDIV cũng như nhiều ngân hàng khác đang phải kiểm soát chặt việc tăng trưởng tín dụng. Ngân hàng cũng buộc phải cơ cấu lại khách hàng theo hướng ưu tiên cho vay với các doanh nghiệp vừa và nhỏ, thận trọng khi cho vay các dự án lớn và đặc biệt là cho vay các doanh nghiệp nhà nước. "Tình hình này cũng khiến chúng tôi thận trọng khi huy động. Vì vậy, cuộc đua lãi suất năm nay sẽ khó xảy ra bởi ngân hàng nào cũng phải cân nhắc kỹ quyết định của mình", ông Nguyên trao đổi.
Một yếu tố khác khiến ngân hàng sẽ phải cân nhắc, dù muốn tăng cao lãi suất, đó là dự báo của các chuyên gia về diễn biến giá từ này đến cuối năm. Nhiều ý kiến cho rằng, chỉ số giá tiêu dùng sẽ giảm bắt đầu từ tháng 6. "Nếu đúng như vậy, tăng lãi suất thì ngân hàng sẽ chịu thua thiệt", một lãnh đạo ngân hàng cổ phần thận trọng nói.
Trao đổi với VnExpress, đại diện các ngân hàng đều cho rằng, nếu muốn ngành ngân hàng chia xẻ khó khăn với nền kinh tế thì trước hết Ngân hàng Nhà nước phải có chính sách điều tiết cụ thể, chẳng hạn như cho tái cấp vốn với lãi suất thấp, sẵn sàng cho vay vốn khi có nhu cầu... "Đấy cũng là cách giảm áp lực tăng lãi suất mà Ngân hàng Nhà nước có thể làm vào những lúc như thế này", ông Lê Đào Nguyên nói.
Song Linh